ਨਵਾਬ ਬਾਈ
ਰਹਿਮਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ (Persian: رحمت النساء بیگم) (ਅੰ. 1623 – 1691), ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਕਰਕੇ ਉਸਦੇ ਖ਼ਿਤਾਬ ਨਵਾਬ ਬਾਈ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਸੀ। ਨਵਾਬ ਬਾਈ ਦਾ ਬਤੌਰ ਇੱਕ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਰਜੌਰੀ ਦੇ ਰਾਜਾ ਤਾਜੁਦੀਨ ਜਾਰ੍ਰਲ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਹ ਜਾਰ੍ਰਲ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਜਾਰ੍ਰਲ ਰਾਜਪੂਤ ਕਬੀਲੇ ਤੋਂ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੀ ਸੀ।[1] ਉਸਨੇ 1638 ਵਿੱਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ,[2] ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸੁਲਤਾਨ, ਦੂਜਾ ਪੁੱਤਰ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਆਜ਼ਮ, ਸਨ।[3]
| ਰਹਿਮਤ-ਉਨ-ਨਿਸਾ | |
|---|---|
| ਨਵਾਬ ਬਾਈ | |
| ਜਨਮ | ਅੰ. 1623 ਰਾਜੌਰੀ, ਕਸ਼ਮੀਰ |
| ਮੌਤ | 1691 (ਉਮਰ 67–68) ਦਿੱਲੀ, ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ |
| ਜੀਵਨ-ਸਾਥੀ | ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ |
| ਔਲਾਦ | ਮੁਹੰਮਦ ਸੁਲਤਾਨ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਹ I ਬਦਰ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ |
| ਘਰਾਣਾ | ਜਾਰ੍ਰਲ ਵੰਸ਼ |
| ਪਿਤਾ | ਰਜੌਰੀ ਦਾ ਰਾਜਾ ਤਾਜੁਦੀਨ ਜਾਰ੍ਰਲ |
| ਧਰਮ | ਇਸਲਾਮ (ਹਿੰਦੂ, prior to marriage) |
ਮੌਤ
ਸੋਧੋਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਜਾਹਮ ਦੀ ਕੈਦ ਦੌਰਾਨ, 1691 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। [4]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Mohammada, Malika (January 1, 2007). The Foundations of the Composite Culture in India. Aakar Books. p. 300. ISBN 978-8-189-83318-3.
- ↑ South Asia Papers - Volume 2. South Asian Institute, University of Punjab. 1978. p. 96.
- ↑ Khan, Muhammad She Ali (1989). The elite minority, the princes of India. S.M. Mahmud & Co. p. 263.
- ↑ Sarkar 1947.
ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ
ਸੋਧੋ- Sarkar, Jadunath (1947). Maasir-i-Alamgiri: A History of Emperor Aurangzib-Alamgir (reign 1658-1707 AD) of Saqi Mustad Khan. Royal Asiatic Society of Bengal, Calcutta.
- Manucci, Niccolao (1907). Storia Do Mogor: Or, Mogul India, 1653-1708 - Volume 2. J. Murray.
- Sarkar, Jadunath (1912). History of Aurangzib mainly based on Persian sources: Volume 1 - Reign of Shah Jahan. M.C. Sarkar & sons, Calcutta.
- Irvine, William. The Later Mughals. Low Price Publications. ISBN 8175364068.