ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੱਖਣ ਪੂਰਵ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਉਸ਼ਣਕਟਿਬੰਧੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਖਣ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਦੁਆਰਾ ਦੋ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ। ਮਲਾ ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਤਟ ਉੱਤੇ ਮਲੱਕਾ ਜਲਡਮਰੂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਪੂਰਵ ਤਟ ਉੱਤੇ ਦੱਖਣ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਦੂਜਾ ਹਿੱਸਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਦੇ - ਕਦੇ ਪੂਰਵ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੱਖਣ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਬੋਰਨਯੋ ਟਾਪੂ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਗ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਮਲਾ ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਨਵੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਪੁਤਰਜਆ ਵਿੱਚ ਮੁੰਤਕਿਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ 13 ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਰਾਜ ਹੈ।

ਮਲੇਸ਼ੀਆ
A blue rectangle with a gold star and crescent in the canton, with 14 horizontal red and white lines on the rest of the flag
Shield showing symbols of the Malaysian states with a star and crescent above it and a motto below it supported by two tigers
ਝੰਡਾ Coat of arms
ਮਾਟੋ: "Bersekutu Bertambah Mutu"
"ਏਕਤਾ ਟਿੱਲ ਹੈ"[1]
ਐਨਥਮ: Negaraku
"ਮੇਰਾ ਦੇਸ਼"
ਰਾਜਧਾਨੀਕੁਆਲਾ ਲੁੰਪੁਰ[a]

Putrajaya (administrative centre)
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰਰਾਜਧਾਨੀ
ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂਮਲੇ[b]
ਅਧਿਕਾਰੀ ਲਿਪੀਲੇਟੀਨ ਲਿਪੀ[c]
Used for some purposes
English[d]
ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ
57.3% ਮਲੇ
22.9% ਚੀਨੀ
11.0% ਮੁਭਾਵਕ
 6.6% ਭਾਰਤੀ
 7.8% ਹੋਰ[2]
ਵਸਨੀਕੀ ਨਾਮਮਲੇਸ਼ੀਆਈ[3]
ਸਰਕਾਰFederal constitutional elective monarchy and Federal parliamentary democracy
• King
Abdullah al-Haj
Muhyiddin Yassin
ਵਿਧਾਨਪਾਲਿਕਾParliament
Dewan Negara
Dewan Rakyat
 Independence
• Malaya
31 August 1957[4]
• Sarawak
22 July 1963[5]
31 August 1963[6]
• Federation of Malaya, North Borneo, Sarawak, and Singapore[f]
16 September 1963
ਖੇਤਰ
• ਕੁੱਲ
330,803 km2 (127,724 sq mi) (67th)
• ਜਲ (%)
0.3
ਆਬਾਦੀ
• 2024 ਅਨੁਮਾਨ
34,564,810 (42nd)
• 2020 ਜਨਗਣਨਾ
32,447,385[7] (42nd)
• ਘਣਤਾ
86/km2 (222.7/sq mi) (114th)
ਜੀਡੀਪੀ (ਪੀਪੀਪੀ)2012 ਅਨੁਮਾਨ
• ਕੁੱਲ
$472.942 billion[8]
• ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ
$16,186[8]
ਜੀਡੀਪੀ (ਨਾਮਾਤਰ)2012 ਅਨੁਮਾਨ
• ਕੁੱਲ
$278.680 billion[8]
• ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ
$10,466[8]
ਗਿਨੀ (2002)46.1[2]
Error: Invalid Gini value · 36th
ਐੱਚਡੀਆਈ (2011)Increase 0.761[9]
Error: Invalid HDI value · 61st
ਮੁਦਰਾRinggit (RM) (MYR)
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰUTC+8 (MST)
• ਗਰਮੀਆਂ (DST)
UTC+8 (Not observed)
ਮਿਤੀ ਫਾਰਮੈਟdd-mm-yyyy
ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਸਾਈਡleft
ਕਾਲਿੰਗ ਕੋਡ+60
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਟੀਐਲਡੀ.my
^ a. Kuala Lumpur is the capital city and is home to the legislative branch of the Federal government. Putrajaya is the primary seat of the federal government where the executive and judicial branches are located.

^ b. The terminology as per government policy is Bahasa Malaysia (literally Malaysian language)[10] but legislation continues to refer to the official language as Bahasa Melayu (literally Malay language).[11]

^ c. Under the National Language Act 1967: "The script of the national language shall be the Rumi [Latin] script: provided that this shall not prohibit the use of the Malay script, more commonly known as the Jawi script, of the national language."[12]

^ d. English may be used for some purposes under the National Language Act 1967.

^ e. Before the accession, Sabah was referred to as North Borneo.

^ f. Singapore became an independent country on 9 August 1965.[13]

ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ, ਮਲਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਵਰਗੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਜਾਤੀ ਸਮੂਹ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਦੀ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਭਾਸ਼ਾ ਮਲਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਰਥਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾਤਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ 130 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੋਲੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ 94 ਮਲੇਸ਼ੀਆਈ ਬੋਰਨਯੋ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 40 ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਦਾਸਰਕਾਰੀ ਧਰਮ ਇਸਲਾਮ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਧਰਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਮਲੇਸ਼ੀਆ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਵਲੋਂ ਵਪਾਰਕ ਕੇਂਦਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਯੂਰਪੀ ਲੋਕ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਲੱਕਾ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਵਪਾਰ ਬੰਦਰਗਾਹ ਬਣਾਇਆ। ਹੋਰ ਵੇਲਾ ਵਿੱਚ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪੀ ਭਾਗ 31 ਅਗਸਤ, 1957 ਨੂੰ ਫੇਡਰੇਸ਼ਨ ਮਲਾਇਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਜਾਦ ਹੋਇਆ। 1963 ਵਿੱਚ ਮਲਾਇਆ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਬੋਰਨਯੋ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਬਣ ਗਏ। 1965 ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵੱਖ ਹੋਕੇ ਆਪਣੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ।

ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ

ਸੋਧੋ

ਮਲੇਸ਼ੀਆ 13 ਰਾਜ ਹਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਸਮੂਹ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਹੈ। ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯਾਂਗ ਡੀ - ਪੇਰਤੁਆਨ ਅਗਾਂਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਦਵੀ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁਲਤਾਨ ਮਿਜਾਨ ਜੈਨੁਲ ਅਬੀਦੀਨ ਧਾਰਨ ਕੀਤਿ ਹੋਈ ਹੈ। ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਆਸਿਆਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੱਖਣ ਪੂਰਵ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ, ਜਾਰਜ ਟਾਉਨ, ਈਪੋਹ, ਅਤੇ ਜੋਹੋਰ ਬਾਹਰੁ ਹਨ।

ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਜ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਧਰਮ ਹੈ। 2000 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਜਨਗਣਨਾ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਥੇ ਦੇ ਚਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਰਮਾਵਲੰਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ (55.4%), ਬੋਧੀ (29.2%), ਇਸਾਈ (6.1%), ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ (4.3%) ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।

ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ

ਸੋਧੋ

ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਇੱਕ ਬਹੁ ਜਾਤੀ, ਬਹੁ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤੀਕ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ੀ ਸਮਾਜ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਮਲਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ੀ ਜਨਜਾਤੀ ੬੫ %, ਚੀਨੀ 25 % ਅਤੇ 7 % ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਸਮੁਦਾਏ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਮਲਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਮਲੇਸ਼ੀਆਈ ਕਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਲਾ ਹੋਣ ਲਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਣਾ ਜਰੂਰ ਹੈ। ਮਲਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਹਿਚਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੂਲ ਭਾਸ਼ਾ ਮਲਾ (Bahasa Melayu) ਹੈ।

ਪਕਵਾਨ

ਸੋਧੋ

ਤਸਵੀਰਾਂ

ਸੋਧੋ

ਦਰਸ਼ਨੀਕ ਥਾਂ

ਸੋਧੋ

ਕੁਆਲਾਲੰ‍ਪੁਰ

ਸੋਧੋ

ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸੜਕਾਂ ਦਾ ਜਾਲ ਵਿਛਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਭ ਕੁੱਝ ਇੰਨਾ ਸੁਨਯੋਜਿਤ ਹੈ ਕਿ ਆਗੰਤੁਕ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਇਸਤਾਨਾ ਨਿਗਾਰਾ। ਇਹ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਪੇਟਰੋਨਸ ਜੁੜਵਾ ਮੀਨਾਰ ਵਲੋਂ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵਲੋਂ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਸੀ ਉਚਾਈ ਵਲੋਂ ਨਜ਼ਰ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। 451.9 ਮੀਟਰ ਉੱਚੇ ਇਸ ਟਾਵਰਸ ਵਿੱਚ 86 ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਹਨ, ਪਰ ਪਰਿਆਟਕੋਂ ਨੂੰ 41ਵੀਂ ਮੰਜਿਲ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਪੁੱਲ ਤੱਕ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੁਲਕ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਰਯਟਨ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੇਟਰੋਨਸ ਟਾਵਰਸ ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਸਿਟੀ ਸੇਂਟਰ ਪਾਰਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1900 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਮ ਦੇ ਦਰਖਤ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕੇਏਲ ਟਾਵਰ, ਕੇਏਲਸੀਸੀ ਏਕਵੇਰਿਅਮ ਦੇਖਣ ਲਾਇਕ ਹਨ। ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਇਸ ਏਕਵੇਰਿਅਮ ਵਿੱਚ 150 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਛਲੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 90 ਮੀਟਰ ਦੀ ਟਨਲ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਲੋਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਨੇਸ਼ਨਲ ਪਲੇਨੇਟੋਰਿਅਮ, ਆਰਕਿਡ ਪਾਰਕ, ਬਟਰਫਲਾਈ ਪਾਰਕ ਆਦਿ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੋ। ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਕਰਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਰੇ ਮਾਲਸ ਹਨ। 3450000 ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਬਰਜਾਇਆ ਟਾਇਮ ਸਕਵੇਅਰ ਮਾਲ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਾੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਬਰਾਂਡਸ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਕੁੱਝ ਛੋਟੇ ਮਾੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੰਨ ਉਹ ਸਿਟੀ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਵਾਟਰ ਪਾਰਕ ਕਾਫ਼ੀ ਬਹੁਤ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਲਗਾ ਹੋਇਆ ਮਾਲ ਛੇ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਈਸ ਸਕੇਟਿੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵੀ ਹੈ।

 
ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਦੇ ਲੋਕ

ਪੁਤਰਜਆ

ਸੋਧੋ

ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਹੈ, ਪਰ ਵੱਧਦੀ ਜਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਤੋਂ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪੁਤਰਜਆ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਵੇਖਕੇ ਅਚਾਨਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮ ਇਨ੍ਹੇ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਸਾਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਝੀਲ ਵੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਲੋਂ ਲੈਸੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਕੰਵੇਸ਼ਨ ਸੇਂਟਰ ਵੀ ਹਨ।

ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਝੀਲ ਦੇ ਕੰਢੇ ਮਕਾਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੈ। ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਇੱਥੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵੀ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੰਪੂਰਣ ਪੁਤਰਜਆ ਘੁੱਮਣ ਲਈ ਕਰੁਜ ਯਾਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਚੰਗੀ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਹੈ।

ਲੰਕਾਵੀ

ਸੋਧੋ

ਕੈਮਰੁਨ ਹਾਈਲੈਂਡਸ ਵਲੋਂ 5 ਘੰਟੇ ਦਾ ਸਫਰ ਤੈਅ ਕਰ ਕੁਵਾਲਾ ਕੈੱਦਾਹ ਅੱਪੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਲੰਕਾਵੀ ਆਈਲੈਂਡ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਸਫਰ ਫੈਰੀ ਵਲੋਂ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਫੈਰੀ ਸੰਪੂਰਣ ਸੁਵਿਧਾਯੁਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਕਾਇਦਾ ਫਿਲਮ ਵਿਖਾਉਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੰਕਾਵੀ ਡਿਊਟੀ ਫਰੀ ਆਈਲੈਂਡ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Malaysian Flag and Coat of Arms". Malaysian government. Archived from the original on 10 ਫ਼ਰਵਰੀ 2011. Retrieved 26 October 2010. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. 2.0 2.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CIA Fact Book
  3. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named state.gov
  4. "MALAYA: Independence by 1957". Time. 20 February 1956. Archived from the original on 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 2012. Retrieved 22 April 2012. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help); Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. "Sarawak Independence Day Should Have Been July 22 Not Sept 16?". Bintulu Weekly. 20 March 2011. Retrieved 22 April 2012. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
  6. "SABAH INDEPENDENCE DAY ON AUG 31,1963". Sabahkini.net. 11 September 2011. Archived from the original on 25 ਦਸੰਬਰ 2018. Retrieved 22 April 2012. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  7. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Population
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 "Malaysia". International Monetary Fund. Retrieved 19 April 2012.
  9. "Human Development Report 2011" (PDF). United Nations. Retrieved 2 November 2011.
  10. Wong Chun Wai; Edwards, Audrey (4 June 2007). "Back to Bahasa Malaysia". The Star. Archived from the original on 3 ਮਈ 2011. Retrieved 26 October 2010. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  11. "Federal Constitution" (PDF). Judicial Appointments Commission. Archived from the original (PDF) on 24 ਅਪ੍ਰੈਲ 2012. Retrieved 29 November 2011. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  12. "National Language Act 1967" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2015-08-06. Retrieved 2012-12-17. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  13. United Nations Member States