ਬਿਜੋਏ ਸਾਗਰ
ਬਿਜੋਏ ਸਾਗਰ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਦੈਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਝੀਲ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਮਹਾਦੇਬ ਦੀਘੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਵਿੱਚ ਉਦੈਪੁਰ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 750 ਫੁੱਟ ਅਤੇ ਚੌੜਾਈ 450 ਫੁੱਟ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਖੇਤਰ ਸੰਘਣੀ ਵਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਝੀਲ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਪਾਸੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਡਰੇਨ ਰਾਹੀਂ ਘਰੇਲੂ ਸੀਵਰੇਜ ਅਤੇ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੈ। ਆਬਾਦੀ ਨਹਾਉਣ, ਧੋਣ, ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਆਦਿ ਲਈ ਬਿਜੋਏ ਸਾਗਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦਾ ਕੂੜਾ ਵੀ ਮਹਾਦੇਵ ਦੀਘੀ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੇਜੋਏ ਸਾਗਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [1]
| ਬਿਜੋਏ ਸਾਗਰ | |
|---|---|
 ਬਿਜੋਏ ਸਾਗਰ | |
| ਸਥਿਤੀ | ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ, ਭਾਰਤ |
| ਗੁਣਕ | 23°32′17″N 91°29′56″E / 23.538°N 91.499°E |
| Type | ਝੀਲ |
ਇਹ ਝੀਲ ਧਨਿਆ ਮਾਨਿਕਿਆ ਅਤੇ ਗੋਵਿੰਦਾ ਮਾਨਿਕਿਆ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੁੱਟੀ ਗਈ ਸੀ। ਝੀਲ ਨੂੰ ਬੀਰ ਬਿਕਰਮ ਕਿਸ਼ੋਰ ਮਾਨਿਕਿਆ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ ਸੋਧੋ
ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਦੇ ਰਾਜਾ ਝੁਜਾਰੂਫਾ ਨੇ ਮੋਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਰੰਗਮਤੀ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸਾਲ 590 ਈਸਵੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਉਦੈਪੁਰ ਵਿਖੇ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਵੰਸ਼ਜਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਮਾਨਿਕਿਆ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਦੈਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮੰਦਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤ੍ਰਿਪੁਰਸੁੰਦਰੀ ਮੰਦਰ, ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰੀ ਮੰਦਰ, ਗੁਣਾਬਤੀ ਮੰਦਰ, ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ, ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਰ, ਗੋਪੀਨਾਥ ਮੰਦਰ, ਬਦਰਸਾਹਿਦ ਬਾਰੀ, ਅਤੇ ਦੁਤੀਆ ਮੰਦਰ। ਇਸ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ ਝੀਲਾਂ ਅਤੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਮਰਸਾਗਰ, ਜਗਨਨਾਥ ਦੀਘੀ, ਧਨੀਸਾਗਰ (ਧੰਨਿਆ ਸਾਗਰ) ਅਤੇ ਬਿਜੋਏ ਸਾਗਰ (ਮਹਾਦੇਬ ਦੀਘੀ) ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਝੀਲਾਂ ਪੁੱਟੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਦੈਪੁਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਰੰਗਮਤੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ ਸੀ। [2]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ਸੋਧੋ
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ "Pollution Status Assessment of Mahadeb Dighi,South Tripura" (PDF). Tripura Pollution control board. Archived from the original (PDF) on 2016-03-04. Retrieved 2014-05-11.
- ↑ "A Brief History Of Udaipur - TRIPURA MIRROR". Tripura Mirror. Retrieved 2014-05-11.