ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਇੱਕ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਉਹ ਅਬਦੁੱਲਾ ਅਬਦੁੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਾਲੀ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਲ੍ਹਾ ਲਈ ਉੱਚ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (ਐੱਚ. ਸੀ. ਐੱਨ. ਆਰ.) ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸ਼ਰਫ ਗਨੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[1] ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ (ਵੋਲੇਸੀ ਜਿਰਾਗ/ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਤੋਂ 2010-2015] ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ 2010 ਦੀਆਂ ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਵਜੋਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ।[2][3]

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਇੱਕ ਐਨ-ਪੀਸ ਅਵਾਰਡੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਵਾਈਜੀਐਲ ਹੈ।[4]

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ

ਸੋਧੋ

ਨਾਦੇਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1981 ਨੂੰ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[5] ਉਹ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਮਾਈਲੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਦੇ ਆਗੂ ਸਈਦ ਮਨਸੂਰ ਨਾਦੇਰੀ ਦੀ ਧੀ ਹੈ।[6][7]

ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਬਗਲਾਨ ਅਤੇ ਕਾਬੁਲ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2001 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਹੇਰੋ ਵਿਖੇ ਹੇਰੋ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।[8] ਉਸਨੇ ਤਾਸ਼ਕੰਦ ਵਿੱਚ ਵੈਸਟਮਿੰਸਟਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2007 ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ. ਏ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[9]

ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁਨ

ਸੋਧੋ

2010 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ

ਸੋਧੋ

ਨਾਦੇਰੀ ਆਪਣੀ ਸੰਸਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰਤਾ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਨਡੇਰੀ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਹ ਜਮਹੂਰੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਮਹੂਰੀ ਸ਼ਾਸਨ, ਸਮਾਜਿਕ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ, ਸੰਸਦ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹਲਕੇ ਨਾਲ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ।ਇਸ ਲਈ, ਉਸ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਢੰਗ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਥੀਏਟਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ, ਸਡ਼ਕ ਮੁਹਿੰਮਾਂ, ਉਸ ਦੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ, ਜਨਤਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ, ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਉੱਤੇ ਲਿਖਣਾ, ਰੇਡੀਓ ਉੱਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਪਾਸ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਉਸ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਟੀਵੀ ਉੱਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ। ਉਸਨੇ ਕਾਬੁਲ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਹਿੰਮ ਰੈਲੀਆਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਮੁਹਿੰਮਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖਡ਼ਕਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।[10]

ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ

ਸੋਧੋ

ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ, ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੇ ਅਧਿਐਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਸੀ ਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਅਫਗਾਨ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੌਜੂਦਗੀ ਲਈ ਅਸਲ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ।[11] 2010 ਦੀ ਸੰਸਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ, ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਲਈ ਲਡ਼ਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।[12]

ਨਾਦੇਰੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾ ਕੇ, ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਵਰਜਿਤ ਨੂੰ ਤੋਡ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਿਹਾ।[13][14][15][16] ਆਖਰਕਾਰ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਨੀ ਦੁਆਰਾ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਸਰਕਾਰ (ਐਨਯੂਜੀ) ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[17]

ਅੰਤਰ-ਸੰਸਦੀ ਯੂਨੀਅਨ

ਸੋਧੋ

2013 ਵਿੱਚ, ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਅੰਤਰ-ਸੰਸਦੀ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਸੰਸਦੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਕਮੇਟੀ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲਈ ਪਹਿਲੇ ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਗੀਦਾਰ ਡੈਲੀਗੇਟਾਂ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸਰਗਰਮ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਮਾਰਚ 2013 ਵਿੱਚ, ਨਡੇਰੀ ਨੇ ਇਕੁਆਡੋਰ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਆਈਪੀਯੂ ਦੀ 128 ਵੀਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਤੀਜੀ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀ (ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ) ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[18] ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਈ ਚੋਣ ਵਿੱਚ, ਨਾਦੇਰੀ ਨੂੰ 52 ਵਿੱਚੋਂ 28 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 20 ਅਤੇ 3 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਮਾਰਚ 2014 ਵਿੱਚ, ਆਈਪੀਯੂ ਦੀ 130 ਵੀਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਚੋਣ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣ ਕੇ ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ।[19] ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੇ 5ਵੇਂ ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਫਗਾਨ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਨੁਸਾਰ ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਜਕਾਲ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਫ਼ਰਮਾਨ ਪਾਸ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ। ਨਡੇਰੀ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸਮਾਜਿਕ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਅਤੇ ਜਮਹੂਰੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾਂ ਵਜੋਂ ਪਾਇਆ।[20]

ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਭੂਮਿਕਾ

ਸੋਧੋ

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2016 ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ 2018 ਤੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸ਼ਰਫ ਗਨੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਵਨ ਯੂ. ਐੱਨ. ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਨਡੇਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਆਪਸੀ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਦੋ ਅਟੈਚਮੈਂਟਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।[21] ਇਹ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਤਾਲਮੇਲ, ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ ਤਾਲਮੇਲ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾ਷੍ਟ੍ਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 2018 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ, ਪਰ ਇਸ ਉੱਤੇ ਕਦੇ ਦਸਤਖਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਆਰਗ ਅਤੇ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਡਿਬੇਟ, ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਵਾਲ, ਅਤੇ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਡਾਇਲਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਕੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਆਰਗ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ, ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[22][23][24]

ਦਸੰਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਫ਼ਰਮਾਨ ਰਾਹੀਂ ਨਾਦੇਰੀ ਨੂੰ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[25] ਉਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸ਼ਰਫ ਘਾਨੀਓਵਰ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ "ਗੰਭੀਰ ਅਸਹਿਮਤੀ" ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਰਗ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅਸਤੀਫੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਮਿਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਨਤਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ।ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅਸਤੀਫੇ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਠਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ [26]

ਸ਼ਾਂਤੀ

ਸੋਧੋ

ਸਰੋਤ:[27]

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਨੂੰ ਯੂ. ਐੱਨ. ਡੀ. ਪੀ. ਦੁਆਰਾ 2012 ਦੇ ਐੱਨ-ਪੀਸ ਅਵਾਰਡ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਰਾਹੀਂ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।[28] ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਅਫਗਾਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਮਸੁਦਾ ਕਾਰੋਖੀ ਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ 2013 ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਕਾਰੋਖੀ ਨੇ ਐਨ-ਪੀਸ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।[29]

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ 2010 ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਵਿਖੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਚੈਂਟੀਲੀ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।[30][31]

ਚਾਦਰੀ ਡਿਜ਼ਾਇਨ: ਚਾਦਰੀ ਬਨਾਮ ਲੁੰਗੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਨਾਮ ਯੁੱਧ

ਸੋਧੋ

ਚਦਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਹੈ ਜੋ ਅਗਸਤ 2019 ਵਿੱਚ ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ 'ਚਦਰੀ ਬਨਾਮ ਲੁੰਗੀ' (ਬੁਰਕਾ ਬਨਾਮ ਪੱਗ ਜਾਂ 'ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਨਾਮ ਯੁੱਧ' ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

 

ਮਿਸ ਨਡੇਰੀ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਕੰਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਾਦਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ "ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ" ਅਤੇ "ਬਰਾਬਰੀ" ਦੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ।[32]

ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਵੀ ਬਣ ਗਈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਨੇ ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਨਾਲ ਅਫਗਾਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ, ਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲੈਕਚਰਾਰਾਂ, ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸਾਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ।[33][34][35][36][37]

 

"ਚਦਰੀ ਬਨਾਮ ਲੁੰਗੀ" ਦਾ ਕਲਾਤਮਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੋ ਵਿਰੋਧੀ ਪਰ ਸਬੰਧਤ ਵਰਤਾਰੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ, ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਚਾਦਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਵਜੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਰਵਾਇਤੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਤੱਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪਿੱਤਰਵਾਦੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਪਰ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਯੁੱਧ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਬਦਲਾ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[38] ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪੀਡ਼ਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਕਲਚ ਨਾਲ ਹੋਈ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ (ਕਿ ਲਿੰਗ ਪ੍ਰਤੀ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ) ਲਿੰਗ ਅੰਤਰਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਕੇ ਬਰਾਬਰੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਬਦਲਾ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੁਸ਼ਟ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ। ਇਸ ਲਈ ਹਿੰਸਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਰਦ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਨਗੀਆਂ ਜੇਕਰ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਵਿਧੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਨਾਦੇਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਵਿਅਕਤੀਆਂ/ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਬੇਅੰਤ, ਬੇਕਾਬੂ ਅਤੇ ਗੈਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰਾਨਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਅਨਿਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਹੈ ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਚਾਦਰੀ ਵੀ. ਐੱਸ. ਲੁੰਗੀ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਜੋ ਨਾਰੀਵਾਦ ਅਤੇ ਮਰਦਾਨਗੀ ਵੰਡ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਰਿਪੇਖ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਅਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਨੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਅਤੇ ਬਹਿਸ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਧੁਨਿਕ ਅਫਗਾਨ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਇਸ ਦੇ ਦੌਰੇ ਲਈ ਆਏ ਸਨ।

ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਮੁਕਾਬਲਾ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਨੇ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ' ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚੁਣਿਆ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਿਛੋਕਡ਼ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਕਲਾ ਕਾਰਜ 'ਤੇ ਚੋਣ ਵਿਰੋਧੀ ਮਾਹੌਲ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਨੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ ਫੈਲਾ ਕੇ ਇੱਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਕੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦੀ ਗਲਤ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਲਈ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਨੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਸਤੀਆਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਪ੍ਰਤੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਇਸ ਲਈ, ਸੈਨੇਟ ਦੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੈਨੇਟਰਾਂ (ਮੇਸ਼ਰਾਨ ਜਿਰਗਾ) ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਸਨ, ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨਾਦੇਰੀ ਉੱਤੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਕੱਪਡ਼ਿਆਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਅਟਾਰਨੀ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।[39]

ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ

ਸੋਧੋ

ਫਰਖੁੰਦਾ ਜ਼ਹਰਾ ਨਾਦੇਰੀ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲਡ਼ਾਈ ਲਡ਼ੀ ਅਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਖ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਬਲਕਿ ਈ. ਵੀ. ਏ. ਡਬਲਯੂ. ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ।[40] ਉਸਨੇ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਈ. ਵੀ. ਏ. ਡਬਲਯੂ. ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸੁਧਾਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਈ. ਵੀ, ਏ. ਡਬਲਿਯੂ. ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਖਰਡ਼ੇ ਵਜੋਂ ਵੋਟਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲਾਭ ਗੁਆ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ, ਉਸਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤੀ।[41] ਉਸਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਬੰਧਤ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ।[42][43]

ਨਾਦੇਰੀ ਵੀ ਫਾਰਖੁੰਡਾ ਮਲਿਕਜ਼ਾਦਾ, ਦੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।[44] ਉਸ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੱਕ ਜਨਤਕ ਸੁਣਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ [ਫਰਖੁੰਦਾ ਮਲਿਕਜ਼ਾਦਾ] ਦੇ ਕੇਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ।[45] ਉਸ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫੈਸਲੇ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਦੋਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ [ਫਰਖੁੰਦਾ ਮਲਿਕਜ਼ਾਦਾ] ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਪ੍ਰਤੀ ਅੰਸ਼ਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[46]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "FZN Appointed senior advistor to president".
  2. "Afghanistan Wolesi Jirga".
  3. "About Farkhunda Zahra Naderi in 2010 Election". Archived from the original on 2014-11-08. Retrieved 2014-07-01.
  4. "2012 NPeace Award". Archived from the original on 7 January 2017. Retrieved 1 July 2014.
  5. "Her Date of Birth". Archived from the original on 2021-03-03. Retrieved 2024-03-31.
  6. https://ismaili.net/Source/mumtaz/behsud/ismailis.html[permanent dead link]
  7. "Family Background".
  8. "Education-School". Archived from the original on 2021-03-03. Retrieved 2024-03-31.
  9. "Education-University". Archived from the original on 2021-03-03. Retrieved 2024-03-31.
  10. "Farkhunda Zahra Naderi's Campaign Method". TheGuardian.com. 24 August 2010.
  11. "FZN speaks about Women in the Supreme Court Despite being it taboo". BBC News. 18 December 2013.
  12. "FZN speaks about Women in Supreme Court Despite being it taboo".
  13. "FZN talks to Indian Express about women's right". 9 January 2014.
  14. "Supreme Court and Women". 17 September 2019. Archived from the original on 3 ਮਾਰਚ 2024. Retrieved 31 ਮਾਰਚ 2024.
  15. "FZN remarks Chicago Summit 2012". Archived from the original on 2014-07-18. Retrieved 2014-07-15.
  16. "Archive of Chicago Summit 2012". Archived from the original on 2014-07-18.
  17. "First Female Supreme Court Judge". 16 June 2015.
  18. "For the first time Afghanistan won a seat in IPU's 3rd standing committee". fzn.af. 2013-04-02. Archived from the original on 2024-02-22. Retrieved 2024-03-31.
  19. Zada, Ahmad Shah Ghani (19 March 2014). "FZN elected as president 3rd Standing Committee of IPU in 2014". The Khaama Press News Agency.
  20. فرخنده زهرا نادری از سمتش استعفا داد [Farkhondeh Zahra Naderi resigned from her position] (in ਫ਼ਾਰਸੀ). Afghan Shiite News Agency.
  21. "Citizen Wall".
  22. "2018 Resignation". The Khaama Press News Agency. 24 November 2018. Retrieved 30 June 2021.
  23. "Official Report".
  24. "FZNAppointed as Presidential Advisor".[permanent dead link]
  25. "FZN talks about achievements of the UN advisory office". The Khaama Press News Agency. 24 November 2018.
  26. "Parliamentarians Network For Conflict Prevention".
  27. "FZN won 2012 N-Peace award". Archived from the original on 2021-03-03. Retrieved 2024-03-31.
  28. Zada, Ahmad Shah Ghani (31 July 2013). "2013 N-Peace Award". The Khaama Press News Agency.
  29. "Paris Peace Chantilly Conference". Archived from the original on 8 November 2014. Retrieved 2 July 2014.
  30. "Paris Conf-Chantilly". Archived from the original on 2021-03-03. Retrieved 2024-03-31.
  31. "Chadari Design".
  32. "Farkhunda Zahra Naderi Speech". Facebook (in ਫ਼ਾਰਸੀ). Retrieved 26 November 2021.[unreliable source?]
  33. "Reaction of an Afghan Man by means of writing towards the Exhibition". 29 June 2019.
  34. "Reaction of an Afghan girl towards the Exhibition".
  35. "The Writing of a University Student about the Exhibition". 7 July 2019. Archived from the original on 27 ਨਵੰਬਰ 2021. Retrieved 31 ਮਾਰਚ 2024.
  36. "The Writing of Reza Mohammadi". 2 July 2019. Archived from the original on 27 ਨਵੰਬਰ 2021. Retrieved 31 ਮਾਰਚ 2024.
  37. "Naderi Article on Madanyat daily about different reactions on her Exhibition". 13 July 2019.
  38. "FZN introduced to attorney office".
  39. "EVAW LAW". Human Rights Watch. 5 August 2021.
  40. "EVAW on Plenary Session".
  41. "he EVAW law being discussed with Minister of Education". Archived from the original on 2021-12-07. Retrieved 2024-03-31.
  42. Editorial, K. P. (16 March 2013). "Naderi: Government not doing enough to reduce violence against women". The Khaama Press News Agency.
  43. "Family of Afghan woman lynched by mob demands justice". AlJazeera. 2 Apr 2015. Archived from the original on 2015-04-07. Retrieved 2015-05-06.
  44. Goldstein, Joseph (2 July 2015). "Afghanistan Said to Overturn Death Sentences in Woman's Lynching". The New York Times.
  45. "Afghanistan Said to Overturn Death Sentences in Woman's Lynching".