ਟੋਡਾ ਲੋਕ
ਟੋਡਾ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਹਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਟੋਡਾ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਟਾ, ਬਡਾਗਾ ਅਤੇ ਕੁਰੁੰਬਾ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਨਸਲੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਢਿੱਲੀ ਜਾਤੀ- ਵਰਗੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੋਡਾ ਚੋਟੀ ਦੇ ਦਰਜੇ ਵਾਲੇ ਸਨ। 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਟੋਡਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 700 ਤੋਂ 900 ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਹਿੱਸਾ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਰੰਭ ਤੋਂ ਟੋਡਾ ਨੇ "ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਸਲੀ ਵਿਗਾੜਤਾ" ਅਤੇ "ਦਿੱਖ, ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਉਲਟ" ਅਤੇ ਰਿਵਾਜ" ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਿੱਧ ਹੋਇਆ ਹੈ।
 Elderly Toda Couple, 1873 | |
| ਕੁੱਲ ਅਬਾਦੀ | |
|---|---|
| 2,002 (2011 census)[1][2] | |
| ਅਹਿਮ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | |
 India (Tamil Nadu) | |
| ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | |
| Toda | |
| ਸਬੰਧਿਤ ਨਸਲੀ ਗਰੁੱਪ | |
| Kota people and other Dravidian speakers |
ਟੋਡਾ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found. ਨਾਮਕ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਸੱਤ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਛੱਤ ਵਾਲੇ ਘਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਅੱਧੇ ਬੈਰਲ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਰਾਗਾਹ ਦੀਆਂ ਢਲਾਣਾਂ ਦੇ ਪਾਰ ਸਥਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਉਹ ਘਰੇਲੂ ਮੱਝਾਂ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵਾਲੀ ਸੀ, ਮੱਝਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ, ਜਿਸ ਦੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਉਹ ਨੀਲਗਿਰੀ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਟੋਡਾ ਧਰਮ ਪਵਿੱਤਰ ਮੱਝ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ; ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਸਾਰੀਆਂ ਡੇਅਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡੇਅਰੀਮੈਨ-ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਲਈ ਰਸਮਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਦਰਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਪੰਥ ਬਾਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਕਾਵਿਕ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਉਚਾਰਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। [3]
ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਟੋਡਾ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਭਾਈਚਾਰਕ ਬਹੁ- ਵਿਆਹੁਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਆਮ ਸੀ; ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਦਾ ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ ਹੈ। 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕੁਝ ਟੋਡਾ ਚਰਾਗਾਹ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਬਾਹਰਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ [3] ਜਾਂ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜੰਗਲਾਤ ਲਈ ਵਰਤਣ ਕਾਰਨ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਝੁੰਡ ਬਹੁਤ ਘਟਣ ਨਾਲ ਟੋਡਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ, ਟੋਡਾ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਬਹਾਲੀ 'ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਟੋਡਾ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਹੁਣ ਨੀਲਗਿਰੀ ਬਾਇਓਸਫੇਅਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਇੱਕ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੁਆਰਾ ਮਨੋਨੀਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਇਓਸਫੀਅਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[4]
ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ
ਸੋਧੋ
ਟੋਡਾ ਨਸਲੀ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਟਾ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਕੱਪੜੇ
ਸੋਧੋਟੋਡਾ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਧੋਤੀ ਉੱਤੇ ਲਪੇਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਲਵਰੈਪ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਕਰਟ ਵਜੋਂ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕਤਾ
ਸੋਧੋਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਕਿੱਤਾ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਡੇਅਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਮੱਝਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਵਿੱਤਰ ਡੇਅਰੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਆਹ
ਸੋਧੋਉਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਭਰਾਤਰੀ ਬਹੁ- ਵਿਆਹ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਇੱਕ ਅਭਿਆਸ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਤੋਂ ਉਤਰੇ ਸਮਝੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਪੰਜ ਹੈ। ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਦਾ ਭਰੂਣ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਟੋਡਾ ਕਬੀਲੇ ਵਿੱਚ, ਪਰਿਵਾਰ ਜੋੜਿਆਂ ਲਈ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਵਾਲੇ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਭੋਜਨ
ਸੋਧੋਟੋਡਾ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਮਾਸ, ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਮੱਛੀ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ (ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਪੇਂਡੂ ਮੱਛੀ ਖਾਂਦੇ ਹਨ)। ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਡੇਅਰੀ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਪੁਜਾਰੀ/ਦੁੱਧ ਵਾਲਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਮੱਝ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਈ ਰੂਪਾਂ: ਮੱਖਣ, ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਸਾਦਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੌਲ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹੈ, ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕਰੀਆਂ ਨਾਲ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟਸ
ਸੋਧੋ- ↑ "A-11 Individual Scheduled Tribe Primary Census Abstract Data and its Appendix". www.censusindia.gov.in. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 2017-11-03.
- ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedKasturi2007 - ↑ 3.0 3.1 "Toda", Encyclopædia Britannica. (2007)
- ↑ World Heritage sites, Tentative lists, April 2007.
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ਕਲਾਸਿਕ ਨਸਲੀ ਵਿਗਿਆਨ
- .
- .
- Thurston, Edgar; K. Rangachari (1909). Castes and Tribes of Southern India, Volume 7. Madras: Government Press.
- Walker, Anthony R. (1986). The Toda of South India: A New Look. Delhi: Hindustan Publishing Corp.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ
Toda people ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ
- ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਹਾਲੀ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਸਟੋਰੇਸ਼ਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ਲਈ ਸੁਸਾਇਟੀ । ਈਆਈਟੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੋਅਕੇਸ: ਈਧਕਵੇਹਲੀਨੌਡ ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਰਿਫਿਊਜ (EBR)
- ਇੰਡੀਆ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟਲ ਟਰੱਸਟ 2005 ਸਹਿਯੋਗੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ: ਏਧਕਵੇਹਲੀਨੌਡ ਬੋਟੈਨੀਕਲ ਰਿਫਿਊਜ (EBR) - ਕਬਾਇਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਜੰਗਲਾਤ
- ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਅਨ ਫਾਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਆਫ ਨੇਚਰ (IUCN-NL) ਲਈ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮੇਟੀ । 2006. ਫੰਡ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ:, ਭਾਰਤ: ਨੀਲਗਿਰੀ ਪਹਾੜੀਆਂ, NGO (EBR), 8 ਹੈਕਟੇਅਰ ।
- ਟੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਟੋਸਟ ਕਰਨਾ – 2008. ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਲਾ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ।
- ਨਸਲੀ ਵਿਗਿਆਨ: ਟੋਡਾ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ