ਆਰਿਫ਼ਾ ਜਾਨ (ਜਨਮ ਅੰ. 1987 ) ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਵਿੱਚ ਗਲੀਚੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਜਾਨ ਨੂੰ 8 ਮਾਰਚ 2020 ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਆਰਿਫ਼ਾ ਜਾਨ
ਜਨਮਅੰ. 1987
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੱਥੋਂ ਬਣੇ ਕਲਾ-ਕੌਸ਼ਲ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨਾ

ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਆਰਿਫ਼ਾ ਜਾਨ ਦਾ ਜਨਮ ਸੀ ਅੰ. 1987 ਉਹ ਗਲੀਚਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਾਮਦਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਉਸ ਨੇ ਕ੍ਰਾਫਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹ ਨਾਮਦਾ ਟੈਕਸਟਾਈਲ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।[2] ਨਾਮਦਾ ਗਲੀਚੇ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਪਰ ਫੇਲਟਿਡ (ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਦੇ) ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਉੱਨ ਦੇ ਫਾਈਬਰ ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਚਮਕਦਾਰ ਕਢਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਖੇਤਰ ਇਸ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਰੰਗਾਈ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਹੁਨਰ ਹੁਣ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰੀਅਰ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹਨ।[3]

ਉਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਨਿਰਮਾਣ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 25 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 100 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫੇਲਟਿਡ ਗਲੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੇਕੀਦਾਫਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਦੋ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ, ਨੂਰਬਾਗ ਅਤੇ ਨਵਾ ਕਦਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ।[4]

 
2020 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ' ਤੇ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ । ਜਨ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸੱਜੇ

ਜਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ "ਮਗਨੀਨਿਸੈਂਟ ਸੇਵਨ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸੱਤ ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੇਨਈ ਦੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸਨੇਹਾ ਮੋਹਨਦੌਸ, ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਸਰਵਾਈਵਰ ਮਾਲਵਿਕਾ ਅਇਅਰ, ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਨੁਮਧਾ ਮਸ਼ਰੂਮ ਦੀ ਕਿਸਾਨ ਬੀਨਾ ਦੇਵੀ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਜਲ ਸੰਭਾਲਵਾਦੀ ਕਲਪਨਾ ਰਮੇਸ਼, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਬੰਜਾਰਾ ਹੈਂਡੀਕ੍ਰਾਫਟ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਵਿਜੇ ਪਵਾਰ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਮਿਸਤਰੀ ਕਲਾਵਤੀ ਦੇਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।[5]

ਉਸੇ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[6] ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Arifa Jan's journey: From reviving 'Namda' art to Nari Shakti Puraskar". Deccan Herald (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-03-08. Retrieved 2020-04-09.
  2. "Arifa Jan's journey: From reviving 'Namda' art to Nari Shakti Puraskar". Deccan Herald (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-03-08. Retrieved 2020-04-09.
  3. "Namda - The traditional felted craft of Kashmir". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2017-02-17. Retrieved 2020-04-09.
  4. "Arifa Jan's journey: From reviving 'Namda' art to Nari Shakti Puraskar". Deccan Herald (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-03-08. Retrieved 2020-04-09."Arifa Jan's journey: From reviving 'Namda' art to Nari Shakti Puraskar". Deccan Herald. 8 March 2020. Retrieved 9 April 2020.
  5. "Get out, work yourself: 'Mushroom Mahila' message to women | INDIA New England News". indianewengland.com. Archived from the original on 9 March 2020. Retrieved 2020-03-12.
  6. Dainik Bhaskar Hindi (8 March 2020). "Women's Day 2020: President Kovind awarded Nari Shakti Puraskar to Bina Devi and many women | Women's Day 2020: 103 वर्षीय मान कौर को नारी शक्ति पुरस्कार, 'मशरूम महिला' भी सम्मानित - दैनिक भास्कर हिंदी". bhaskarhindi.com. Retrieved 2020-03-12.
  7. "Meet the 7 women achievers who took over PM Modi's social media accounts on Women's Day: PM Modi's 'magnificent seven'". The Economic Times. Retrieved 2020-04-05.