ਮੂਨਕ

ਮੂਨਕ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ ਕਸਬਾ ਅਤੇ ਨਗਰ ਪੰਚਾਇਤ ਹੈ। ਮੂਨਕ ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਕਸਬੇ ਜਾਖਲ ਮੰਡੀ ਅਤੇ ਟੋਹਾਣਾ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਕਿੱਸੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਅਘਸਜਬਦਫਕਸਜ਼ ਹਸਸਬੰਸੀਵਸ ਇਕਸੱਜ ਅਜਦਸਜ਼ਕਸਬਨ ਹਸਦਫ਼

ਮੂਨਕ
ਕਸਬਾ
ਮੂਨਕ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ
ਗੁਣਕ: 29.82316°N 75.89755°E / 29.82316; 75.89755
ਦੇਸ਼	ਭਾਰਤ
ਰਾਜ	ਪੰਜਾਬ
ਸਰਕਾਰ
• ਕਿਸਮ	ਸਿਟੀ ਕੌਂਸਲ
• ਬਾਡੀ	ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ
ਉੱਚਾਈ	241 m (791 ft)
ਆਬਾਦੀ  (2011)
• ਕੁੱਲ	18,141
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
• ਅਧਿਕਾਰਕ	ਪੰਜਾਬੀ
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ	ਯੂਟੀਸੀ+5:30 (IST)
ਪਿੰਨ ਕੋਡ	148033
ਵਾਹਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ	PB-64

ਜਨਸੰਖਿਆ

ਭਾਰਤ ਦੀ 2011 ਜਨਗਣਨਾ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਮੂਨਕ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 18,141 ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 9,475 ਪੁਰਸ਼ ਹਨ ਜਦਕਿ 8,666 ਔਰਤਾਂ ਹਨ। 0-6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 2325 ਹੈ ਜੋ ਮੂਨਕ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 12.82% ਹੈ। ਮੂਨਕ ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਦੀ ਔਸਤ 895 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ 915 ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੂਨਕ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੀ ਔਸਤ 846 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 863 ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਕਸਬੇ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 67.68% ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਜ ਦੀ ਔਸਤ 75.84% ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਰਦ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ ਲਗਭਗ 73.54% ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 61.33% ਹੈ। ਐਸ਼ਦਜਕ ਇਆਸਦਜਕ ਸ ਹਜਸਕੜਫ ਹਸ ਹਿਜਸਦਫੜ੍ਹਸ ਦਸ਼.

ਇਤਿਹਾਸ

ਮੂਨਕ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲਗੜ੍ਹ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣਾ ਕਿਲਾ 'ਕਿਲਾ ਮੁਬਾਰਿਕ' ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਖੂਹ ਸੀ। ਪਟਿਆਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਥਾਂ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਕਸਬਾ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਇੱਕ ਤਹਿਸੀਲ ਹੈ। ਇਹ ਘੱਗਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇੱਕ ਮੌਸਮੀ ਨਦੀ ਜੋ ਮਾਨਸੂਨ ਦੌਰਾਨ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ। 1988, 1992, 2011, 2015 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਪੈਮਾਨੇ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ:

• ਧੂਪ (ਧੂਫ) ਨਿਰਮਾਣ
• ਸੁਸ਼ੀਲ ਧੂਪ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼
• ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਸ਼ੀਨ ਨਿਰਮਾਣ
• ਵਾਈਨ ਅਤੇ ਵਿਸਕੀ ਬਣਾਉਣਾ
• ਪੀਵੀਸੀ ਪਾਈਪ ਨਿਰਮਾਣ
• ਖਾਦ ਫੈਕਟਰੀ
• ਚੌਲ ਮਿੱਲਾਂ
• ਇੱਟ ਬਣਾਉਣਾ
• ਫਰਨੀਚਰ ਨਿਰਮਾਣ

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕ

• ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਤਾਲਿਬ - ਲੇਖਕ- 1985 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ
• ਬ੍ਰਿਸ਼ ਭਾਨ - ਵਕੀਲ - 1955 ਵਿੱਚ ਪੈਪਸੂ ਦੇ ਆਖਰੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
• ਗੁਲਜ਼ਾਰੀ ਮੂਨਕ - ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਬੱਡੀ ਖਿਡਾਰੀ