ਐਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਅਜ਼ਰ
ਐਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਅਜ਼ਰ [1] ( ਪੰਜਾਬੀ, Urdu: اعزاز احمد آذر c. 1942 – 16 ਮਈ 2015; ਕਈ ਵਾਰ ਏਜ਼ਾਜ਼ ਜਾਂ ਐਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਅਜ਼ਰ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕਲਮ ਨਾਮ ਐਜ਼ਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਉਰਦੂ, ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਐਜ਼ਾਜ਼ ਨੇ ਕਵਿਤਾ 'ਤੇ ਦਸ ਤੋਂ ਸੋਲਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਜ਼ਲਾਂ, ਨਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਸੂਫ਼ੀ ਭਗਤੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਐਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਅਜ਼ਰ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 1942 ਬਟਾਲਾ, ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 16 ਮਈ 2015 ਲਾਹੌਰ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਦਫ਼ਨ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ | ਕਰੀਮ ਬਲਾਕ ਸਿਮੀਟਰੀ, ਇਲਾਮਾ ਇਕਬਾਲ ਟਾਉਨ, ਲਾਹੌਰ |
| ਕਲਮ ਨਾਮ | ਐਜ਼ਾਜ਼ |
| ਕਿੱਤਾ | ਕਵੀ, ਲੇਖਕ |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਉਰਦੂ, ਪੰਜਾਬੀ |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ | ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਐਲ.ਐਲ.ਬੀ. ਪੰਜਾਬੀ ਐਮ.ਏ. |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਕਾਲ | Pakistan military era, Coup d'état |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਗਜ਼ਲ, ਨਾਤ, ਨਜ਼ਮ, ਮੰਕਾਬਤ, ਕਾਫੀ |
| ਵਿਸ਼ਾ | ਸੂਫ਼ੀ, ਪਿਆਰ, ਸਮਾਜਿਕ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 19xx–2015 |
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਐਜ਼ਾਜ਼ ਦਾ ਜਨਮ 1942 ਵਿੱਚ ਬਟਾਲਾ, ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਲਾਅਜ਼ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੂੰ ਸੋਨ ਤਮਗੇ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪਰਵਾਸੀ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਰੀਅਰ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।[2]
ਸਾਹਿਤਕ ਕੰਮ
ਸੋਧੋਐਜ਼ਾਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾ ਗਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਨਜ਼ਮਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿਆਰ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਵਿਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾਂ ਉਸਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਧੀਆਂ ਕੀ ਸੀਰੀਆਂ ਅਤੇ ਧੂਪ ਕਾ ਰੰਗ ਗੁਲਾਬੀ ਹੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਨੂੰ ਕੁਰਾਨ ਦੇ 36ਵੇਂ ਅਧਿਆਏ ਦਾ ਯਾ-ਸਿਨ ਸਿਰਲੇਖ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਅਧਿਆਇ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਸੂਰਾ ਯੂਸਫ਼ ਕਾ ਜਮਾਲਤੀ ਜੈਜ਼ਾ ਹੈ। ਐਜ਼ਾਜ਼ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਦੋ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਤਿਤਲੀ (ਤਿਤਲੀ) ਅਤੇ ਫੂਲ ਔਰ ਚੰਦ (ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਚੰਦ) ਲਿਖੀਆਂ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।[3] [4]
ਉਸਨੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਮਿਸਾਲ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੂਫੀ ਭਗਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਮਦ, ਨਾਤ, ਮਨਕਬਤ ਅਤੇ ਕਾਫੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[5]
ਮੌਤ
ਸੋਧੋ15 ਅਗਸਤ 2015 ਨੂੰ, ਉਹ ਸੀਨੇ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲਾਹੌਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੂੰ ਅੱਲਾਮਾ ਇਕਬਾਲ ਟਾਊਨ ਦੇ ਕਰੀਮ ਬਲਾਕ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[6]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Asad; Tamoor (27 June 2011). "Special issue of 'Adbiyat' launched". The Express Tribune. Retrieved 15 April 2020.
- ↑ Reporter, The Newspaper's Staff (May 18, 2015). "Aizaz Ahmad Azar passes away". DAWN.COM.
- ↑ "Aizaz Ahmad Azar Poetry - Urdu Shayari, Ghazals, Nazams & Poems". UrduPoint.
- ↑ "Chehlum". www.thenews.com.pk.
- ↑ "A commendable literary compilation". Daily Times. 27 July 2017. Retrieved 15 April 2020.
- ↑ "Aizaz Azar laid to rest". Pakistan Today. 17 May 2015. Retrieved 15 April 2020.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ- ਰੇਖਤਾ ਵਿਖੇ ਐਜ਼ਾਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਅਜ਼ਰ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ