ਜੀਨ-ਮੈਰੀ ਮਾਰਸਨ, ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਚੈਪੀਸੋ (1746-25 ਫਰਵਰੀ 1807) ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚ ਨਾਟਕੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਓਪੇਰਾ ਗਾਇਕ ਸੀ, ਜੋ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ, ਫ੍ਰੈਂਚ ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਲੂਸੀਆਨਾ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਉਹ ਸੇਂਟ-ਡੋਮਿੰਗਯੂ (ਪੂਰਵ-ਇਨਕਲਾਬੀ ਹੈਤੀ) ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲੂਸੀਆਨਾ ਦੇ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਓਪੇਰਾ ਗਾਇਕਾ ਸੀ।[1]

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਫੌਬੁਰਗ ਸੇਂਟ-ਜਰਮੇਨ ਵਿੱਚ ਜੰਮੀ, ਉਸ ਨੇ ਅਭਿਨੇਤਾ ਪਿਅਰੇ ਲੀਜੈਂਡਰ ਮਾਰਸਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1765 ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਮਾਰਟੀਨਿਕ ਭੱਜਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੀਨ-ਮੈਰੀ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੈਰਿਸ, ਫ੍ਰੈਂਚ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਪਡ਼ਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ 1775 ਵਿੱਚ ਮਾਰਟੀਨਿਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਕਰੇ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸੇਂਟ-ਪੀਅਰ ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਸਟੇਜ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸਫਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

ਸੇਂਟ ਡੋਮਿੰਗੂ

ਸੋਧੋ

1780 ਵਿੱਚ, ਮਾਰਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈਤੀ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੈਪ-ਫ੍ਰੈਂਚਾਈਜ਼ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਬਸਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਬਣ ਗਈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਬਹੁਪੱਖਤਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ, ਦੁਖਾਂਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਾਮੇਡੀ, ਸਪੋਕਨ ਡਰਾਮਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਸਾਥ ਓਪੇਰਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀ ਸੀ। 10 ਮਾਰਚ 1787 ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੋਰਟ-ਓ-ਪ੍ਰਿੰਸ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ "ਨੀਨਾ" ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਐੱਮ. ਈ. ਡੁਗਾਜ਼ੋਨ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਡਰਾਉਣੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਪਾਗਲ ਆਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਬਿਤਾਏ। ... ... ਮੈਮ ਮਾਰਸਨ, ਕੈਪ 'ਤੇ। ... ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਇੰਨੇ ਜੀਵਨ-ਵਿਆਪੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਦੁੱਖ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਸਰ, ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਮੌਕੇ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾ ਕੇ ਉਸ ਪਿਆਰੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿਓ। ਜੇ ਉਹ ਥੀਏਟਰ ਇਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਓਨਾ ਹੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੁੰਦਾ ਜਿੰਨਾ ਕਿ ਡੁਗਾਜ਼ੋਨ, ਵੱਡੇ ਸੈਨਵਲ, ਕੰਟੈਟ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਲੋਕ-ਐਮ. ਐਮ. ਮਾਰਸਨ ਕੋਲ ਉੱਚ ਕਾਮੇਡੀ ਅਤੇ ਕਾਮਿਕ ਓਪੇਰਾ ਲਈ ਇੱਕ ਉੱਘੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਿਓ, ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਟਾਰਟਫ ਵਿੱਚ "ਐਲਮੀਅਰ" ਅਤੇ ਲਾ ਸਰਵਾਂਟੇ ਮੈਟਰਸ, "ਬਾਬੇਟ" ਅਤੇ "ਗੌਵਰਨਾਂਟੇ", "ਰੋਜ਼ਾਲੀ" ਵਿੱਚ ਸਿਰਲੇਖ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ।

ਜੂਨ 1793 ਵਿੱਚ, ਮਾਰਸਨ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ਉੱਤੇ 10.000 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਕੈਪ-ਫ੍ਰੈਂਕਾਈਜ਼ ਦੀ ਮਹਾਨ ਅੱਗ ਅਤੇ ਪਿਲੇਜ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਕੈਪ-ਫ੍ਰੈਂਚਾਈਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਗਏ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ। ਘਟਨਾ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਸਾਡ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਆਬਾਦੀ ਨੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਨੇ ਕਾਮੇਡੀ ਡੂ ਕੈਪ ਤੋਂ ਪੁਸ਼ਾਕ ਪਾਈ ਸੀ।[2] ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਦਾਕਾਰ 1794 ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਨ।[1]

ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼

ਸੋਧੋ

1795-96 ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਮਾਰਸਨ ਦੇ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ ਡੇ ਲਾ ਰੂ ਸੇਂਟ ਪੀਅਰੇ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾ ਵਜੋਂ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਸ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਸਨ ਨੇ ਸਿਲਵੇਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਔਰਤ ਹਿੱਸਾ ਗਾਇਆ ਸੀ-ਜੋ ਕਿ 22 ਮਈ 1796 ਨੂੰ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਹਿਲਾ ਓਪੇਰਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[1] ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੈਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ 1797 ਦੇ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ ਦਾ ਆਰਡਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਕਲੇਰਵਿਲ ਅਤੇ ਡੇਲਾਉਰ ਦੇ ਨਾਲ, § 70 ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਨਖਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ।[1][1]

ਜਦੋਂ ਥੀਏਟਰ 1800 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਮਾਰਸਨ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼ ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਕੈਪ-ਫ੍ਰੈਂਕਾਈਜ਼ ਥੀਏਟਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਅਦਾਕਾਰ ਜੀਨ ਬੈਪਟਿਸਟ ਲੇ ਸੁਅਰ ਫੋਂਟੇਨ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਲਈ ਖਰੀਦੀ ਗਈ ਜਾਇਦਾਦ ਤੋਂ ਆਮਦਨੀ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੀ ਸੀ।[1]

1807 ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਓਰਲੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 The New Orleans Theatre 1792–1803 Southern Quarterly, Spring 2007 by Gardeur, René J Le Jr
  2. id=AcKODwAAQBAJ&pg=PA213&lpg=PA213&dq=pillage+of+cap+francais+1793&source=bl&ots=fAJSjB7X8x&sig=ACfU3U04owkD5o3Gwr4m2-aIsMHmG6jNVg&hl=sv&sa=X&ved=2ahUKEwibsIevk9PmAhVNpIsKHWUwDf0Q6AEwBHoECAgQAQ#v=onepage&q=pillage%20of%20cap%20francais%201793&f=false Marie Vieux Chauvet’s Theatres: Thought, Form, and Performance of Revolt