ਮੈਰੀ ਲੋਫਟਸ (24 ਨਵੰਬਰ 1857- ਦਸੰਬਰ 1940) ਵਿਕਟੋਰੀਅਨ ਯੁੱਗ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਗੀਤ ਹਾਲ ਮਨੋਰੰਜਕ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਸੰਗੀਤ ਹਾਲਾਂ ਦੀ ਸਾਰਾਹ ਬਰਨਹਾਰਟ" ਅਤੇ "ਦ ਹਾਈਬਰਨੀਅਨ ਹੇਬ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ 1880 ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੱਕ ਸੰਗੀਤ ਹਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਈ।[1][2]

ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ

ਲੋਫਟਸ ਦਾ ਜਨਮ 1857 ਵਿੱਚ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਗਲਾਸਗੋ ਵਿੱਚ ਆਇਰਿਸ਼ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲ ਸਕੋਸ਼ੀਆ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਹਾਲ ਦੇ ਨੇਡ਼ੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਬਿਤਾਏ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੁਡ਼ੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨੱਚਦਾ ਸੀ। 1877 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਸੰਗੀਤ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ 1874 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਰਾਊਨ ਦੇ ਰਾਇਲ ਸੰਗੀਤ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਉਹ "ਸੰਗੀਤ ਹਾਲ ਦੀ ਸਾਰਾਹ ਬਰਨਹਾਰਟ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣ ਗਈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਦੌਰੇ ਹੋਏ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਉਹ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ £100 ਦੀ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਕਮਾ ਰਹੀ ਸੀ।[1]

 
1896 ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਲੋਫਟਸ ਪੁਸ਼ਾਕ ਵਿੱਚ

ਉਸ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਗਲਾਸਗੋ ਲੋਫਟਸ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ਯੋਗ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਾਨੀ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। 1894 ਵਿੱਚ ਗਲਾਸਗੋ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਾਨੀਆ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਸਮੇਂ ਉਸਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ 150 ਜੋਡ਼ੇ ਬੂਟ ਖਰੀਦੇ।[3] ਇੱਕ ਪੈਂਟੋਮਾਈਮ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਲਡ਼ਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੁਸ਼ਾਕ ਪਾਈ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਬਿੱਕਸੌਮ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਸੀ ਇਹ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਲੋਫਟਸ ਨੇ 1889 ਅਤੇ 1900 ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ ਰਾਇਲ, ਗਲਾਸਗੋ ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨਸਨ ਕਰੂਸੋ ਅਤੇ 1895 ਵਿੱਚ ਸਿੰਦਬਾਦ ਦ ਸੇਲਰ ਵਿੱਚ ਸਿਰਲੇਖ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[4] ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਜਿਹੀ ਸੀ ਕਿ 1892 ਵਿੱਚ ਲੋਫਟਸ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਥੀਏਟਰ ਰਾਇਲ, ਡ੍ਰੂਰੀ ਲੇਨ ਪੈਂਟੋਮਾਈਮ ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਲੋਇਡ, ਅਦਾ ਬਲੈਂਚ, ਡੈਨ ਲੇਨੋ, ਹਰਬਰਟ ਕੈਂਪਬੈਲ ਅਤੇ ਮੈਬਲ ਲਵ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।[5]

ਆਪਣੀ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਆਇਰਿਸ਼ ਪਿਛੋਕਡ਼ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਲੋਫਟਸ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਆਇਰਸ਼ ਗੀਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ 'ਕਿਲਕੇਨੀ ਕੇਟ' ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 'ਸਿਸਟਰ ਮੈਰੀ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ' ਵਰਗੇ ਵਧੇਰੇ ਕੋਮਲ ਗੀਤਾਂ ਤੱਕ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਰਿਸਕੀ ਨੰਬਰਾਂ ਨੇ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਆਲੋਚਨਾ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1890 ਦੇ ਗਲਾਸਗੋ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦ ਕੁਇਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਲੋਚਕ ਨੇ ਲਿਖਿਆਃ "ਕੱਲ੍ਹ ਰਾਤ ਟੋਏ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ 'ਸਹੀ ਨਹੀਂ' ਸਨ" ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਆਲੋਚਨਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 1894 ਵਿੱਚ ਗਲਾਸਗੋ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਾਨੀਆ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹਡ਼ੇ ਗਾਣੇ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸਟੇਜ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੇਗੀ "ਸਟੇਜ, ਐਨਕੋਰੇਸ, ਜਾਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ" ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ "ਸੰਜੀਦਗੀ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ" ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।[6][7][1]

ਲੋਫਟਸ ਨੇ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਬਰਾਊਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਸਫਲ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਮੂਹ, ਬਰਾਊਨ, ਨਿਊਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲੇ ਕਲਰਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।[8] 1891 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਜੋਡ਼ੇ ਨੂੰ ਲੈਂਬੇਥ ਵਿੱਚ 20 ਟ੍ਰੈਂਟ ਰੋਡ ਵਿਖੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੂਚੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਫਟਸ ਨੂੰ "ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਹਾਲ ਆਰਟਿਸਟ" ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 1901 ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਮੈਦਾ ਵੇਲ ਵਿੱਚ 3 ਮੈਦਾ ਵੇਲ ਮੈਂਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ।[9][10] ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਧੀ, ਮੈਰੀ ਸੇਸੀਲੀਆ ਬਰਾਊਨ (1876-1943), ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਗਲਾਸਗੋ ਵਿੱਚ ਜੰਮੀ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਨਕਲ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬ੍ਰੌਡਵੇ ਅਤੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਵੈਸਟ ਐਂਡ ਉੱਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਸੀਸੀ ਲੋਫਟਸ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[1]

ਮੈਰੀ ਲੋਫਟਸ ਦੀ ਮੌਤ 83 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਸੰਬਰ 1940 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[11][12]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Paul Mahoney, Biography of Marie Loftus: The Glasgow Story website
  2. Paul Mahoney, Scotland and the Music Hall, 1850-1914, Manchester University Press (2003) - Google Books pg. 102
  3. Janet Muir, Masks and Faces: The Life and Career of Harry Braham, Chaplin Books (2014) - Google Books
  4. The Theatre Royal,282 Hope Street, Cowcaddens, Glasgow - Arthur Lloyd: The Music Hall and Theatre History Site Dedicated to Arthur Lloyd, 1839 - 1904
  5. Principal Boys: Marie Loftus - It's Behind You website
  6. Mahoney, Scotland and the Music Hall, 1850-1914, pg. 60
  7. Marie Loftus contract with William Kean of the Britannia music Hall, Glasgow - 31 January 1994 - The Raymond Mander and Joe Mitchenson Theatre Collection
  8. Frank Cullen (2004) Vaudeville Old & New: An Encyclopedia of Variety Performers in America, Routledge, Taylor and French, New York ISBN 0-415-93853-8
  9. 1891 England Census for Benjamin Brown - London, Lambeth, Brixton - Ancestry.com (subscription required)
  10. 1901 England Census for Ben Brown - London, Paddington, St Mary, Paddington - Ancestry.com (subscription required)
  11. England & Wales, Civil Registration Death Index, 1916-2007 for Marie Loftus: 1940, Q4-Oct-Nov-Dec- Ancestry.com (subscription required)
  12. 'Mother of Cissie Loftus; Marie Loftus, a Retired Music Artist, Dies in England at 83' - The New York Times 8 December 1940