ਹਿਕਾਇਤਾਂ (حکایت (ਫ਼ਾਰਸੀ)) 11 ਕਹਾਣੀਆਂ (ਹਿਕਾਇਤਾ) ਦੇ ਅਰਧ-ਕਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ, ਜੋ ਗੁਰਮੁਖੀ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ (ਮਾਝਾ ਉਪਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ) ਵਿੱਚ ਰਚਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਲੇਖਕਤਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।[3] ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਗ੍ਰੰਥ, ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਆਖਰੀ ਰਚਨਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਜ਼ਫ਼ਰਨਾਮਾ - ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੂੰ ਲਿਖੀ ਚਿੱਠੀ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਹਿਕਾਇਤਾਂ • حکایت
ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ
"ਔਰੰਗਾਬਾਦੀ ਬੀੜ" ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਦੂਜੀ "ਹਿਕਾਇਤ" ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ।
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਧਰਮਸਿੱਖ ਧਰਮ
ਲਿਖਾਰੀਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ
ਚੈਪਟਰ11 ਜਾਂ 12 (ਜੇ ਜ਼ਫ਼ਰਨਾਮਾ "ਦਾਸਤਾਨ" ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰੀਏ)
ਵਰਸਾਂ756[1][2]

ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੈੱਟ 1704 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਦੀਨਾ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਖੇ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[4] ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਇੱਥੇ 11 ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ- 752 ਦੋਹੇ ਹਨ; ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਪਹਿਲੀ ਹਿਕਾਇਤ ਜ਼ਫਰਨਾਮਾ ਹੈ, ਜੋ ਗਿਣਤੀ 12 ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[5] ਹਰ ਕਹਾਣੀ ਸਰਵ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਦੀ ਉਸਤਤ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[6] ਇਹ ਰਚਨਾ ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੀ ਸਿੰਘ, ਮੋਤੀਬਾਗ, ਸੰਗਰੂਰ ਅਤੇ ਪਟਨਾ ਦੀਆਂ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[7]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 'Makin', Gursharan Singh. Zafarnama: The Epistle of Victory (1st ed.). Lahore Book Shop. p. 13. ISBN 8176471798.
  2. Singha, H.S. (2000). The Encyclopedia of Sikhism (Over 1000 Entries). Hemkunt Press. p. 54. ISBN 9788170103011.
  3. Page 93, The A to Z of Sikhism, W. H. McLeod
  4. "Sri Dasam Granth Sahib:Q & A, Kamalroop Singh". Archived from the original on 2023-12-03. Retrieved 2024-01-06.
  5. Grewal, J. S. (2019). "Appendix 9A: Perspectives on the Zafarnama". Guru Gobind Singh (1666–1708): Master of the White Hawk (1st ed.). Oxford University Press.
  6. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  7. Sikh Religion, Culture and Ethnicity, C. Shackle, Arvind-Pal Singh Mandair, Gurharpal Singh

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਸੋਧੋ