ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਪਾਹੂਜਾ (ਜਨਮ 1978) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੈਕਚਰਾਰ ਅਤੇ ਮੈਰਾਥਨ ਤੈਰਾਕ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਤੈਰਾਕ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਸਫਲ ਕਰੀਅਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਲੇਡੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਈ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਵਾਟਰ ਤੈਰਾਕੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈ। ਉਸਨੂੰ 2018 ਦਾ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।

ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਪਾਹੂਜਾ 2018 ਦਾ ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੋਈ

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਪਾਹੂਜਾ ਦਾ ਜਨਮ 1978[1] ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ, ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀਕੇ ਪਾਹੂਜਾ ਮਾਡਰਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਤੈਰਾਕੀ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਸਨ।[2] ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਤੈਰਾਕੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 50 ਮੀਟਰ ਬ੍ਰੈਸਟਸਟ੍ਰੋਕ ਵਿੱਚ ਜੂਨੀਅਰ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਬਣ ਗਈ।[2]

ਕੈਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪੁਸਾਨ ਵਿੱਚ 1996 ਏਸ਼ੀਆ ਪੈਸੀਫਿਕ ਏਜ ਗਰੁੱਪ ਤੈਰਾਕੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ 400 ਮੀਟਰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮੈਡਲੇ ਵਿੱਚ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਿਆ।[2] ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਦੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਸੀ।[3] 2001 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਤੈਰਾਕੀ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ[2] ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ, ਲੇਡੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਸਿਖਲਾਈ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਬਣ ਗਈ।[1]

ਅਗਸਤ 2006 ਵਿੱਚ, ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਮੈਰਾਥਨ ਤੈਰਾਕੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਮੁਰਸ਼ਿਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਰਥੀ-ਹੁਗਲੀ ਨਦੀ ਉੱਤੇ 19 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।[2] ਫਿਰ ਉਸਨੇ 2007 ਝੀਲ ਜ਼ੂਰਿਖ ਤੈਰਾਕੀ ( ਰੈਪਰਸਵਿਲ ਤੋਂ ਜ਼ੁਰੀਖ ਤੱਕ 26.4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੰਜਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਫਿਨਿਸ਼ਰ ਸੀ।[2][4] ਉਸ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਦੀਪਕ ਪੈਂਟਲ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2]

ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਚੈਨਲ ਤੈਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ 2008 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਡੋਵਰ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸਨੇ ਭਾਗੀਰਥੀ-ਹੁਗਲੀ ਨਦੀ ਉੱਤੇ 81 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ; ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ "ਗਿੱਲੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਨਦੀ ਦੇ ਸੱਪਾਂ" ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਿਆ, ਉਸਨੇ 12 ਘੰਟੇ ਅਤੇ 27 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।[2] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੈਰਾਕੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਉਹ ਚੈਨਲ ਵਿੱਚ ਕਰੰਟ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੈਰਾਕੀ ਕਾਰਨ 11 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਬਾਅਦ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਈ ਸੀ।[4] ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਦੁਬਾਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 14 ਘੰਟੇ 19 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੈਰਾਕੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਦਲਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ 3 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸੀ।[5]

ਪਾਹੂਜਾ ਫਲੋਰੀਡਾ ਵਿੱਚ ਕੀ ਵੈਸਟ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਤੈਰਾਕੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਟੈਕਸਾਸ ਵਿੱਚ ਲੇਕ ਟ੍ਰੈਵਿਸ ਸੋਲੋ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਸੀ।[4] ਉਹ ਟੇਕਸ ਰੌਬਰਟਸਨ ਹਾਈਲੈਂਡ ਲੇਕਸ ਚੈਲੇਂਜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਵੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਝੀਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੈਰਾਕੀ ਕੀਤੀ: ਲੇਕ ਬੁਕਾਨਨ, ਇੰਕਸ ਲੇਕ, ਲੇਕ ਐਲਬੀਜੇ, ਲੇਕ ਮਾਰਬਲ ਫਾਲਸ, ਅਤੇ ਲੇਕ ਟ੍ਰੈਵਿਸ।[3] ਉਹ ਰੋਬੇਨ ਆਈਲੈਂਡ - ਬਲੂਬਰਗਸਟ੍ਰੈਂਡ ਕੋਰਸ (7.4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਮਹਿਲਾ ਫਿਨਸ਼ਰ ਹੈ।[6] ਉਸਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ 2012 ਲਾਬੂਆਨ ਸੀ ਕਰਾਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ[4] ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 2014 ਮੈਨਹਟਨ ਆਈਲੈਂਡ ਮੈਰਾਥਨ ਤੈਰਾਕੀ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹੀ।[7] ਉਹ ਐਲਪਸ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸਟੈਂਸ ਝੀਲ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਤੈਰਾਕ ਵਜੋਂ ਲਿਮਕਾ ਬੁੱਕ ਆਫ਼ ਰਿਕਾਰਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋਈ ਹੈ।[1]

ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਚਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਤੈਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: ਮੌਸਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਨ, ਧੀਰਜ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਦ੍ਰਿੜਤਾ।[3] ਮੁਰਸ਼ਿਦਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਦਰਿਆਈ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਸਮਝਿਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਇੱਕ ਸਕਾਊਟ ਕਿਸ਼ਤੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਨਹੀਂ ਗਈ।[8]

ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੀਟਾਂ,[9] ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿਲਾ ਅਥਲੀਟਾਂ ਲਈ ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।[10] ਉਹ ਛੋਟੀ ਫਿਲਮ "ਬ੍ਰੇਕ ਦ ਟੈਬੂ" ਦੀ ਸਹਿ-ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। ਮਿਆਦ"[11] ਉਸਨੇ ਅਪਾਹਜ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਬਿਹਤਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[12]

ਕੋਵਿਡ-19 ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਤੈਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਅਭਿਆਸ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਤੈਰਾਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵਕਾਲਤ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ, ਆਗਾਮੀ ਸਮਰ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਐਥਲੀਟਾਂ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੱਕ ਵਧੀ ਹੋਈ ਪਹੁੰਚ (ਦੂਰੀ ਅਤੇ ਸੈਨੇਟਰੀ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ) ਲਈ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ।[13][14]

ਅਵਾਰਡ

ਸੋਧੋ

ਪਾਹੂਜਾ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਤੋਂ 2018 ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ (ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[11]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 Ajmal, Anam (20 October 2020). "Test your limits, marathon swimmer tells Bennett University students". The Times of India. Retrieved 18 November 2020.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 Pritam, Norris (2 June 2011). "Water woman!". The Hindu (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 18 November 2020.
  3. 3.0 3.1 3.2 Goswami, Neev (29 July 2020). "Swimming in India is a 'work in progress': Pahuja". The Daily Guardian. Retrieved 18 November 2020.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 Mishra, Archana (19 August 2014). "She has a passion for swimming". Deccan Herald (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 18 November 2020.
  5. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named SCI
  6. "Records Database". Cape Long Distance Swimming Association. Retrieved 12 December 2020.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  7. "Fastest at Manhattan Island Swim (Woman)". The Coca-Cola Company (in Indian English). Retrieved 2021-01-12.
  8. Goswami, Neev (30 July 2020). ""Want to see this whole world through water": Meenakshi Pahuja". NewsX (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 3 ਅਗਸਤ 2020. Retrieved 2 January 2021.
  9. "In conversation with Journalists". Centre For Civil Society (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 7 September 2018. Archived from the original on 25 ਦਸੰਬਰ 2020. Retrieved 2 January 2021.
  10. "Panel Discussion at Session XI : Towards Gender Parity and Empowering Sports through Women". Confederation of Indian Industry. 7 July 2017. Retrieved 2 January 2021.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  11. 11.0 11.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named WOWSA
  12. "Meenakshi Pahuja Seeks Better Sports Facilities for the Disabled at School Level – YouTube". www.youtube.com. Retrieved 2 January 2021.
  13. Srinivasan, Kamesh. "Indian swimming fraternity anxious to follow the world". Sportstar (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2 January 2021.
  14. "Meenakshi Pahuja, Author at The Daily Guardian". The Daily Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2 January 2021.