ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ
ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਅਵਤਾਰ, ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਤਨੀ ਹੈ। ਰੁਕਮਣੀ ਅਤੇ ਜੰਬਾਵੰਤੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇਹ ਤੀਜੀ ਪਤਨੀ ਹੈ, ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੀ ਦੇਵੀ ਭੂਮੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਦੈਂਤ ਨਾਰਕਾਸੁਰ ਨੂੰਹਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।
| ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ | |
|---|---|
 | |
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਪਤੀ/ਪਤਨੀ(ਆਂ} | ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ |
ਵਿਆਹ
ਸੋਧੋ
ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਯਾਦਵ ਰਾਜਾ ਸਤਰਜੀਤ, ਦਵਾਰਕਾ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨਚੀ, ਦੀ ਧੀ ਸੀ, ਜੋ ਸਿਮੰਤਿਕਾ ਗਹਿਣੇ ਦਾ ਮਾਲਕ ਸੀ। ਸਤਰਜੀਤ, ਜੋ ਸੂਰਜ-ਦੇਵਤਾ ਤੋਂ ਗਹਿਣੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਦਵਾਰਕਾ ਦਾ ਰਾਜਾ,ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਉਸ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ, ਸਤਰਜੀਤ ਦੇ ਭਰਾ ਪ੍ਰਾਸੇਨਾ ਨੇ ਗਹਿਣੇ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਸ਼ੇਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਾਂਵਬੰਧ, ਜੋ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਦੀ, ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਜੰਬਾਵਤੀ ਨੂੰ ਗਹਿਣੇ ਦਿੱਤੇ। ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਾਸੇਨਾ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਸਤਰਜੀਤ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਝੂਠੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਕਿ ਪ੍ਰਾਸੇਨਾ ਨੂੰ ਗਹਿਣੇ ਲੈਣ ਲਈ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਗਹਿਣੇ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਂਵਬੰਧ ਦੀ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਕੋਲ ਮਿਲਿਆ। ਜਾਂਵਬੰਧ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਘੁਸਪੈਠਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਗਹਿਣਾ ਲੈ ਜਾਣ ਲਈ ਆਇਆ ਹੈ। ਉਹ 28 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਰਹੇ, ਜਾਂਵਬੰਧ ਨੇ, ਜਿਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਰੀਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਤਲਵਾਰ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਮ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛਾਣ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਅੱਗੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਲਈ ਜਨਾਬ ਵਜੋਂ, ਜਾਂਵਬੰਧ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਜੁਰਮਾਨੇ ਸਮੇਤ ਗਹਿਣਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਜੰਬਾਵਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੇ ਗਹਿਣੇ ਨੂੰ ਸਤਰਜੀਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਝੂਠੇ ਦੋਸ਼ ਲਈ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ। ਉਸ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੂੰ ਗਹਿਣਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਬੇਟੀਆਂ ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ, ਵ੍ਰਤਿਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਵਪਿਨੀ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਦੇਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਪਰ ਗਹਿਣੇ ਲਈ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[1]
ਮਹਾਭਾਰਤ 'ਚ
ਸੋਧੋ
ਵਣ ਪਰਵ, ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੀ ਪੁਸਤਕ 3 ਵਿੱਚ ਸਤਿਆਭਮ ਅਤੇ ਦਰੂਪਦੀ ਵਿਚਾਲੇ ਦੋਸਤੀ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਦੇ ਕਾਮਇਕਾ ਦੇ ਜੰਗਲ ਦਾ ਪਾਂਡਵਾਂ ਅਤੇ ਦਰੂਪਦੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਇਕੱਲੀਆਂ ਸਨ, ਤਾਂ ਸਤਿਆਹਭਾਮਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਜਾਂ 'ਸਤ੍ਰੀਧਰਮ' ਬਾਰੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਨੂੰ ਕਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ। ਦਰੋਪਦੀ, ਫਿਰ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਭੇਦ ਦੱਸਦੀ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇ: ਪਰਿਵਾਰ, ਰਿਸ਼ਤੇ, ਸਨਮਾਨ, ਕੰਮ ਹਨ।[2]
ਅਸ਼ਵਮੇਧਾ ਪਰਵ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਭੀਮ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਆਸ਼ਵਮੇਧਾ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦੇਣ ਲਈ ਦਵਾਰਕਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਵਾਈ ਸੀ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅੰਤ
ਸੋਧੋਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਹੋਰ ਪਿਆਰੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤਪੱਸਿਆ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਫਲ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਅਤੇ ਹਰੀ ਦੇ ਚਿੰਤਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਿਮਵਤ ਤੋਂ ਪਰੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਿਵਾਸ ਨੂੰ ਕਲਪਾ ਨਾਮਕ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਲੈ ਗਏ।[3]
ਭਾਮਾ ਕਲਾਪਮ
ਸੋਧੋ'ਭਾਮਾ ਕਲਾਪਮ', ਇੱਕ ਕੁਚੀਪੁੜੀ ਡਾਂਸ ਨਾਟਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਹਰੇਕ ਡਾਂਸਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਚ ਕਰੀਅਰ 'ਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਹ ਟੁਕੜਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।[4]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Harivamsa ch.38, 45-48". Archived from the original on 2019-05-09. Retrieved 2019-05-11.
- ↑ "The Mahabharata, Book 3: Vana Parva: Draupadi-Satyabhama Samvada: Section CCXXXI". www.sacred-texts.com. Retrieved 2017-04-18.
- ↑ http://www.sacred-texts.com/hin/m16/m16007.htm
- ↑ "kuchipudi | Indian classical dance". Encyclopedia Britannica (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-04-18.