ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ

ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ ( ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ : जैन साहित्य ) ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਾਹਿਤਕ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਾਨੀ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਜੈਨ ਆਗਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਅਰਧਮਾਗਧੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ (ਮੱਧ-ਭਾਰਤੀ ਆਰੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ) ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਜੈਨ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ।

ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਗੰਬਰ ਅਤੇ ਸ਼ਵੇਤਾਂਬਰ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਮੁੱਖ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ' ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਕਿ ਕਿਹਡ਼ੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹੋਰ ਹਾਲੀਆ ਜੈਨ ਸਾਹਿਤ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਰਾਠੀ, ਤਮਿਲ਼, ਰਾਜਸਥਾਨੀ, ਢੁੰਡਾਰੀ, ਮਾਰਵਾੜੀ, ਹਿੰਦੀ, ਗੁਜਰਾਤੀ, ਕੰਨੜ, ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ।