ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੀਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ

ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੀਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ ਲਖੀਮਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। [1]

ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੀਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਲਖਨਊ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰਫਲ 7,680 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ (2,970 ਵਰਗ ਮੀਲ) ਹੈ। [1] ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2001 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੀਰੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੇਂਦਰਿਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਜੋਂ ਮਨੋਨੀਤ ਕੀਤਾ। [2] [3]

ਦੁਧਵਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ, [1] ਅਤੇ ਪੀਲੀਭੀਤ ਟਾਈਗਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੀਰੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਹੀ ਦੋ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਰਕ ਹਨ। [4] ਇਹ 65+ ਟਾਈਗਰ, ਚੀਤੇ, ਦਲਦਲ ਹਿਰਨ, ਹਿਸਪਿਡ ਖਰਗੋਸ਼ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲ ਫਲੋਰਿਕਨ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹਨ।

ਵਿਓਤਪਤੀ

ਸੋਧੋ

ਲਖੀਮਪੁਰ ਪਹਿਲਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀਪੁਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। [5]

ਖੀਰੀ ਲਖੀਮਪੁਰ ਤੋਂ 2 ਕਿਮੀ ਦੂਰ ਇੱਕ ਕਸਬਾ ਹੈ। [6] [7] ਇਹ ਨਾਮ ਸ਼ਾਇਦ ਖੀਰ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੇੜੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਖੰਡਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਈ ਸਥਾਨ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। [8] ਪਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਹਸਤਨਾਪੁਰ ਦੀ ਚੰਦਰ ਜਾਤੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। [8] ਮੁਹੰਮਦੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਲਮੀਆਰ-ਬਰਖਾਰ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਰਾਟ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। [8] ਖੈਰੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਕੁੰਡਲਪੁਰ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਰੁਕਮਣੀ ਨੂੰ ਇਥੇ ਉਤਾਰਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਖੀਰੀ ਹੀ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਸ਼ੇਮਾਕਰਨ ਨੇ ਨਾਗਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਬਲੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। [8] (ਬੁਲੰਦਸ਼ਹਿਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਅਹਰ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਕਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ) [8]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 "About Lakhimpur-Kheri". Official website Lakhimpur-Kheri. National Informatics Centre. Retrieved 8 May 2013. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "LK official site" defined multiple times with different content
  2. "Identification of Minority Concentration Districts". Press Information Bureau, Government of India. Ministry of Minority Affairs. 22 June 2007. Archived from the original on 12 April 2011. Retrieved 8 May 2013.
  3. "Rank of Cities on Sanitation 2009-2010: National Urban Sanitation Policynitation policy" (PDF). Ministry of Urban Development website. Government of India. Archived from the original (PDF) on 6 November 2013. Retrieved 8 May 2013.
  4. "National Parks". ENVIS Centre on Wildlife & Protected Areas. Retrieved 10 November 2016.
  5. "LAKHIMPUR KHERI". kheri.nic.in.
  6. Henry Frowde. The Imperial Gazetteer of India, Vol. XII. Published under the authority of the Secretary of State for India in Council. Oxford, Clarendon Press, 1908.
  7. The Imperial Gazetteer of India, Vol. XII, text version
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 Nevill, H.R. (1905). Kheri: A Gazetteer, Being Volume XIII Of The District Gazetteers Of The United Provinces Of Agra And Oudh. Allahabad: Government Press. pp. 135–155. Retrieved 7 April 2021.