ਢੋਲ ਰਾਹੀਂ ਸੰਚਾਰ ਜੰਗਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਢੋਲ ਲੰਮੀ ਦੂਰੀ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਮੌਕਿਆਂ ਸਮੇਂ ਵੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।

ਬਾਮੀਲੇਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਤਮਤਮ ਢੋਲ

ਢੋਲ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਸੋਧੋ

ਨਿਊ ਗੀਨੀਆ, ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸੰਚਾਰ ਦੇ ਲਈ ਢੋਲ ਟੈਲੀਗਰਾਫ਼ੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਯੂਰਪੀ ਯਾਤਰੀ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਨਵੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਲਭ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਸੁਨੇਹਾ 100 ਮੀਲ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਉੱਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।[1]

ਢੋਲ ਰਾਹੀਂ ਸੰਚਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਅਤੇ ਘਾਨਾ ਤੋਂ ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਸਮੇਂ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਰਬੀਆਈ ਤੱਕ ਫੈਲ ਗਿਆ। ਇਸ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਗੁਲਾਮ ਲੰਮੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਅਜਿਹੀ ਕੋਡ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਸੀ।[2]

ਢੋਲ ਰਾਹੀਂ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਭਾਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਹੀ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਧੁਨੀਆਂ ਬੋਲ ਚਾਲ ਦੀਆਂ ਧੁਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਅਭਿਵਿਅਕਤੀ ਮੁਮਕਿਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Davis, Ernest (23 August 2011). "Information, from drums to Wikipedia". James Gleick. The Information: A History, a Theory, a Flood. 526pp. Fourth Estate. 978 0 00 722573 6. The Times Literary Supplement. Archived from the original on 12 ਫ਼ਰਵਰੀ 2012. Retrieved 12 February 2012. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |work= (help); Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. Epstein, Dena J. (1963). "Slave Music in the United States before 1860: A Survey of Sources (Part II)". Music Library Association Notes (Second Series). 20 (3): 377–390. JSTOR 895685.

ਹੋਰ ਵੇਖੋ ਸੋਧੋ