ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ

ਇਹ ਲੇਖ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਫੌਜ (1895-1947) ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਡੋਮੀਨੀਅਨ ਦੀ ਫੌਜ (1947-1950) ਬਾਰੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਫੌਜ ਲਈ, ਦੇਖੋ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਫੌਜ ਲਈ, ਦੇਖੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫੌਜ।

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਜਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 1947 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੀ ਮੁੱਖ ਫੌਜ ਸੀ। ਇਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਿਆਸਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਗਜ਼ਟੀਅਰ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, "ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੂਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਨੂੰ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਅੰਦਰੋਂ ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਬੀੜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ: ਇਸਦੀ ਫੌਜ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸੰਗਠਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸੰਗਠਿਤ ਹੈ। ਰਾਜੇ-ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੀ ਸਰਦਾਰੀ।" ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ।

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਦਾ ਝੰਡਾ
ਸਰਗਰਮ	1895–1947
ਵਫਾਦਾਰੀ	ਫਰਮਾ:Country data ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਫਰਮਾ:Country data ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ
ਕਿਸਮ	ਫੌਜ
ਆਕਾਰ	ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ: ≈1,750,000 ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ: ≈2,500,000
ਰੰਗ	ਲਾਲ, ਸੋਨਾ, ਹਲਕਾ ਨੀਲਾ
Equipment	ਲੀ-ਐਨਫੀਲਡ
ਝੜਪਾਂ	Second Anglo-Afghan War Third Anglo-Afghan War Third Anglo-Burmese War Second Opium War Anglo-Egyptian War British expedition to Abyssinia First Mohmand Campaign Boxer Rebellion Tirah campaign British expedition to Tibet Mahdist War First World War Waziristan campaign (1919–1920) Waziristan campaign (1936–1939) Second World War North-West Frontier (1858–1947)
ਅਧਿਕਾਰਤ ਚਿੰਨ੍ਹ
ਯੁੱਧ ਦਾ ਝੰਡਾ
ਬੈਜ

ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਸ਼ਬਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਵਰਣਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਦੀ ਬੰਗਾਲ ਆਰਮੀ, ਮਦਰਾਸ ਆਰਮੀ ਅਤੇ ਬੰਬਈ ਆਰਮੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਪਹਿਲੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 1895 ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਤਿੰਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 1903 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰ ਲਿਆ। ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਫੌਜ (1903-1947) ਨਾਲ ਉਲਝਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ਜੋ ਕਿ ਖੁਦ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜ (ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇਕਾਈਆਂ), ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।

ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ

• Barkawi, Tarak (April 2006). "Culture and Combat in the Colonies: The Indian Army In the Second World War". Journal of Contemporary History. 41 (2). Sage: 325–355. doi:10.1177/0022009406062071. S2CID 145364543.
• Barthorp, Michael (2002). Afghan Wars and the North-West Frontier 1839–1947. London: Cassel. ISBN 0-304-36294-8.
• Barua, Pradeep (2003). Gentlemen of the Raj: The Indian Army Officer Corps, 1817–1949. Westport, CT: Praegar. ISBN 0275979997.
• Chandler, David (2002). Oxford History of the British Army (2nd ed.). USA: Oxford University Press. ISBN 0192803115.
• Gaylor, John (1996). Sons of John Company – The Indian & Pakistan Armies 1903–1991. Tunbridge Wells, Kent: Parapress. ISBN 1-898594-41-4.
• Haythornthwaite, P.J. (1992). The World War One Sourcebook. Arms and Armour Press.
• Heathcote, T. A. (1974). The Indian Army – The Garrison of British Imperial India, 1822–1922. Newton Abbot, Devon: David & Charles.
• Ilbert, Courtenay (1 January 1913). "British India". Journal of the Society of Comparative Legislation. 13 (2): 327–333. JSTOR 752287.
• Imperial Gazetteer of India, Volume IV (1908). Indian Empire: Administrative. Oxford: Clarendon Press. p. 552.
• Jackson, Donovan (1940). India's Army. London: Sampson Low.
• Lapping, Brian (1985). End of Empire. London: Guild Publishing.
• Mazumder, Rajit K. (2003). The Indian army and the making of Punjab (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Delhi, India: Permanent Black. ISBN 8178240599.
• Nathan, R.; Lee-Warner, William; Carnduff, H. W. C.; Maclagan, E. D.; Walker, G. H. D.; Collen, Edwin; Nathan; Bythel, W. J.; Hemming, T. H. (1908). The Imperial Gazetteer of India. Assistance by A. W. Alcock. Oxford: The Claredon Press.
• Raugh, Harold E. (2004). The Victorians at war, 1815–1914: an encyclopaedia of British military history. s.
• Robson, Brian (2007). The Road to Kabul. Stroud, Gloucestershire: Spellmount. ISBN 978-1-86227-416-7.
• Roger, Alexander (2003). Battle Honours of the British Empire and Commonwealth Land Forces 1662–1991. Marlborough: Crowood Press. ISBN 1-86126-637-5.
• Smyth, John (1967). Bolo Whistler: the life of General Sir Lashmer Whistler: a study in leadership. London: Muller. OCLC 59031387.
• Spilsbury, Julian (2007). The Indian Mutiny. Jouve, France: Orion Publishing Group. p. 9. ISBN 9780297856306.
• Sumner, Ian (2001). The Indian Army 1914-1947. Illustrated by Mike Chappell. UK: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-196-6.
• Weeks, John (1979). World War II Small Arms. New York: Galahad Books. ISBN 0-88365-403-2.

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ

• Barua, Pradeep (1997). "Strategies and Doctrines of Imperial Defence: Britain and India, 1919–45". Journal of Imperial and Commonwealth History. 25 (2): 240–266. doi:10.1080/03086539708583000.
• Cohen, Stephen P. (May 1969). "The Untouchable Soldier: Caste, Politics, and the Indian Army". The Journal of Asian Studies. 28 (3): 453–468. doi:10.1017/s0021911800092779. JSTOR 2943173. (subscription required)
• Collen, Edwin H. H. (1905). "The Indian Army" . The Empire and the century. London: John Murray. pp. 663–81.
• Duckers, Peter (2003). The British Indian Army 1860–1914. Shire Books. ISBN 978-0-7478-0550-2.
• Farrington, Anthony (1982). Guide to the records of the India Office Military Department, India Office Library and Records. ISBN 978-0-903359-30-6.
• Gupta, Partha Sarathi; Deshpanda, Anirudh; Yong, Tan Tai; Sundaram, Chander S.; Roy, Kaushik; Kaul, Vivien Ashima (2002). The British Raj and its Indian Armed Forces, 1857–1939. New Delhi: Oxford University Press. pp. 98–124. ISBN 0195658051.
• Guy, Alan J.; Boyden, Peter B. (1997). Soldiers of the Raj, The Indian Army 1600–1947. National Army Museum Chelsea.
• Heathcote, T. A. (1995). The Military in British India: The Development of British Land Forces in South Asia, 1600–1947. Manchester University Press.
• Holmes, Richard (2005). Sahib the British Soldier in India, 1750–1914.
• Rose, Patrick (2017). Jeffreys, Alan (ed.). The Indian Army 1939–47: Experience and Development (1st ed.). Routledge. ISBN 978-1138110069.
• Mason, Philip (1974). A Matter of Honour: An Account of the Indian Army, its Officers and Men. Macmillan.
• McCosh, John (1856). Advice to Officers in India  (revised ed.). London: Wm. H. Allen & Co.
• Omissi, David (1994). The Sepoy and the Raj: The Indian Army, 1860–1940. London: Macmillan.
• Roy, Pinaki. “Black Peepers who charged: Remembering the British-Indian Military Personnel of the Two World Wars”. Modernity of India: Ambiguities and Deformities. Eds. Sarkar, A.K., K. Chakraborty, and M. Dutta. Kolkata: Setu Prakashani, 2014 (ISBN 978-93-80677-68-2). pp. 181–96.

ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਰੋਤ

• Cross, J. P., and Buddhiman Gurung, eds. Gurkhas at War in Their Own Words: The Gurkha Experience 1939 to the Present (London: Greenhill, 2002),
• Masters, John (1956). Bugles and a Tiger: Viking. (autobiographical account of his service as a junior British officer in a Gurkha regiment in the years leading up to World War II)
• Omissi, David E. ed. Indian Voices of the Great War: Soldiers' Letters, 1914–18 (1999)
• Francis J Short. Stories from the British Indian Army (2015)

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

• British Military History - Including British Indian Army during WW2
• The Indian Army 1900–1939 Archived 5 July 2019 at the Wayback Machine.
• The Indian Army Archived 2023-03-24 at the Wayback Machine. talk by Rob Lyman on WWII Indian Army at We Have Ways Festival