ਕੰਨੜ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Param munde (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up, replaced: ਹੈ । → ਹੈ। (18) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
|||
ਲਾਈਨ 1:
{{ਬੇ-ਹਵਾਲਾ}}
'''ਕੰਨੜ''' (ಕನ್ನಡ Kannaḍa, [ ˈkʌnːəɖa ]) ਜਾਂ ਕੈਨੜੀਜ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ [[ਭਾਸ਼ਾ]] ਹੈ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੀ ਰਾਜਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ [[ਭਾਰਤ]] ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ੪.੫੦ ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਏਨਕਾਰਟਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ੩੦ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ੨੭ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।ਇਹ ਦਰਵਿੜ ਭਾਸ਼ਾ - ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਉੱਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ਬਦ ਹਨ। ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਨ੍ਹੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲਸਿਰਿਗੰਨਡ ਬੋਲਦੇ ਹਨ। ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਕੁੱਝ ੨੫੦੦ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਰਤੋ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੰਨੜ ਲਿਪੀ ਕੁੱਝ ੧੯੦੦ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਰਤੋ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੰਨੜ ਹੋਰ ਦਰਵਿੜ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ
==ਕੰਨੜ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਿਉਤਪਤੀ==
ਕੰਨੜ ਅਤੇ [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਿਉਤਪਤੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਦਵਾਨ ਦਾ ਇਹ ਮਤ ਹੈ ਕਿ ਕੰਰਿਦੁਅਨਾਡੁ ਅਰਥਾਤ [[ਕਾਲੀ ਮਿੱਟੀ]] ਦਾ [[ਦੇਸ਼]] ਤੋਂ ਕੰਨੜ ਸ਼ਬਦ ਬਣਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਵਿਦਵਾਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਪਿਤੁ ਨਾਡੁ ਅਰਥਾਤ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ [[ਕੰਨਾਡੁ]] ਅਤੇ ਕੰਨਾਡੁ ਤੋਂ ਕੰਨੜ ਦੀ ਵਿਉਤਪਤੀ ਹੋਈ
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨੜ, ਕਰਨਾਟ, [[ਕਰਨਾਟਕ]] ਸ਼ਬਦ ਸਮਾਨਾਰਥ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੁਕਤ ਹੋਏ ਹਨ। [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਅਨੇਕ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ (ਕਰਨਾਟਕਸ਼ਚ ਕੁਟਾਸ਼ਚ ਪਦਮਜਾਲਾ: ਸਤੀਨਰਾ: , ਸਭਾਪਰਵ, 78, 94; [[ਕਰਨਾਟਕਾ]] ਮਹਿਸ਼ਿਕਾ ਵਿਕਲਪਾ ਮੂਸ਼ਕਾਸਤਥਾ, ਭੀਸ਼ਮਪਰਵ 58 - 59)। ਦੂਜੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਤਮਿਲ ਸ਼ਿਲੱਪਦਿਕਾਰੰ ਨਾਮਕ [[ਕਵਿਤਾ]] ਵਿੱਚ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਨਾਮ ਕਰੁਨਾਡਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਰਾਹਮੀਹਰ ਦੇ ਬ੍ਰਹਤਸੰਹਿਤਾ, ਸੋਮਦੇਵ ਦੇ ਕਥਾਸਰਿਤਸਾਗਰ ਗੁਣਾਢਏ ਦੀ ਪੈਸ਼ਾਚੀ ਬ੍ਰਹਤਕਥਾ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਰਨਾਟ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਬਰਾਬਰ ਚਰਚਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
[[ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ]] ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਸ਼ਬਦ ਵਿਗੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੋਕੇ ਕਰਨਾਟਿਕ ( Karnatic ) ਅਤੇ ਕੇਨਰਾ ( Canara ) , ਫਿਰ ਕੇਨਰਾ ਵਲੋਂ ਕੇਨਾਰੀਜ ( Canarese ) ਬਣ ਗਿਆ
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ – ਕਰਨਾਟਕ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ । ਹਰੇ ਕਰਿਸ਼ਨਾ
ਲਾਈਨ 15:
==ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਲਿਪੀ==
ਦਰਵਿੜ ਭਾਸ਼ਾ ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਪੰਚ ਦਰਾਵਿੜ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਕਹਲਾਤੀਆਂ ਹਨ । ਕਿਸੇ ਸਮਾਂ ਇਸ ਪੰਚ ਦਰਾਵਿਡ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਨੜ , [[ਤਮਿਲ]], [[ਤੇਲੁਗੁ]], [[ਗੁਜਰਾਤੀ]] ਅਤੇ [[ਮਰਾਠੀ]] ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਸਮਿੱਲਤ ਸਨ । ਪਰ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਪੰਚ ਦਰਾਵਿੜ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਕੰਨੜ, ਤਮਿਲ, ਤੇਲੁਗੁ, [[ਮਲਯਾਲਮ]] ਅਤੇ ਤੁਲੁ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਵਾਕਈ : ਤੁਲੁ ਕੰਨੜ ਦੀ ਹੀ ਇੱਕ ਪੁਸ਼ਟ ਬੋਲੀ ਹੈ ਜੋ ਦੱਖਣ ਕੰਨੜ ਜਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ
[[ਰਾਮਾਇਣ]] - [[ਮਹਾਂਭਾਰਤ]] - ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਨੜ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ , ਤਾਂ ਵੀ ਈਸਾ ਦੇ ਪੂਰਵ ਕੰਨੜ ਦਾ ਕੋਈ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ । ਅਰੰਭਕ ਕੰਨੜ ਦਾ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ
*ਅਤਿ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੰਨੜ ( ਅਠਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ) ,
ਲਾਈਨ 24:
*ਆਧੁਨਿਕ ਕੰਨੜ ( ੧੯ਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ) ।
ਚਾਰਾਂ ਦਰਾਵਿੜ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਡ ਅੱਡ ਲਿਪੀਆਂ ਹਨ । ਡਾ . ਐਮ . ਐਚ . ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰਾਂ ਲਿਪੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅੰਸ਼ਕਾਲੀਨ ਬ੍ਰਾਹਮੀ ਲਿਪੀ ਦੀ ਦੱਖਣ ਸ਼ਾਖਾ ਤੋਂ ਹੋਇਆ
==ਹਵਾਲੇ==
|