ਗਿਨਵਾ ਭੁੱਟੋ ( Urdu: غنویٰ بھٹو , ਸਿੰਧੀ: غنوا ڀٽو, Arabic: غنوة بوتو  ; ਗਿਨਵਾ ਇਟਾਓਈ ਦਾ ਜਨਮ) ਇੱਕ ਲੇਬਨਾਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦ ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਅਤੇ ਮੁਰਤਜ਼ਾ ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਵਿਧਵਾ ਹੈ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਅਤੇ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਨੂੰਹ ਅਤੇ ਸਾਲੀ ਵੀ ਹੈ।[1][2]

ਪਿਛੋਕੜ

ਸੋਧੋ

ਮੁਰਤਜ਼ਾ ਭੁੱਟੋ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਧੀ ਫਾਤਿਮਾ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਮੁਰਤਜ਼ਾ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗਿਨਵਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਗਿਨਵਾ ਲੇਬਨਾਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਘਰ ਵਾਪਸ ਭੱਜ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਇੱਕ ਚਰਚ ਦੇ ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਬੈਲੇ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਦਿੰਦੀ ਸੀ। ਫਾਤਿਮਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਮੁਰਤਜ਼ਾ ਅਤੇ ਗਿਨਵਾ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1989 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਅਤੇ 1990 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਜ਼ੁਲਫ਼ਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਜੂਨੀਅਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।[3]

ਗਿਨਵਾ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭੁੱਟੋ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਨਨਾਣ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਭੁੱਟੋ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਆਸਿਫ ਅਲੀ ਜ਼ਰਦਾਰੀ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ 1996 ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਅਤੇ ਜ਼ਰਦਾਰੀ 'ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵੀ ਲਗਾਏ ਸਨ।[4] ਜ਼ਰਦਾਰੀ ਨੂੰ ਮੁਰਤਜ਼ਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀ ਵਜੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦੇ ਕਾਤਲਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਰਾਜਨੀਤੀ

ਸੋਧੋ

1997 ਵਿੱਚ, ਗਿਨਵਾ ਨੇ ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰਾਸਤ ਲਈ ਦਾਅਵਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ (ਸ਼ਹੀਦ ਭੁੱਟੋ) ਬਣਾਈ, ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਬਣੀ[5] ਅਤੇ 3 ਫਰਵਰੀ 1997 ਨੂੰ ਲਰਕਾਨਾ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਲੜੀ। ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੁਸਰਤ ਭੁੱਟੋ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਨ ਲਈ ਮਨਾ ਲਿਆ।[4] ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਰੋਗ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ, ਪਰ ਗਿਨਵਾ ਨੂੰ ਹਾਰ ਮਿਲੀ।[4]

ਗਿਨਵਾ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਜੂਨੀਅਰ (ਇਹ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ) ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਤਰੇਈ ਧੀ ਫਾਤਿਮਾ ਭੁੱਟੋ ਨਾਲ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਭੁੱਟੋ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੁਰਤਜ਼ਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਗਿਨਵਾ ਇੱਕ ਬੈਲੇ ਡਾਂਸਰ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ।[6]

2002 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਉਸਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਗਿਨਵਾ ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਯੋਗਤਾ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7] ਅਗਸਤ 2007 ਵਿੱਚ, ਗਿਨਵਾ ਭੁੱਟੋ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 526 ਅੰਕਾਂ ਨਾਲ ਫਸਟ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਘਿਨਵਾ, ਰੋਲ # 86604, ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਹੋਈ। ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ ਲਈ, ਗਿਨਵਾ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਗਸਤ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਨਤੀਜੇ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣੇ ਸਨ।[8]

ਅਕਤੂਬਰ 2007 ਵਿੱਚ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਪਹਿਲੇ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿਨਵਾ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ: "ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਖੁਦ ਮੁਸੀਬਤ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।" [9] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ 27 ਦਸੰਬਰ, 2007 ਨੂੰ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਗਿਨਵਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਤਰੇਈ ਧੀ ਫ਼ਾਤਿਮਾ ਭੁੱਟੋ ਦੇ ਨਾਲ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।[5]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ
  • ਭੁੱਟੋ ਪਰਿਵਾਰ
  • ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ
  • ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ (ਸ਼ਹੀਦ ਭੁੱਟੋ)

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Ghinwa warns against sending youth to Syria". 27 March 2014.
  2. "Pakistan People's Party – Shaheed Bhutto group – Ghinwa Bhutto – Political violence – Elections" (PDF). Refugee Review Tribunal (Australia). 15 August 2008. Retrieved 12 February 2015. The Lebanese-Syrian widow of Murtaza said her cousins in Pakistan warmly welcomed Sassi and "she's here to meet family members and offer prayers at the family graveyard".
  3. "Declan Walsh talks to Fatima Bhutto, Benazir's niece". 11 January 2008.
  4. 4.0 4.1 4.2 "Elections Come To Pakistan". Archived from the original on 2013-10-24. Retrieved 2021-11-06. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help) ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "Elections Come To Pakistan" defined multiple times with different content
  5. 5.0 5.1 Bhutto's Body Flown To Ancestral Village
  6. "On trip to release book on Bhuttos,Fatima on song". Archived from the original on 2015-02-12. Retrieved 2011-02-24.
  7. "Political Parties In Pakistan". Archived from the original on 2016-11-18. Retrieved 2007-12-31.
  8. Ghinwa Bhutto passes in first division
  9. 'Victim' Bhutto Invited suicide Attack