ਦਿਮਨਾ ਝੀਲ ਝਾਰਖੰਡ ਰਾਜ ਦੇ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 15 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ, ਦਲਮਾ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਸੈਂਚੂਰੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਭੰਡਾਰ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਨੇ 1944 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। [1] [2]

ਦੀਮਨਾ ਝੀਲ
ਪਿੱਠਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਬੋਰਮ ਬਲਾਕ - ਡਾਲਮਾ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੀਮਨਾ ਝੀਲ
ਸਥਿਤੀਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ, ਝਾਰਖੰਡ
ਗੁਣਕ22°51′47.178″N 86°15′41.623″E / 22.86310500°N 86.26156194°E / 22.86310500; 86.26156194
Typeਝੀਲ
Basin countriesIndia
ਬਣਨ ਦੀ ਮਿਤੀ1944 (1944)
Surface area5.5 km2 (1,400 acres)

ਦੀਮਨਾ ਝੀਲ ਦਲਮਾ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਦੀਮਨਾ ਝੀਲ ਲਗਭਗ 5.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ 2 ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਡੈਮ ਲਈ 1894 ਦੇ ਭੂਮੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਗਭਗ 1,861 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਐਕੁਆਇਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਝੀਲ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਲਈ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਝੀਲ ਡਾਲਮਾ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਸੈਂਚੁਰੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। [3]

ਇਹ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਾਂਚੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਸ਼ਹਿਰ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਤੋਂ 15 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਦੀਮਨਾ ਝੀਲ ਦੀ ਕੁੱਲ ਭੰਡਾਰਨ ਸਮਰੱਥਾ ਲਗਭਗ 120 ਲੱਖ ਘਣ ਫੁੱਟ ਹੈ। ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਲਗਭਗ ਦੋ ਵਰਗ ਮੀਲ ਹੈ। ਇਹ ਝੀਲ ਸਾਢੇ 3 ਮੀਲ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮੀਲ ਚੌੜੀ ਹੈ। ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ ਕਿਸਮ ਦੇ ਦੋ ਛੋਟੇ ਡੈਮ ਹਨ, ਇੱਕ 800 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ 1,200 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ। ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਡੈਮ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਚਾਈ 83 ਫੁੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੌੜਾਈ ਲਗਭਗ 400 ਫੁੱਟ ਹੈ। ਢੁਕਵੇਂ ਵਾਲਵ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਆਊਟਲੈਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਪਾਈਪਲਾਈਨਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਰਸਾਤ ਹੈ। ਬਰਸਾਤ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮੌਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਕਸਬੇ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰੇ, ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਮਿਊਂਸੀਪਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 36 ਵਰਗ ਮੀਲ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਦੀਮਨਾ ਨਾਲੇ ਵਿੱਚ ਵਹਿ ਗਿਆ। ਕੁਦਰਤ ਨੇ ਇੱਕ ਰੇਡੀਮੇਡ ਬੇਸਿਨ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੀਮਾ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਦੋ ਛੋਟੇ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ.

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

1930 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਬਾਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੀ। ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਦਿਮਨਾ ਨਾਲਾ ਜਲ ਸਪਲਾਈ ਸਕੀਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ। [4]

ਦੀਮਨਾ ਝੀਲ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਬੋਰਮ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਾਰੀ ਫਰਵਰੀ 1940 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1944 ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ [5]

ਪਹੁੰਚਯੋਗਤਾ

ਸੋਧੋ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸ਼ਹਿਰ ਚੰਦਿਲ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸ਼ਹਿਰ ਜਮਸ਼ੇਦਪੁਰ, ਗਮਹਾਰੀਆ, ਆਦਿਤਿਆਪੁਰ (15 km)
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਹੈੱਡ ਚੰਦਿਲ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਰਾਂਚੀ, ਝਾਰਖੰਡ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਾਈਵੇ ਟਾਟਾ - ਰਾਂਚੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇ -33

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Dimna Lake | East Singhbhum | India" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-08-18.
  2. "Dimna Lake: Catering to Jamshedpur's water needs since April 17, 1944". The Avenue Mail (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2021-04-17. Retrieved 2022-08-18.
  3. "Jamshedpur's Dimna Lake, Jubilee Park, Zoological Park among tourist spots to be showcased at International Trade Fair in Delhi". The Avenue Mail (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2021-11-23. Retrieved 2022-08-18.
  4. "Dimna Lake: Catering to Jamshedpur's water needs since April 17, 1944". The Avenue Mail (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2021-04-17. Retrieved 2022-08-18.
  5. EJOLT. "Dimna reservoir, Jamshedpur, Jharkhand, India | EJAtlas". Environmental Justice Atlas (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-08-18.