ਵੋਲਟੇਜ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
Param munde (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) |
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
||
ਲਾਈਨ 7:
|caption = [[ਬੈਟਰੀ (ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ)|ਬੈਟਰੀਆਂ]] ਕਈ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਨੈਟਵਰਕ|ਬਿਜਲੀ ਸਰਕਟਾਂ]] ਵਿੱਚ ਵੋਲਟੇਜ ਦੇ ਸੋਰਸ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।]]
|unit = [[ਵੋਲਟ]]
|symbols = {{math|''V''}}
}}
{{Electromagnetism|ਨੈਟਵਰਕ}}
'''ਵੋਲਟੇਜ''', '''ਇਲੇਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੇਂਸ਼ਲ ਡਿਫ੍ਰੈਂਸ''', '''ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ''' ਜਾਂ '''ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਟੈਂਸ਼ਨ''' (ਰਸਮੀ ਤੌਰ ਤੇ {{math|∆''V''}} ਜਾਂ {{math|∆''U''}} ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਿਅਦਾਤਰ ਅਕਸਰ ਸਰਲ ਤੌਰ ਤੇ ''V'' ਜਾਂ ''U'' ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਹੀ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, [[ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ|ਓਹਮ ਦੇ]] ਜਾਂ [[ਕਿਰਚੌੱਫ ਸਰਕਟ ਨਿਯਮ|ਕਿਰਚੌੱਫ]] ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੇ ਸੰਦ੍ਰਭ ਵਿੱਚ) ਦੋ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਪ੍ਰਤਿ ਯੂਨਿਟ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਚਾਰਜ]] [[ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਐਨਰਜੀ]] ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਵੋਲਟੇਜ, ਦੋਵੇਂ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦਰਮਿਆਨ [[ਟੈਸਟ ਚਾਰਜ]] ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸਟੈਟਿਕ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕ ਫੀਲਡ]] ਵਿਰੁੱਧ ਗਤੀ ਕਰਵਾ ਕੇ ਪ੍ਰਤਿ [[ਟੈਸਟ ਚਾਰਜ|ਯੂਨਿਟ ਚਾਰਜ]] [[ਕੰਮ (ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ)|
ਵੋਲਟੇਜ ਨੂੰ ਸਟੈਟਿਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਫੀਲਡਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਕਿਸੇ [[ਚੁੰਬਕੀ ਫੀਲਡ]] ਰਾਹੀਂ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਰੰਟ]] ਦੁਆਰਾ, ਵਕਤ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੁੰਬਕੀ ਫੀਲਡਾਂ, ਜਾਂ ਇਹਨਾੰ ਤਿੰਨਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਮੇਲ (ਕੰਬੀਨੇਸ਼ਨ) ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।<ref>Demetrius T. Paris and F. Kenneth Hurd, ''Basic Electromagnetic Theory'', McGraw-Hill, New York 1969, ISBN 0-07-048470-8, pp. 512, 546</ref><ref>P. Hammond, ''Electromagnetism for Engineers'', p. 135, Pergamon Press 1969 {{OCLC|854336}}.</ref> ਕਿਸੇ ਸਿਸਟਮ ਅੰਦਰ ਦੋ ਬਿੰਦੂਆੰ ਦਰਮਿਆਨ ਵੋਲਟੇਜ (ਜਾਂ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਅੰਤਰ) ਨਾਪਣ ਲਈ ਇੱਕ [[ਵੋਲਟਮੀਟਰ]] ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਅਕਸਰ ਸਿਸਟਮ ਦੇ [[ਗਰਾਊਂਡ (ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ)|ਗਰਾਊਂਡ]] ਦੀ ਉਦਾਹਰਨ ਵਰਗਾ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਰੈਫ੍ਰੈਂਸ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਬਿੰਦੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੋਲਟੇਜ ਜਾਂ ਤਾਂ ਊਰਜਾ ਦਾ ਕੋਈ ਸੋਮਾ (ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੋਟਿਵ ਫੋਰਸ) ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਖੋਈ, ਵਰਤੀ ਹੋਈ, ਜਾਂ ਜਮਾ ਊਰਜਾ ([[ਵੋਲਟੇਜ ਡ੍ਰੌਪ|ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਡ੍ਰੌਪ]]) ਪ੍ਰਸਤੁਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਲਾਈਨ 16:
ਸਪੇਸ ਅੰਦਰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਦੋ ਬਿੰਦੂਆਂ, <math>x_A</math> ਅਤੇ <math>x_B</math> ਲਈ, ਵੋਲਟੇਜ ਇਹਨਾਂ ਦੋਵੇਂ ਬਿੰਦੂਆਂ ਦਰਮਿਆਨ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ]] ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ:
:<math>\Delta V_{BA} = V(x_B) - V(x_A) = - \int_{r_0}^{x_B} \vec{E} \cdot d\vec{l} - \left(
::::<math> = \int_{x_B}^{r_0} \vec{E} \cdot d\vec{l} + \int_{r_0}^{x_A} \vec{E} \cdot d\vec{l} = \int_{x_B}^{x_A} \vec{E} \cdot d\vec{l}</math>
[[File:Opfindelsernes bog3 fig282.png|thumb|ਇੱਕ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਸਕੋਪ]] ਅੰਦਰ, ਰੌਡ ਦੇ ਦੁਆਲ਼ੇ ਦੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਫੀਲਡ ਚਾਰਜ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਪਿੱਚ ਬਾਲ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਫੋਰਸ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ।]]
[[File:Electrostatic definition of voltage.svg|thumb|ਕਿਸੇ ਸਥਿਰ ਫੀਲਡ ਅੰਦਰ, ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕੰਮ ਰਸਤੇ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ
ਇਲੇਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ, ਪ੍ਰਤਿ ਯੂਨਿਟ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਐਨਰਜੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿ ਜੂਲਜ਼ ਪ੍ਰਤਿ ਕੁਲੌਂਬ (ਵੋਲਟਸ) ਵਿੱਚ ਨਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [[ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ]] ਨੂੰ ਜਰੂਰ ਹੀ ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ [[ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਐਨਰਜੀ]] ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ [[ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ]] ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿ ਯੂਨਿਟ ਚਾਰਜ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਕੈਨੀਕਲ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਊਰਜਾ ਵਾਂਗ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਦੀ ਜ਼ੀਰੋ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਬਿੰਦੂ ਤੇ ਹੀ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਵਿਚਲਾ ਫਰਕ, ਯਾਨਿ ਕਿ, ਵੋਲਟੇਜ, ਓਹ ਮਾਤਰਾ ਰਹੇ ਜੋ ਭੌਤਿਕੀ ਤੌਰ ਤੇ ਅਰਥ ਰੱਖਦੀ
ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ, ਇਸ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ [[ਟੈਂਸ਼ਨ]] ਅਤੇ [[ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ]] ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੈੱਸ਼ਰ ਹੁਣ ਅਪ੍ਰਚਿੱਲਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਟੈਂਸ਼ਨ ਅਜੇ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ, ਸ਼ਬਦ [[ਉੱਚ ਵੋਲਟੇਜ|ਹਾਈ ਟੈਂਸ਼ਨ]] (HT) ਅੰਦਰ ਜੋ ਥਰਮੀਔਨਿਕ ਵਾਲਵ ([[ਵੈਕੱਮ ਵਾਲਵ]]) ਅਧਾਰਿਤ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕਸ ਅੰਦਰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵੋਲਟੇਜ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰਾਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨੈਗਟਿਵ ਚਾਰਜ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਉੱਚ ਵੋਲਟੇਜ ਵੱਲ ਖਿੱਚੀਆਂ ਜਾਣ, ਜਦੋਂਕਿ ਪੌਜ਼ਟਿਵ ਚਾਰਜ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਿਮਨ ਵੋਲਟੇਜ ਵੱਲ ਖਿੱਚੀਆਂ
ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਫੀਲਡ ਕਿਸੇ ਪਦਾਰਥ ਅੰਦਰ ਚਾਰਜ ਪ੍ਰਵਾਹ (ਫਲੋਅ) ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਅਤੇ ਵੱਖਰੇ ਪਦਾਰਥ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸੰਤੁਲਨ ਉੱਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਫਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ([[ਗਲਵੈਨੀ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ]]ਾਂ)। ਕਿਸੇ ਪਦਾਰਥ ਦਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਕੋਈ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਬਐਟੌਮਿਕ ਪੈਮਾਨੇ ਉੱਤੇ ਤਬਦੀਲ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਵੋਲਟੇਜ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਸਾਨ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ [[ਫਰਮੀ ਲੇਵਲ]] ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਵਿੱਚ ਖੋਜੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਦੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਵੋਲਟੇਜ ਉਹਨਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਚਾਰਜ ਦੀ ਇੱਕ ਇਕਾਈ (ਯੂਨਿਟ) ਨੂੰ ਤੋਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ [[ਥਰਮੋਡਾਇਨਾਮਿਕ ਵਰਕ]] (ਤਾਪ-ਯੰਤ੍ਰਿਕ ਕੰਮ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਵਾਸਤਵਿਕ ਵੋਲਟਮੀਟਰ ਸਚੱਮੁੱਚ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਨਾਪਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪੁਟੈਂਸ਼ਲ ਅੰਦਰਲਾ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ
== ਵੋਲਟ ==
ਲਾਈਨ 67:
{{Authority control}}
[[
[[
[[
|