ਅਵੈਸਤਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) |
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) |
||
ਲਾਈਨ 2:
==ਇਤਹਾਸ==
===ਸਾਹਿਤ===
ਅਵੇਸਤਾ ਯੁੱਗ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅਰੰਭ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 200 ਈ ਤੱਕ ਕਾਲਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਸਰਬਪ੍ਰਥਮ ਰਚਨਾਵਾਂ ਗਾਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪੰਜ ਹੈ। ਅਵੇਸਤਾ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਇਹੀ ਮੂਲ ਗਰੰਥ ਹਨ ਜੋ ਪੈਗੰਬਰ ਦੇ ਭਗਤੀਸੂਤਰ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ
ਗਾਥਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਯਸਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ 72 ਅਧਿਆਏ ਹਨ ਜੋ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦੇ 72 ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ। ਕੁਸ਼ਤੀ ਕਮਰਬੰਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੁਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰ ਇੱਕ ਜਰਥੁਸਤਰ ਮਤਾਵਲੰਬੀ ਸੂਦਰ ਅਤੇ ਪਵਿਤਰ ਕੁੜਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਧਾਰਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਧਰਮ ਦਾ ਬਾਹਰਲਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਯਸਨ ਉਤਸਵ ਦੇ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਪੂਜਾ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਸਪਾਰਦ ਨਾਮਕ 23 ਅਧਿਆਏ ਦਾ ਗਰੰਥ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 23 ਯਸ਼ਤਾਂ ਦਾ ਗਾਇਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਡਿਆਈ ਦੇ ਗਾਣ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾ ਅਹੁਮਰਜਦ ਅਤੇ ਅਮੇਸ਼ - ਸਪੇਂਤ, ਜੋ ਦੈਵੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਹਨ ਅਤੇ ਯਜਤਾ, ਪੂਜਣਯੋਗ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਸਥਾਨ ਅਮੇਸ਼ ਸਪੇਂਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹਨ।
ਲਾਈਨ 8:
ਅਵੇਸਤਾ ਕਾਲ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਵੇਂਦੀਡਾਡ ਜਾਂ ਵਿਦੇਵੋ ਦਾਤ (ਰਾਖਸਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨ) ਦਾ ਚਰਚਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਨੂੰਨ ਵਿਸ਼ੇ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 22 ਫਰਗਰਦ ਜਾਂ ਅਧਿਆਏ ਹਨ।
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪਾਰਸੀ ਰਚਨਾਕਾਲ (800 ਈ ਪੂ ਤੋਂ ਲੱਗਭੱਗ 200 ਈ) ਦੇ ਵਿੱਚ ਲਿਖਤੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਸਰਵਥਾ ਅਣਹੋਂਦ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੇਵਲ ਕੀਲਾਕਾਰ (ਕਿਊਨੀਫਾਰਮ) ਅਭਿਲੇਖ ਮਾਤਰ ਸਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਖਾਮਨੀ ਸਮਰਾਟਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਦੇਸ਼ ਅੰਕਿਤ ਕਰ ਰੱਖੇ ਸਨ।
ਪਹਲਵੀ ਯੁੱਗ (ਈਸਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨੌਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ) ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਬੁੰਦਹਿਸ਼ਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਉਤਪੱਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਦਿਨਕਰਦ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਸਾਮਾਜਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਮੀਮਾਂਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਸ਼ਾਇਸਤ-ਲ-ਸ਼ਾਇਸਤ ਜੋ ਸਾਮਾਜਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਰੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸ਼ਕੰਦ ਗੁਮਾਨਿ ਵਿਜਰ (ਸੰਦੇਹਨਿਵਾਣਾਰਥਕ ਮੰਜੂਸ਼ਾ) ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਸਨਾ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਵਿਵੇਚਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਦ ਦਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਵਿਧ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਾਮਾਜਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
|