ਰਣਬੀਰ ਚੰਦਰ ਸੋਬਤੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਸੈੱਲ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ। [1] ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਖਨਊ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਹੈ। ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਉੱਨਤ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 240 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੇਖ, [2] ਅਤੇ 22 ਕਿਤਾਬਾਂ [3] ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਮੂਲ ਤੱਤ [4] ਅਤੇ ਬਾਇਓਮੈਡੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰਦੇ ਰੁਝਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [5] ਉਹ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨ ਅਕਾਦਮੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਇੰਸ ਅਕੈਡਮੀ, [6] ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼, ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਜ਼, ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਿਜ਼, ਇੰਡੀਆ, [7] ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦਾ ਚੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਫੈਲੋ ਹੈ। [8] ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ 2009 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। [9]

ਰਣਬੀਰ ਚੰਦਰ ਸੋਬਤੀ
ਜਨਮ (1948-08-19) 19 ਅਗਸਤ 1948 (ਉਮਰ 76)
ਡਾ: ਧਰਮਬੀਰ ਅਗਨੀਹੋਤਰੀਤਰਨਤਾਰਨ, ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
ਪੇਸ਼ਾCell Biologist
Educationist

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ
 
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੇਂਦਰ

ਰਣਬੀਰ ਚੰਦਰ ਸੋਬਤੀ ਨੇ 1969 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸਾਇੰਸ (ਬੀਐਸਸੀ) ਵਿੱਚ ਆਨਰਜ਼ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ [10] ਉਸਨੇ 1970 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ (ਐਮਐਸਸੀ) ਅਤੇ 1974 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ (ਪੀਐਚਡੀ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸੇ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਆਪਣੀ ਡਾਕਟੋਰਲ ਖੋਜ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ 1971 ਵਿੱਚ ਜਰਮਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਕੋਰਸ ਵੀ ਪਾਸ ਕੀਤਾ [10] ਉਸਦਾ ਕੈਰੀਅਰ 1974 ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਅਲਮਾ ਮੇਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਨ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 28 ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕਿਊਰੇਟਰ (1975-1976), ਲੈਕਚਰਾਰ (1976-1985), ਰੀਡਰ (1985-1994) ਅਤੇ ਸੈੱਲ ਬਾਇਓਲੋਜੀ (1994-2006) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਰਗਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਰਹਿ ਕੇ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਦੋ ਵਾਰ 1976-1980 ਅਤੇ 1983-1985 ਵਿੱਚ ਮਿਆਮੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਲੋਰੀਡਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਵਾਸੀ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਮਿਆਮੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ 1983 ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ ਇਨ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਦਾ ਕੋਰਸ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ [10]

2006 ਵਿੱਚ, ਸੋਬਤੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਵਜੋਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲੀ ਅਤੇ 2012 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਿਹਾ। [11] ਉਸਨੇ ਅਲੂਮਨੀ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ (1998-1999) ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ (2001-2004) ਦੇ ਡੀਨ ਵਜੋਂ, UGC ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਟਾਫ ਕਾਲਜ (2004-2006) ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 2012 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ 2018 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਿਹਾ।[12] ਇੰਡੀਅਨ ਸਾਇੰਸ ਕਾਂਗਰਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਜੰਮੂ ਵਿਖੇ ਆਪਣਾ 101ਵਾਂ ਸਲਾਨਾ ਸੈਸ਼ਨ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਇਸ ਦੇ ਜਨਰਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ। [13] ਉਸਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਿਸਰਚ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਐਨ.ਆਰ.ਡੀ.ਸੀ.) ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਐਂਡ ਐਕ੍ਰੀਡੇਸ਼ਨ ਕੌਂਸਲ (ਐਨਏਏਸੀ), ਬੰਗਲੌਰ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। [8] ਉਸਨੇ NAAC ਦੇ ਪੈਨਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ [14] ਉਹ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਵਿੱਚ, ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਜ਼ਹੀਰ ਸਾਇੰਸ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। [15]

ਸੋਬਤੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਵਿਪਿਨ ਖਿੰਦਗੀ ਨਾਲ 8 ਅਕਤੂਬਰ 1975 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਿਊਰੇਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। [11]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. M. Y. Khan; Farha Khan (2015). Principles of Enzyme Technology. PHI Learning. p. 368. ISBN 9788120350410.
  2. Ranbir Sobti on ResearchGate.
  3. "Amazon profile". Amazon. 2016. Retrieved 18 February 2016.
  4. R.C. Sobti; Suparna S. Pachouri (2008). Essentials of Biotechnology. CRC Press. p. 750. ISBN 9781420082845.
  5. "INSA Fellow". Indian National Science Academy. 2016. Retrieved 18 February 2016.
  6. "NASI Fellow". National Academy of Sciences, India. 2016. Archived from the original on 16 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 18 February 2016. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  7. 8.0 8.1 "Sobti on Zaheer Science Foundation". Zaheer Science Foundation. 2016. Archived from the original on 3 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 18 February 2016. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  8. "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. Archived from the original (PDF) on 15 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 3 January 2016. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  9. 10.0 10.1 10.2 "BBAU profile" (PDF). Babasaheb Bhimrao Ambedkar University, Lucknow. 2016. Retrieved 18 February 2016.
  10. 11.0 11.1 "Dr Sobti takes over as VC". The Tribune. 22 July 2006. Retrieved 18 February 2016.
  11. "Objectives". Babasaheb Bhimrao Ambedkar University. 2016. Retrieved 18 February 2016.
  12. "List of Past General Presidents". Indian Science Congress Association. 2016. Archived from the original on 1 March 2016. Retrieved 18 February 2016.
  13. "Varsity faces NAAC downgrade threat". The Telegraph. 17 September 2015. Archived from the original on 20 September 2015. Retrieved 20 February 2016.
  14. "Zaheer Science Foundation". Zaheer Science Foundation. 2016. Archived from the original on 7 ਫ਼ਰਵਰੀ 2016. Retrieved 20 February 2016.