ਗੀਤਾ ਕਪੂਰ

ਭਾਰਤੀ ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ

ਗੀਤਾ ਕਪੂਰ (ਜਨਮ 1943) ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾ ਆਲੋਚਕ, ਕਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਹੈ।[1][2] ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਕਲਾ ਲੇਖਣ ਦੇ ਮੋਢੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ,[3] ਅਤੇ ਜਿਸਨੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ, "ਹੁਣ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਸਮਕਾਲੀ ਕਲਾ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਬਦਬਾ ਹੈ"।[4] ਉਸਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਮੋਨੋਗ੍ਰਾਫ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਕੈਟਾਲਾਗ, ਕਿਤਾਬਾਂ, ਅਤੇ ਕਲਾ, ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਿਧਾਂਤ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿਤ ਲੇਖਾਂ ਦੇ ਸੈੱਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[5]

ਗੀਤਾ ਕਪੂਰ
2008 ਵਿੱਚ ਕਪੂਰ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਪੁਰਸਕਾਰਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ

ਉਸਨੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਕਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਕਾਰ (1978), ਜਦੋਂ ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਸੀ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਕਾਲੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਭਿਆਸ (2000) ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਕੰਪਾਸ: ਨੇਵੀਗੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ (ਆਗਾਮੀ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[6] ਉਹ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਆਈਡੀਆਜ਼[7] (ਦਿੱਲੀ) ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ-ਸੰਪਾਦਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਹ ਥਰਡ ਟੈਕਸਟ [8] (ਲੰਡਨ) , ਮਾਰਗ (ਮੁੰਬਈ) ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ।

ਉਸਨੂੰ 2009 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਹੈ।

ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ

ਗੀਤਾ ਕਪੂਰ ਦਾ ਜਨਮ 1943 ਵਿੱਚ ਐਮਐਨ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਕਪੂਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਥੀਏਟਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਨੁਰਾਧਾ ਕਪੂਰ ਉਸਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਹੈ।[9] ਉਹ ਮਾਡਰਨ ਸਕੂਲ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ 1947 ਤੋਂ 1977 ਤੱਕ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਰਹੇ।[10] ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਲਾਕਾਰ ਵਿਵਾਨ ਸੁੰਦਰਮ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Geeta Kapur bio MoMA.
  2. Holland Cotter (29 January 2007). "Feminist Art Finally Takes Center Stage". New York Times. the renowned critic Geeta Kapur from Delhi had to represent..
  3. "Fight for art's sake". The Hindu. 8 Jun 2008. Archived from the original on 11 June 2008. ..Ms. Kapur, who is a pioneer of art critical writing in India..
  4. "Culture Control". Indian Express. 5 May 2002.
  5. "Kapur Geeta". iniva (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-03-07.
  6. "Sher-Gil Sundaram Arts Foundation | Trustees" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-03-12.
  7. Library, Digital South Asia (October 1982). "Journal of Arts and Ideas". dsal.uchicago.edu. Retrieved 2021-11-22.
  8. "Third Text". thirdtext.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-11-22.
  9. Kapur, Geeta (2000). When was Modernism: Essays on Contemporay Cultural Practice in India. Tulika. p. xv. ISBN 81-85229-14-7. Retrieved 9 March 2019.
  10. "Principals - Modern School". Retrieved 10 March 2019.[permanent dead link][permanent dead link]