ਸਿਕੰਦਰ ਅਲੀ ਵਾਜਦ
ਸਿਕੰਦਰ ਅਲੀ ਵਾਜਦ (1914–1983) ਔਰੰਗਾਬਾਦ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਸੀ।
ਸਿਕੰਦਰ ਅਲੀ ਵਾਜਦ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 1914 ਔਰੰਗਾਬਾਦ |
| ਮੌਤ | 1983 ਔਰੰਗਾਬਾਦ |
| ਕਿੱਤਾ | ਕਵੀ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਗ਼ਜ਼ਲ |
ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਜਨਵਰੀ 1914 ਨੂੰ ਔਰੰਗਾਬਾਦ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1935 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂਇਕ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਮੁਨਸਿਫ਼ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸੈਸ਼ਨ ਜੱਜ ਸਨ। ਸਾਲ 1972 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਤੋਂ ਰਾਜ ਸਭਾ (ਸੰਸਦ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ) ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।
ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ
ਸੋਧੋਉਹ ਅੰਜੁਮਨ ਤਰਕੀ-ਏ-ਉਰਦੂ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਹਿਤਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ 1970 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੰਡਿਤ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਵਾਜਦ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ "ਅਵਾਰਕ-ਏ-ਮੁਸਾਵਰ" ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾਵਾਂ 'ਲਾਹੋ-ਤਰੁੰਗ', 'ਆਫ਼ਤਾਬ-ਏ-ਤਾਜ਼ਾ' ਅਤੇ 'ਬਯਾਜ਼-ਏ-ਮਰਯਾਨ' ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1944,1952 ਅਤੇ 1974 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਉਰਦੂ ਫਾਰਸੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੂ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਰੀਲੀ ਅਵਾਜ਼ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਗਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸੁਣਾਈਆਂ ਉੱਥੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੜੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ 'ਅਜੰਤਾ', 'ਇਲੋਰਾ', 'ਤਾਜ ਮਹਿਲ', ਅਤੇ 'ਕਾਰਵਾਂ ਏ ਜ਼ਿੰਦਗੀ' ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 16 ਜੂਨ 1983 ਨੂੰ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਹੋਈ। ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਸਿਕੰਦਰ ਅਲੀ ਵਾਜਦ ਯਾਦਗਾਰੀ ਟਰੱਸਟ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਕਵੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਟਾਊਨ ਹਾਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ ਵੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਜੁਬਲੀ ਪਾਰਕ, ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋਆਬਿਦਾ ਸਮੀਉਦੀਨ ਦੁਆਰਾ ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਐਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡਿਕ ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਭਾਗ 2