ਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ
ਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ (ਜਨਮ 7 ਅਗਸਤ 1936 - 29 ਦਸੰਬਰ 2013) ਵਿਆਪਕ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਨਾਮ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਕੋਰਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ 1967 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਰਵਉਚ ਖੇਡ ਸਨਮਾਨ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸਾਲ 1965 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1964 ਤੋਂ 1972 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕਪਤਾਨ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਚੰਦ ਅਵਾਰਡ ਜੇਤੂ ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਹਨ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ
ਸੋਧੋਜੱਟ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਝੱਜ਼ਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਝਮਰੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਿਤਾਇਆ ਅਤੇ ਉਥੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਹ 1950 ਵਿੱਚ ਲੜਕੇ ਦੀ ਭਰਤੀ ਵਜੋਂ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਆਰਮੀ ਯੂਨਿਟ ਰਾਜਪੁਤਾਨਾ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਖੇਡ ਲਈ ਉਸਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਉਸਦੀ 6 '4' ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਪੁਤਾਨਾ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਕੋਚਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਖੇਡ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਕੋਚ ਸੂਬੇਦਾਰ ਮੂਲਚੰਦ ਦੁਆਰਾ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 1952 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਟੀਮ ਲਈ ਖੇਡਿਆ।
ਖੇਡ ਕਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਲਈ ਖੇਡ ਕੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 1958 ਤੋਂ 1968 ਤੱਕ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਰਮੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ, ਆਰਮਡ ਫੋਰਸ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਟੀਮ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ 10 ਸਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਸਰਵਉੱਤਮ ਖਿਡਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ ਨੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟਾਰ ਪਲੇਅਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਸਾਲ 1969 ਵਿੱਚ ਆਰਮੀ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਕੋਟਾ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਰਾਇਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ 5 ਸਾਲ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੀ ਟੀਮ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ।
1970 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਮਨੀਲਾ ਵਿੱਚ 10 ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰ. ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ 7 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 196 ਅੰਕ ਬਣਾਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪਾਵਰਹੋਰਸ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਟੀਮ ਫਿਲਪੀਨਜ਼ ਵਿਰੁੱਧ 43 ਅੰਕ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਰਵਉੱਤਮ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਕੋਰ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਫਿਲਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 3 ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ: 1. ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਖਿਡਾਰੀ 2. ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰੰਤਰ ਸ਼ੂਟਰ, 3. ਮੀਟ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਸੈਂਟਰ ਖਿਡਾਰੀ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਲੇਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਦਾ ਜਾਦੂਗਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਰੈਂਕ ਵਾਲਾ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਬਣ ਗਿਆ ਜੋ ਖੇਡ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਸਨ।
ਕੋਚਿੰਗ
ਸੋਧੋਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ ਨੇ ਬਤੌਰ ਕੋਚ ਖੇਡ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਆਪਣੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 1976 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਰੈਮ ਰਾਇਨਜ਼ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦੇ ਕੋਚ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਰਾਜਸਥਾਨ ਬਾਸਕਿਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦਾ ਕੋਚ ਵੀ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼੍ਰੀ ਰੈਮ ਰਾਇਨਜ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਰਵਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਟੀਮ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਓਲੰਪੀਅਨ ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ, ਹਨੂੰਮਾਨ ਸਿੰਘ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤੋਹਫ਼ੇ ਹਨ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ, ਰਾਮ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਵੀ ਕੋਚਿੰਗ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਤੱਕ ਖੇਡ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀ ਜੁੜਿਆ ਰਿਹਾ।
ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਮਾਡਰਨ ਸਕੂਲ, ਕੋਟਾ ਵਿੱਚ ਬਾਸਕੇਟਬਾਲ ਕੋਚ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਦੇ ਨਵੇਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਕੋਚਿੰਗ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਵਿਆਪਕ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।
29 ਦਸੰਬਰ 2013 ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ ਕਸਬੇ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਇਨਾਮ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦਿਨ ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ / ਸਿੱਖਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ 'ਤੇ ਮਾਣ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਝਮਰੀ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟੇਡੀਅਮ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਝੱਜਰ ਉਸਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਖੁਸ਼ੀ ਰਾਮ ਦਾ ਵਿਜ਼ਨ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੁਆਰਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸੀ।[1]