ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਆਲਮੀ ਐਲਾਨ
ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਆਲਮੀ ਐਲਾਨ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਸਰਬਵਿਆਪੀ ਘੋਸ਼ਣਾ 10 ਦਸੰਬਰ 1948 ਨੂੰ ਪਾਲੇ ਡ ਸ਼ੈਯੋ, ਪੈਰਿਸ ਵਿਖੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਨੇਸ਼ਨਜ਼ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵੱਲੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਐਲਾਨ-ਪੱਤਰ ਸੀ। ਇਹ ਐਲਾਨ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਸਦਕਾ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਆਲਮੀ ਪ੍ਰਗਟਾਅ ਹੈ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਹੀ ਸਾਰੇ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਸਾਂਝੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਲਿਖਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਮੁਹਈਆ ਕਰਵਾਈ ਹੈ।[1]
| ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਆਲਮੀ ਐਲਾਨ | |
|---|---|
 ਐਲਨਰ ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਆਲਮੀ ਐਲਾਨ ਦਾ ਸਪੇਨੀ ਰੂਪ। | |
| ਸਿਰਜਣਾ | 1948 |
| ਤਸਦੀਕੀ | 16 ਦਸੰਬਰ 1949 |
| ਟਿਕਾਣਾ | Palais de Chaillot, Paris |
| ਲਿਖਾਰੀ | ਖ਼ਰੜਾ ਕਮੇਟੀ[Notes 1] |
| ਮਕਸਦ | ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕ |
ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋਪਿਛੋਕਡ਼
ਸੋਧੋਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ, ਸਹਿਯੋਗੀ ਧਿਰਾਂ - ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ- ਨੇ ਚਾਰ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਯੁੱਧ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ; ਬੋਲਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਧਰਮ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਡਰ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਘਾਟ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ।[2][3] ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਚਾਰਟਰ ਉੱਤੇ ਬਹਿਸ ਹੋਈ, ਖਰਡ਼ਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ "ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ, ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ" ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ "ਨਸਲ, ਲਿੰਗ, ਭਾਸ਼ਾ ਜਾਂ ਧਰਮ ਦੇ ਭੇਦਭਾਵ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀਆਂ ਲਈ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਪਾਲਣਾ" ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[4] ਜਦੋਂ ਨਾਜ਼ੀ ਜਰਮਨੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਏ, ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਹਿਮਤੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਚਾਰਟਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸ ਨੇ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[5][6] ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਬਾਰੇ ਚਾਰਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਐਲਾਨਨਾਮਾ ਬਣਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[7]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "The Universal Declaration of Human Rights". un.org.
- ↑ "FDR, "The Four Freedoms," Speech Text |". Voicesofdemocracy.umd.edu. 6 January 1941. Retrieved 25 April 2018.
- ↑ Bodnar, John, The "Good War" in American Memory. (Maryland: Johns Hopkins University Press, 2010) 11
- ↑ "United Nations Charter, preamble and article 55". United Nations. Retrieved 20 April 2013.
- ↑ Cataclysm and World Response Archived 20 January 2013 at the Wayback Machine. in Drafting and Adoption : The Universal Declaration of Human Rights Archived 20 January 2013 at the Wayback Machine., udhr.org Archived 2019-09-27 at the Wayback Machine..
- ↑ "UDHR50: Didn't Nazi tyranny end all hope for protecting human rights in the modern world?". Udhr.org. 28 August 1998. Archived from the original on 25 May 2012. Retrieved 7 July 2012.
- ↑ "UDHR – History of human rights". Universalrights.net. Retrieved 7 July 2012.
ਬਾਹਰਲੇ ਜੋੜ
ਸੋਧੋ
- ਐਲਾਨ ਦੀ ਲਿਖਤ
- ਐਲਾਨ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰੀ ਤਰਜਮੇ
- Resource Guide on the Universal Declaration of Human Rights at the UN Library, Geneva.
- Drafting of the Universal Declaration of Human Rights - documents and meetings records - United Nations Dag Hammarskjöld Library
- ਐਲਾਨ ਬਾਬਤ ਸੁਆਲ-ਜੁਆਬ Archived 2012-09-12 at the Wayback Machine.
- ਐਲਾਨ – ਸਿੱਖਿਆ
ਆਡੀਓ-ਵੀਡੀਓ ਸਮੱਗਰੀ
ਸੋਧੋ- Librivox: Human-read audio recordings in several Languages
- Text, Audio, and Video excerpt of Eleanor Roosevelt's Address to the United Nations on the Universal Declaration of Human Rights
- Animated presentation of the Universal Declaration of Human Rights by Amnesty International on YouTube (in English duration 20 minutes and 23 seconds).
- Audio: Statement by Charles Malik as Representative of Lebanon to the Third Committee of the UN General Assembly on the Universal Declaration, 6 November 1948 Archived 10 September 2008[Date mismatch] at the Wayback Machine.
 | ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |
- ↑ ਮੈਂਬਰ ਸਨ ਜੌਨ ਪੀਟਰਜ਼ ਹੰਫ਼ਰੀ (ਕੈਨੇਡਾ), ਰਨੇ ਕਾਸੰ (ਫ਼ਰਾਂਸ), ਪੀ ਸੀ ਚਾਙ (ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ), ਚਾਰਲਸ ਮਲਿਕ (ਲਿਬਨਾਨ), ਹੰਸ ਮਹਿਤਾ (ਭਾਰਤ) ਅਤੇ ਐਲਨਰ ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ (ਅਮਰੀਕਾ)