ਸਾਈਲੇਨ ਮੰਨਾ
ਸਾਈਲੇਂਦਰ ਨਾਥ ਮੰਨਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sailendra Nath Manna; 1 ਸਤੰਬਰ 1924 - 27 ਫਰਵਰੀ 2012), ਸਾਈਲੇਨ ਮੰਨਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਡਿਫੈਂਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਉਸਨੇ ਓਲੰਪਿਕ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਪਤਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਮੋਹੂਨ ਬਾਗਾਨ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰਬੋਤਮ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਲਗਾਤਾਰ 19 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਖੇਡਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।[2] ਉਹ ਇਕਲੌਤਾ ਏਸ਼ੀਅਨ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਹੈ ਜੋ 1953 ਵਿਚ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਐਫਏ ਦੁਆਰਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 10 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਪਤਾਨਾਂ ਵਿਚ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[3]
ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਉਸਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਾਲਜ, ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰਵੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[4]
ਕਲੱਬ ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਮੰਨਾ ਨੇ 1940 ਵਿਚ ਹਾਵੜਾ ਯੂਨੀਅਨ, ਫਿਰ ਦੂਜੀ ਡਵੀਜ਼ਨ ਕੋਲਕਾਤਾ ਫੁੱਟਬਾਲ ਲੀਗ ਵਿਚ ਇਕ ਕਲੱਬ ਲਈ ਖੇਡਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।[2][5] ਕਈ ਸੀਜ਼ਨਾਂ ਲਈ ਕਲੱਬ ਵੱਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1942 ਵਿਚ ਮੋਹੂਨ ਬਾਗਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 1960 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤਕ ਕਲੱਬ ਲਈ ਖੇਡਦਾ ਰਿਹਾ। 1950 ਅਤੇ 1955 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਨੇ ਕਲੱਬ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਕਲੱਬ ਨਾਲ ਬਤੌਰ ਖਿਡਾਰੀ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ 19 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿਰਫ 19 ਰੁਪਏ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ।[6] 2006 ਵਿੱਚ ਸਪੋਰਟਸ ਸਟਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਸਨੇ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ "ਖੇਡ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ, ਜੀਓਲੌਜੀਕਲ ਸਰਵੇ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਸੀ।"[7]
ਇੱਕ ਡਿਫੈਂਡਰ ਵਜੋਂ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਉਮੀਦ, ਢੱਕਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫ੍ਰੀ ਕਿੱਕ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[6]
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਸੈਲੇਨ ਮੰਨਾ 1948 ਦੇ ਲੰਡਨ ਓਲੰਪਿਕਸ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਫੁਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ 1-2 ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ।[6] ਮੰਨਾ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਹੇਠ, ਭਾਰਤ ਨੇ 1951 ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ 1952 ਤੋਂ 1956 ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਚਤੁਰਭੁਜ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ।[2] 1953 ਵਿਚ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਫੁਟਬਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਯੀਅਰਬੁੱਕ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 10 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਪਤਾਨਾਂ ਵਿਚ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ।[3] ਮੰਨਾ 1952 ਦੇ ਓਲੰਪਿਕਸ[8] ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਅਤੇ 1954 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਭੂਤਾਂ ਦੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰ ਫਤਹਿ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦੇਵੀ ਕਾਲੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਜਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਛਤਾਵੇ ਹਨ - (1) ਲੰਡਨ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿਚ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪਹਿਲੀ ਪੈਨਲਟੀ ਕਿੱਕ ਗੁੰਮ ਗਈ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਜ਼ੁਰਮਾਨਾ ਲੈਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਦੁਬਾਰਾ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਸੀ, (2) ਭਾਰਤ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿਚ 1950 ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ, ਕਪਤਾਨ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ।[9]
ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਅਵਾਰਡ
ਸੋਧੋਮੌਤ
ਸੋਧੋਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੰਨਾ ਦੀ ਸੋਮਵਾਰ, 27 ਫਰਵਰੀ, 2012 ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ 87 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਧੀ ਬਚੀ ਸੀ।[12]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Calcuttaweb - Sports Personality : Sailen Manna Archived 21 April 2008 at the Wayback Machine.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Indian Legendary Football Players Profile Archived 14 September 2008 at the Wayback Machine.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 India's greatest footballer
- ↑ "Sailen Manna". The Economist. 17 March 2012. Retrieved 30 August 2012.
- ↑ Sailendra Nath Manna
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Harmony Archived 15 August 2007 at Archive.is
- ↑ "India's greatest footballer". Sportstar. April 2006. Archived from the original on 17 ਜੁਲਾਈ 2021. Retrieved 8 December 2018.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Sailen Manna Olympic Results". sports-reference.com. Archived from the original on 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 2020. Retrieved 11 March 2012.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help); Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Sailen Manna,The Economist
- ↑ The Tribune, Chandigarh, India - Sport Tribune
- ↑ "Manna conferred Mohun Bagan Ratna Award-The Times of India". Archived from the original on 27 March 2008.
- ↑ Manna, Sailen; Press Trust of India. "Soccer legend Sailen Manna passes away". Tribute to Sailen Manna. NDTV.com. Archived from the original on 1 ਮਾਰਚ 2012. Retrieved 27 February 2012.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)