ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਇਤਿਹਾਸ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਿਮਰਨ ਆਬਾਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਕਈ- ਬਹੁਤਾ ਯੁੱਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਬੂਤ ਵਿਚਾਰ ਅਧੀਨ ਆਏ ਹਨ ਕਿ ਲਗਭਗ 20 ਲੱਖ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਮਨੁੱਖ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।[1] ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਸਥਾਨ ਹਨ-
ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਤਲਹਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੰਧੂ ਘਾਟੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਸਾਇਆ ਗਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 2250 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 1750 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧੀ ਸੀ, ਸਿੰਧੂ ਘਾਟੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੰਗਾ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਧੱਕਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਲੋਰੀਅਨ ਲੋਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਜੀਵਨ ਜੀ ਸਕਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਸਨ।
ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦਾਸ, ਦਾਸਿਉਸ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਦਾਸ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਰਾਂ, ਨਾਗਾਂ ਅਤੇ ਯਕਸ਼ਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਕੋਲਾਂ ਜਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਹਿਮਾਚਲ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵੱਲ ਮੂਲ ਪਰਵਾਸੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [1]
ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ ਮੰਗੋਲੋਇਡ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਜੋ ਭੋਟਾ ਅਤੇ ਕਿਰਤਾਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆਰੀਅਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਤੀਜੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਹਿਰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਘਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 "History of Himachal". Cultural Dep. of Himachal. Archived from the original on 21 November 2006. Retrieved 2006-10-26. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; name "bsahistory" defined multiple times with different content