ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ
ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: त्रिदेवी, : ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼, 'ਤਿੰਨ ਦੇਵੀਆਂ') ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੇਵੀਆਂ ਦੇ ਤ੍ਰਿਏਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਜੋ ਜਾਂ ਤਾਂ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ ਦੇ ਨਾਰੀ ਸੰਸਕਰਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇੱਕ ਮਰਦਾਨਾ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤ੍ਰਿਯਾਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ ਸਰਸਵਤੀ, ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਤੇ ਪਾਰਵਤੀ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਕਤੀਵਾਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤ੍ਰੈਗੁਣੀ ਦੇਵੀ ਮੂਲਾ-ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਜਾਂ ਆਦਿ ਪਰਾਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਹਨ।[1]
ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ | |
---|---|
Creation, preservation and destruction | |
ਤਸਵੀਰ:Supreme form durga.jpg | |
ਦੇਵਨਾਗਰੀ | ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ |
ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲਿਪੀਅੰਤਰਨ | ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ |
ਮਾਨਤਾ |
|
ਨਿਵਾਸ |
|
ਮੰਤਰ | ੳਮ ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ ਨਮਹਾ |
ਵਾਹਨ | |
Consort | ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ, |
ਔਰਤ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ
ਸੋਧੋ
ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਅੰਦਰੋ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀ ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਉੱਘੇ ਮਰਦਾਨਾ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਲਈ ਪਤਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸ਼ਕਤੀਧਰਮ ਸੰਪਰਦਾਇ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀ ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ()ਮਹਾਸਰਸਵਤੀ, ਰੱਖਿਅਕ (ਮਹਾਲਕਸ਼ਮੀ) ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕ (ਮਹਾਂਕਾਲੀ) ਦੀਆਂ ਉੱਘੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਨਾ ਤ੍ਰਿਮੂਰਤੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਤ੍ਰਿਦੇਵੀ ਦੇ ਏਜੰਟ ਵਜੋਂ ਸਹਾਇਕ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ↑ "Tridevi - the three supreme Goddess in Hinduism". Hindu FAQS | Get answers for all the questions related to hinduism, the greatest religion!. 18 March 2015.