ਉੱਤੇਜ਼ਾਬ ਸੁੱਟਣਾ ਜਾਂ ਉੱਤੇਜ਼ਾਬ ਹਮਲਾ ਕਿਸੇ ਲੜਕੀ ਦਾ ਰੂਪ ਬਿਗਾੜ ਦੇਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਹਿੰਸਕ ਹਮਲੇ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1][2][3] ਹਮਲਾਵਰ ਤੇਜ਼ਾਬ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਉੱਤੇ ਗੇਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦਿੱਖਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਹੱਡੀਆਂ ਵੀ ਖੁਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।[4] ਇਹਨਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਗੰਧਕ ਦੇ ਤਿਜ਼ਾਬ ਜਾਂ ਸ਼ੋਰੇ ਦੇ ਤਿਜ਼ਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਲੂਣ ਦੇ ਤਿਜ਼ਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[5]

ਤੇਜ਼ਾਬ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤ ਇੱਕ ਲੜਕੀ

ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ

ਸੋਧੋ

ਹਮਲਾਵਰ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਅਕਸਰ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਅਪਮਾਨਿਤ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋਣ ਵਾਲੇ, ਨੂੰ ਘੱਟ ਗਿਣਿਆ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ।[6]

ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਪ੍ਰੇਰਣਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:

  • ਨਜਦੀਕੀ ਸੰਬੰਧਾਂ, ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਰੱਦ ਹੋਣ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਟਕਰਾਅ[7][8]
  • ਨਸਲੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ
  • ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧਿਤ ਈਰਖਾ ਅਤੇ ਵਾਸਨਾ[9]
  • ਸਮਾਜਿਕ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾ
  • ਗੈਂਗ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ
  • ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਾਲਕੀ, ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਜਾਨਵਰਾਂ, ਮਕਾਨਾਂ ਅਤੇ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਪਵਾਦ[10]
  • ਜਿਨਸੀ ਉੱਦਮਾਂ, ਵਿਆਹ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦਾਜ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਬਦਲਾ[11]

ਐਸਿਡ ਦੇ ਹਮਲੇ ਅਕਸਰ ਉਸ ਔਰਤ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਜੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਵਿਆਹ ਜਾਂ ਜਿਨਸੀ ਪੇਸ਼ਗੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।[12][13]ਲਿੰਗ ਅਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।[14] ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਜਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਹਮਲੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ, ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਬੇਤਰਤੀਬੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਿਰਫ ਇਸ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੂਹ ਜਾਂ ਕਮਿਉਨਿਟੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਯੂਰਪ ਵਿਚ, ਕੌਨਸੈਂਟਿਨਾ ਕੌਨੇਵਾ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ, ਨੇ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਉਸ ਉੱਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਸੁੱਟਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 50 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਯੂਨਾਨ ਵਿੱਚ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਮਲਾ ਸੀ।[15] ਮਹਿਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਤੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ਾਬ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।[16]ਧਾਰਮਿਕ ਟਕਰਾਅ ਕਾਰਨ ਤੇਜ਼ਾਬ ਦੇ ਹਮਲੇ ਹੋਣ ਦੀ ਵੀ ਖਬਰ ਮਿਲੀ ਹੈ।[17][18] ਦੂਸਰੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਦੋਵੇਂ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ।[19]


ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
  2. http://latimesblogs.latimes.com/world_now/2011/11/afghan-sisters-hurt-acid-attack-rejected-proposal.html
  3. http://articles.latimes.com/1992-03-19/news/gl-5793_1_father-and-son
  4. Swanson, Jordan (2002). "Acid attacks: Bangladesh's efforts to stop the violence". Harvard Health Policy Review. Vol. 3, no. 1. pp. 1–4. Archived from the original on 2018-10-08. Retrieved 2008-06-18. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. Welsh, Jane (2009). ""It was like a burning hell": A Comparative Exploration of Acid Attack Violence" (PDF). Center for Global Initiatives. Archived from the original (PDF) on 23 ਜਨਵਰੀ 2013. Retrieved 31 March 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  6. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ReferenceA
  7. Solberg, Kristin (2010). "DEFINE_ME_WA". The Lancet. 376 (9748): 1209–10. doi:10.1016/S0140-6736(10)61863-6. PMID 20941859.
  8. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named 10a
  9. "Wayback Machine" (PDF). 6 February 2017. Archived from the original (PDF) on 6 February 2017.
  10. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Bahl_Syed
  11. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Bandyopadhyay_Khan
  12. de Castella, Tom (9 August 2013). "How many acid attacks are there?". BBC News. Retrieved 20 April 2016.
  13. Mannan, A.; S. Ghani; A. Clarke; P. White; S. Salmanta; P.E.M. Butler (August 2005). "Psychosocial outcomes derived from an acid burned population in Bangladesh, and comparison with Western norms". Burns. 32 (2): 235–241. doi:10.1016/j.burns.2005.08.027. PMID 16448773.
  14. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001E-QINU`"'</ref>" does not exist.
  15. "Kuneva case – the most severe assault on trade unionist in Greece for 50 years". FOCUS Information Agency. Archived from the original on 19 ਮਈ 2014. Retrieved 20 April 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  16. Shaan Khan, CNN (3 November 2012). "Pakistani Taliban target female students with acid attack". CNN. Retrieved 20 April 2016. {{cite web}}: |author= has generic name (help)
  17. "Acid attack injures Catholic priest". The Media Project. Archived from the original on 15 May 2016. Retrieved 20 April 2016.
  18. "Catholic priest targeted in acid attack in Zanzibar". BBC News. 2013-09-13. Retrieved 20 April 2016.
  19. "26YO Woman Throws Acid On Ex-Boyfriend After He Refused To Convert To Her Religion For Marriage". indiatimes.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2018-03-29.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.