ਸਮੂਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲੜਾਈ
ਸਮੂਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲੜਾਈ, ਜੰਗ-ਏ-ਸਮੁਗੜ੍ਹ, (29 ਮਈ, 1658), ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਸਤੰਬਰ 1657 ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਮੁਗਲ ਜੰਗ (1658-1659) ਦੌਰਾਨ ਗੱਦੀ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਣਾਇਕ ਲੜਾਈ ਸੀ। ਸਮੂਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ (ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਵਾਰਸ) ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ, ਸ਼ਾਹ ਸ਼ੁਜਾ ਅਤੇ ਮੁਰਾਦ ਬਖਸ਼ (ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ ਦੇ ਤੀਜੇ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਪੁੱਤਰ) ਵਿਚਕਾਰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਪਿਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਗੱਦੀ ਦਾ ਵਾਰਸ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ। [1] [2]ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਧਰਮਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਲਗਭਗ 10 ਮੀਲ (16 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਸਮੂਗੜ੍ਹ ਆਗਰਾ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵੱਲ, ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲੱਗਾ ਜਿਥੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਬੰਦੀ ਕਰ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਛੋਟੀ ਪਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੌਜ ਨੇ ਫਿਰ ਚੰਬਲ ਦਰਿਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਦੀ ਕਿਲਾਬੰਦੀ ਵਾਲੀ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰੱਖਿਅਤ ਰਸਤਾ ਲੱਭ ਕੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ। ਇਹ ਲੜਾਈ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਆਦਮੀ ਬਹੁਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਲੜਾਈ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਸਨ ਯ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਪੀਲੇ ਝੰਡੇ ਅਤੇ ਝੰਡੇ ਲੈ ਕੇ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਵਾਰਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਲਈ। ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਨੇ ਫਿਰ ਵੱਡੇ ਲਾਲ ਤੰਬੂ ਅਤੇ ਬੈਨਰ ਲਗਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। [3]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Battle of Samugarh | Mughal history | Encyclopædia Britannica". britannica.com. Retrieved 2015-02-22.
- ↑ "Not Plassey 1757 but Samugarh 1658: Fateful tipping point that fixed the subcontinent's future course".
- ↑ "Samugarh1.JPG (image)". 4.bp.blogspot.com. Retrieved 2015-02-22.
