ਦੁਰਗਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

'''ਦੁਰਗਾ''' ({{IPA-hns|d̪uːrgaː}}; {{lang-sa|दुर्गा}}) [[ਪਾਰਬਤੀ]] ਦਾ ਦੂਜਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਹਿੰਦੁਆਂ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਵਿੱਚ ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਪਰਾਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਰਵੋੱਚ ਦੇਵਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਸ਼ਕਤੀ-ਉਪਾਸ਼ਕ ਸਾੰਪ੍ਰਦਾਏ ਰੱਬ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਹੈ)।; ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਕੋਈ ਜਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਪਨਿਸ਼ਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਉਮਾ ਹੈਮਵਤੀ (ਉਮਾ, ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਪੁੱਤਰੀ) ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ। ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਰਗਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪਾਰਬਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਉਤਪੱਤੀ ਰਾਖਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਵਤਰਪਣ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਉੱਤੇ ਪਾਰਬਤੀ ਨੇ ਲਿਆ ਸੀ-- ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਰਗਾ ਲੜਾਈ ਦੀ ਦੇਵੀ ਹਨ। ਦੇਵੀ ਦੁਰਗੇ ਦੇ ਆਪ ਕਈ ਰੂਪ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੌਰੀ ਹੈ, ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਾਂਤਮਏ, ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਗੋਰਾ ਰੂਪ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ [[ਕਾਲੀ ਮਾਤਾ|ਕਾਲੀ]] ਹੈ, ਅਰਥਾਤ ਕਾਲ਼ਾ ਰੂਪ। ਵੱਖਰਾ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾ [[ਭਾਰਤ]] ਅਤੇ [[ਨੇਪਾਲ]] ਦੇ ਕਈ ਮੰਦਿਰਾਂ ਅਤੇ ਤੀਰਥ-ਅਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁੱਝ ਦੁਰਗਾ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਬਲੀ ਵੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਹੈ। ਭਗਵਤੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਸਵਾਰੀ [[ਸ਼ੇਰ]] ਹੈ।