ਬੈਨਜ਼ੀਨ ਜਾਂ ਬੈੱਨਜ਼ੀਨ ਇੱਕ ਕਾਰਬਨੀ ਰਸਾਇਣਕ ਯੋਗ ਹੈ ਜੀਹਦਾ ਰਸਾਇਣਕ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ C6H6 ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੇ ਅਣੂ ਵਿੱਚ 6 ਕਾਰਬਨ ਪਰਮਾਣੂ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਕਾਰਬਨ ਪਰਮਾਣੂ ਨਾਲ਼ ਇੱਕ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਪਰਮਾਣੂ ਲੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਦੇ ਅਣੂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਇਹਨੂੰ ਇੱਕ ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Benzene
Identifiers
CAS number 71-43-2 YesY
PubChem 241
ChemSpider 236 YesY
UNII J64922108F YesY
EC ਸੰਖਿਆ 200-753-7
KEGG C01407 YesY
ChEBI CHEBI:16716 YesY
ChEMBL CHEMBL277500 YesY
RTECS ਸੰਖਿਆ CY1400000
Jmol-3D images Image 1
  • c1ccccc1

  • InChI=1S/C6H6/c1-2-4-6-5-3-1/h1-6H YesY
    Key: UHOVQNZJYSORNB-UHFFFAOYSA-N YesY


    InChI=1/C6H6/c1-2-4-6-5-3-1/h1-6H
    Key: UHOVQNZJYSORNB-UHFFFAOYAH

Properties
ਅਣਵੀ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ C6H6
ਮੋਲਰ ਭਾਰ 78.11 g mol−1
ਦਿੱਖ Colorless liquid
ਗੰਧ Aromatic, gasoline-like
ਘਣਤਾ 0.8765(20) g/cm3[1]
ਪਿਘਲਨ ਅੰਕ

5.53 °C, 279 K, 42 °F

ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ

80.1 °C, 353 K, 176 °F

ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in water 1.53 g/L (0 °C)
1.81 g/L (9 °C)
1.79 g/L (15 °C)[2][3][4]
1.84 g/L (30 °C)
2.26 g/L (61 °C)
3.94 g/L (100 °C)
21.7 g/kg (200 °C, 6.5 MPa)
17.8 g/kg (200 °C, 40 MPa)[5]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ Soluble in alcohol, CHCl3, CCl4, diethyl ether, acetone, acetic acid[5]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in ethanediol 5.83 g/100 g (20 °C)
6.61 g/100 g (40 °C)
7.61 g/100 g (60 °C)[5]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in ethanol 20 °C, solution in water:
1.2 mL/L (20% v/v)[7]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in acetone 20 °C, solution in water:
7.69 mL/L (38.46% v/v)
49.4 mL/L (62.5% v/v)[7]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in diethylene glycol 52 g/100 g (20 °C)[5]
log P 2.13
ਵਾਸ਼ਪੀ ਦਬਾਅ 12.7 kPa (25 °C)
24.4 kPa (40 °C)
181 kPa (100 °C)[6]
λਮੈਕਸ 255 nm
ਚੁੰਬਕੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ 54.8·10−6 cm3/mol
ਅਪਵਰਤਿਤ ਸੂਚਕ (nD) 1.5011 (20 °C)
1.4948 (30 °C)[5]
ਲੇਸ 0.7528 cP (10 °C)
0.6076 cP (25 °C)
0.4965 cP (40 °C)
0.3075 cP (80 °C)
Structure
ਅਣਵੀ ਰੂਪ-ਰੇਖਾ Tetrahedral
ਡਾਈਪੋਲ ਮੋਮੈਂਟ 0 D
Thermochemistry
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
48.7 kJ/mol
ਬਲ਼ਨ ਦੀ
ਮਿਆਰੀ ਊਰਜਾ
ΔcHo298
3267.6 kJ/mol[6]
Standard molar
entropy
So298
173.26 J/mol·K[6]
Specific heat capacity, C 134.8 J/mol·K
Hazards
MSDS HMDB
GHS pictograms ਫਰਮਾ:GHS02ਫਰਮਾ:GHS07ਫਰਮਾ:GHS08[8]
GHS signal word Danger
GHS hazard statements ਫਰਮਾ:H-phrases[8]
GHS precautionary statements ਫਰਮਾ:P-phrases[8]
EU ਵਰਗੀਕਰਨ ਫਰਮਾ:Hazchem F Toxic T
Carc. Cat. 1
Muta. Cat. 2
ਆਰ-ਵਾਕਾਂਸ਼ ਫਰਮਾ:R45, ਫਰਮਾ:R46, ਫਰਮਾ:R11, ਫਰਮਾ:R16, ਫਰਮਾ:R36/38,ਫਰਮਾ:R48/23/24/25, ਫਰਮਾ:R65
ਐੱਸ-ਵਾਕਾਂਸ਼ ਫਰਮਾ:S53, S45
NFPA 704
3
2
0
ਸਫੋਟਕ ਹੱਦਾਂ 1.2–7.8%
LD੫੦ 930 mg/kg (rat, oral)
Related compounds
ਸਬੰਧਤ ਸੰਯੋਗ ਟਾਲਵੀਨ
ਬੋਰਾਜ਼ੀਨ
 YesY (verify) (what is: YesY/N?)
Except where noted otherwise, data are given for materials in their standard state (at 25 °C (77 °F), 100 kPa)
Infobox references

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Lide, D. R., ed. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
  2. Arnold, D.; Plank, C.; Erickson, E.; Pike, F. (1958). "Solubility of Benzene in Water". Industrial & Engineering Chemistry Chemical & Engineering Data Series. 3 (2): 253. doi:10.1021/i460004a016.
  3. Breslow, R.; Guo, T. (1990). "Surface tension measurements show that chaotropic salting-in denaturants are not just water-structure breakers". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 87 (1): 167–9. Bibcode:1990PNAS...87..167B. doi:10.1073/pnas.87.1.167. PMC 53221. PMID 2153285.
  4. Coker, A. Kayode; Ludwig, Ernest E. (2007). Ludwig's Applied Process Design for Chemical And Petrochemical Plants. Vol. 1. Elsevier. p. 114. ISBN 0-7506-7766-X. Retrieved 2012-05-31.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2014-05-29. Retrieved 2014-09-10.
  6. 6.0 6.1 6.2 Benzene in Linstrom, P.J.; Mallard, W.G. (eds.) NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69. National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg MD. http://webbook.nist.gov (retrieved 2014-05-29)
  7. 7.0 7.1 Seidell, Atherton; Linke, William F. (1952). [Google Books Solubilities of Inorganic and Organic Compounds]. Van Nostrand. Retrieved 2014-05-29. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  8. 8.0 8.1 8.2 Sigma-Aldrich Co., Benzene. Retrieved on 2014-05-29.