ਬਿਸ਼ਨੂਪਰੀਆ ਮਣੀਪੁਰੀ ਭਾਸ਼ਾ

ਬਿਸ਼ਨੂਪਰੀਆ ਮਣੀਪੁਰੀ (বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী) ਜਾਂ ਬਿਸ਼ਨੂਪਰੀਆ ਇੱਕ ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਸਾਮ ਅਤੇ ਤਰੀਪੁਰਾ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਰਮਾ ਦੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਬਿਸ਼ਨੂਪਰੀਆ ਮਣੀਪੁਰੀ
বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী (or ইমার ঠার Imar Thar)
ਇਲਾਕਾਉੱਤਰੀ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ
Native speakers
120,000 (2001–2003)[1]
ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀ
ਬੰਗਾਲੀ ਲਿਪੀ
ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੋਡ
ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-3bpy
Glottologbish1244
ELPBishnupuriya

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਇਸ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਥੋਂ ਦੀ ਲੋਕਤਕ ਝੀਲ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[2]

ਲਿਪੀ

ਸੋਧੋ

ਮੁੱਢਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬੰਗਾਲੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਲਿੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਇੱਕ ਆਬੂਗੀਦਾ ਲਿਪੀ ਹੈ।

  • ਸਵਰ ਮਾਤਰਾਵਾਂ: া ি ী ু ূ ৃ ে ৈ ো ৌ
  • ਹੋਰ ਮਾਤਰਾਵਾਂ: ৼ ং ঃ ঁ
  • ਆਜ਼ਾਦ ਸਵਰ: অ আ ই ঈ উ ঊ এ ঐ ও ঔ
  • ਵਿਅੰਜਨ: ক খ গ ঘ ঙ ছ জ ঝ ঞ ট ঠ ড ঢ ণ ত থ দ ধ ন প ফ ব ম য র ল শ ষ স হ ড় ঢ় য় ৱ
  • ਅੰਕ: ০ ১ ২ ৩ ৪ ৫ ৬ ৭ ৮ ৯

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ਫਰਮਾ:Ethnologue18
  2. "Mayang, one of the languages spoken in the polyglot state of Manipur, may, however, be classed as a dialect of this language." – Imperial Gazetteer of India, Vol I, p.378 1907