ਯਾਯਤੀ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: ययाति), ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਉਹ ਪਾਂਡਵਾਂ ਅਤੇ ਯਾਦਵਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਧੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਤਰੀਆਂ ਦੀ ਧੀ ਵਿਰਾਜਸ, ਯਾਯਤੀ ਦੀ ਮਾਂ ਸੀ।[1] ਉਸ ਦੇ ਪੰਜ ਭਰਾ ਸਨ: ਯਤੀ, ਸਮਿਅਤੀ, ਅਯਾਤੀ, ਵਿਯਤੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਤੀ। ਯਾਯਤੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਚਕਰਵਰਤੀਨ ਸਮਰਾਟ ("ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਮਰਾਟ" ਜਾਂ "ਵਿਸ਼ਵ ਸਮਰਾਟ") ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੇਵਿਆਨੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਵ੍ਰਿਸ਼ਪਰਵ ਦੀ ਧੀ ਅਤੇ ਦੇਵਿਆਨੀ ਦੀ ਨੌਕਰਾਣੀ ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ। ਦੇਵਿਆਨੀ ਅਸੁਰਾਂ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸ਼ੁਕਰਾਚਾਰੀਆ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਠਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਵਯਾਨੀ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਸ਼ੁਕਰਾਚਾਰੀਆ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਯਯਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੁਢਾਪੇ ਲਈ ਸਰਾਪ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ, ਪੁਰੂ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮਹਾਭਾਰਤ-ਆਦਿ ਪਰਵ, ਭਾਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਮਤਸਯ ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।[2]

ਯਯਾਤੀ
Yayāti
ਯਯਾਤੀ ਇੱਕ ਤਖਤ 'ਤੇ ਬੈਠਿਆ ਹੋਇਆ।
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪਰਵਾਰ
ਜੀਵਨ-ਸੰਗੀਦੇਵਾਯਾਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਿਸ਼ਥਾ
ਬੱਚੇਯਾਦੁ, ਤੁਰਵਾਸ਼ੁ, ਅਨੁ, ਦਰੁਹਯੁ ਅਤੇ ਪੁਰੂ (ਪੁੱਤਰ)
ਮਾਧਵੀ(ਧੀ)

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Bibek Debroy, Dipavali Debroy (2002). The holy Puranas. p. 152. "Nahusha and Ashokasundari had a son named Yayati.”
  2. Laura Gibbs: Yayati