ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ
ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜੰਕਸ਼ਨ | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਜੰਕਸ਼ਨ ਸਟੇਸ਼ਨ | ||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||
| ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ | ||||||||||||||||||||
| ਪਤਾ | ਸਾਇਕਲ ਮਾਰਕੀਟ ਰੋਡ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ, ਪੰਜਾਬ ਭਾਰਤ | |||||||||||||||||||
| ਗੁਣਕ | 30°24′32″N 74°01′30″E / 30.409°N 74.025°E | |||||||||||||||||||
| ਉਚਾਈ | 181 metres (594 ft) | |||||||||||||||||||
| ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ | |||||||||||||||||||
| ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ | ਉੱਤਰੀ ਰੇਲਵੇ | |||||||||||||||||||
| ਲਾਈਨਾਂ | ਲੁਧਿਆਣਾ–ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਲਾਇਨ ਦਿੱਲੀ–ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਲਾਇਨ ਅਬੋਹਰ–ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਲਾਇਨ ਅਮਰੂਕਾ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਲਾਇਨ(Dismantled in 1972) | |||||||||||||||||||
| ਪਲੇਟਫਾਰਮ | 2 | |||||||||||||||||||
| ਟ੍ਰੈਕ | 5 ft 6 in (1,676 mm) ਬ੍ਰੋਡ ਗੇਜ | |||||||||||||||||||
| ਉਸਾਰੀ | ||||||||||||||||||||
| ਬਣਤਰ ਦੀ ਕਿਸਮ | Standard on ground | |||||||||||||||||||
| ਪਾਰਕਿੰਗ | ਹੈ | |||||||||||||||||||
| ਸਾਈਕਲ ਸਹੂਲਤਾਂ | ਨਹੀ | |||||||||||||||||||
| ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ | ||||||||||||||||||||
| ਸਥਿਤੀ | ਚਾਲੂ | |||||||||||||||||||
| ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੋਡ | FKA | |||||||||||||||||||
| ਇਤਿਹਾਸ | ||||||||||||||||||||
| ਉਦਘਾਟਨ | 1897 | |||||||||||||||||||
| ਬਿਜਲੀਕਰਨ | No | |||||||||||||||||||
| ਸੇਵਾਵਾਂ | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ਸਥਾਨ | ||||||||||||||||||||
  ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ Location in Punjab | ||||||||||||||||||||
ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ
ਸੋਧੋਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 181 ਮੀਟਰ (594 ) ਦੀ ਉਚਾਈ ਉੱਪਰ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਡ-FKA ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1]
ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ ਰੇਲਵੇ ਕੰਪਨੀ ਨੇ 1897 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ-ਬਠਿੰਡਾ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਬਹਾਵਲਪੁਰ-ਸੰਮਾ ਸੱਤਾ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਖੋਲ੍ਹੀ ਗਈ ਸੀ।[2] ਇਹ ਲਾਈਨ ਰੋਹਤਕ, ਜੀਂਦ, ਨਰਵਾਨਾ, ਬਠਿੰਡਾ, ਕੋਟ ਕਪੂਰਾ, ਮੁਕਤਸਰ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ, ਅਮਰੂਕਾ ਅਤੇ ਬਹਾਵਲਨਗਰ ਤੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਮਾ ਸੱਤਾ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਤੋਂ ਕਰਾਚੀ ਤੱਕ ਸਿੱਧਾ ਸੰਪਰਕ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਮੈਕਲੇਓਡਗੰਜ ਜੰਕਸ਼ਨ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੰਡੀ ਸਾਦਿਕਗੰਜ ਜੰਕਸ਼ਨ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ) ਤੋਂ ਅੰਬਾਲਾ ਤੱਕ ਹਿੰਦੂਮਲਕੋਟ,ਅਬੋਹਰ, ਬਠਿੰਡਾ, ਪਟਿਆਲਾ ਤੱਕ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਉਸੇ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ 1902 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3]
ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਠਿੰਡਾ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਅਤੇ ਸੰਮਾ ਸੱਤਾ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ 14 ਘੰਟੇ 30 ਮਿੰਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 726 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (451 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਸੀ। 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਦਿੱਲੀ-ਸੰਮਾ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਨ। 144 ਡਾਊਨ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ 15.25 ਵਜੇ ਰਵਾਨਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਰੇਲਗੱਡੀ ਹੁਣ 1947 ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਬਹਾਵਲਪੁਰ-ਲੋਧਰਨ-ਮੁਲਤਾਨ-ਖਾਨੇਵਾਲ-ਲਾਹੌਰ ਮਾਰਗ ਰਾਹੀਂ ਸੰਮਾ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਨਰੋਵਾਲ ਜੰਕਸ਼ਨ ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਹੈ।
ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
ਸੋਧੋਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਦਾ ਦਿੱਲੀ ਨਾਲ ਰੇਲ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਬਠਿੰਡਾ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਸਨ। 1947 ਵਿੱਚ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਨੂੰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਲਈ 81 km (50 mi) ਕਿਲੋਮੀਟਰ (50 ਮੀਲ) ਲੰਬੀ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਵਿਛਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਲਾਈਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੁੱਧ 1965 ਅਤੇ 1971 ਦੇ ਯੁੱਧਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ 1972 ਵਿੱਚ 88 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (55 ਮੀਲ) ਲੰਬੀ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਰੇਲ ਲਾਈਨ ਦਾ ਦੁਬਾਰਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 1965 ਵਿੱਚ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਅਮਰੂਕਾ 22,5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (14 ਮੀਲ) ਲਾਈਨ ਵਾਇਆ ਚਾਨਨਵਾਲਾ ਸਰਹੱਦ ਅਤੇ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ. ਹਿੰਦੂਮਲਕੋਟ 45,5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (28 ਮੀਲ) ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਕਾਬੁਲਸ਼ਾਹ ਰਾਹੀਂ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 1965 ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਚਾਨਣਵਾਲਾ-ਅਮਰੂਕਾ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੁਆਰਾ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਉੱਤੇ ਬੰਬ ਸੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਹਿੰਦੂਮਲਕੋਟ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1965 ਦੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਅਤੇ ਅਬੋਹਰ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਪਰਕ 2010 ਤੱਕ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ-ਅਬੋਹਰ ਨਵੀਂ ਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ 2010 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਅਤੇ ਅਬੋਹਰ ਦਰਮਿਆਨ 43.65 km (27 mi) ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਮੀਲ ਨਵੀਂ 5 ft 6 in (1,676 mm) (1,676 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਬ੍ਰੌਡ ਗੇਜ ਲਾਈਨ 2012 ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹੀ ਗਈ ਸੀ।[4] ਪਰ ਅੱਜ ਤੱਕ, ਸਿਰਫ 6 ਮੇਲ/ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ ਤੋਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਤੋਂ ਅਤੇ ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਰਾਹੀਂ ਨਵੀਆਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Arrivals at Fazilka". indiarailinfo. Retrieved 20 February 2014.
- ↑ "IR History: Early Days II (1870–1899)". IRFCA. Retrieved 20 February 2014.
- ↑ "Chapter VII Communications". Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 20 February 2014.
- ↑ "Rail link between Abohar, Fazilka opens today". Hindustan Times. 15 July 2012. Archived from the original on 13 March 2014. Retrieved 20 February 2014.