ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ (ਜਨਮ 1 ਨਵੰਬਰ 1958) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 2020 ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। ਉਹ 2020 ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ।[2] ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ, ਰੇਣੁ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਮਹੂਰੀ ਗਠਜੋੜ ਲਈ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਉਪ ਵਿਧਾਇਕ ਨੇਤਾ ਹੈ।[3][4][5][6][7][8]

ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ
ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ
16 ਨਵੰਬਰ 2020
Serving with ਤਰਕਿਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਮੋਦੀ
ਪੱਛੜੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਅਤਿ ਪੱਛੜੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰੀ
ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ
16 ਨਵੰਬਰ 2020
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਬਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ
ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮੰਤਰੀ
ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ
9 ਫਰਵਰੀ 2021
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਤਰਕਿਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ
ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰੀ
ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
16 ਨਵੰਬਰ 2020 – 9 ਫਰਵਰੀ 2021
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਸ਼ਯਾਮ ਰਜਾਕ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਸ਼ਾਹਨਵਾਜ ਹੁਸੈਨ
ਪੰਚਾਇਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ
ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
16 ਨਵੰਬਰ 2020 – 9 ਫਰਵਰੀ 2021
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਕਪਿਲ ਦਿਓ ਕਮਤ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਸਮਰਤ ਚੌਧਰੀ
ਕਲਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ
ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
13 ਅਪ੍ਰੈਲ 2008 – 26 ਨਵੰਬਰ 2010
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਨੀਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਜਨਰਦਨ ਸਿੰਘ ਸਿਗਰੀਵਾਲ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਸੁਖੰਦਾ ਪਾਂਡੇ
ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ
2020
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਮਦਨ ਮੋਹਨ ਤਿਵਾੜੀ
ਹਲਕਾਬੇਤੀਆ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
2000–2015
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਬੀਰਵਲ ਯਾਦਵ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਮਦਨ ਮੋਹਨ ਤਿਵਾੜੀ
ਹਲਕਾਬੇਤੀਆ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ (1959-11-01) 1 ਨਵੰਬਰ 1959 (ਉਮਰ 64) [1]
ਬੇਤੀਆ, ਬਿਹਾਰ, ਭਾਰਤ
ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਦੁਰਗਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ (ਸਵ.)
ਬੱਚੇ2
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਬਿਹਾਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਰੇਣੂ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜ ਧੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ, ਨੋਨੀਆ ਜਾਤੀ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਛੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ (ਈਬੀਸੀ) ਸਮਾਜ ਹੈ।[9] ਉਸਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਬਿਹਾਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।

ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ 1973 ਵਿੱਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਇੱਕ ਬੀਮਾ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਦੁਰਗਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[10] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਬੇਤੀਆ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਰਮਭੂਮੀ ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।[11] ਉਹ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਸਿੰਗਲ ਪੇਰੈਂਟ ਹੈ।

ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਸੋਧੋ

ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ ਦੀ ਮਾਂ ਸੰਘ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।[12] ਰੇਣੂ ਦੇਵੀ ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿੰਗ ਦੁਰਗਾ ਵਾਹਿਨੀ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।[13]

1981 ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਸਰਗਰਮੀ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1988 ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਮਹਿਲਾ ਮੋਰਚਾ ਜਾਂ ਭਾਜਪਾ ਮਹਿਲਾ ਵਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਉਸਨੂੰ ਚੰਪਾਰਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿੰਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ 1993 ਅਤੇ 1996 ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਵਿੰਗ ਦੀ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[14]

ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਚੋਣ 1995 ਵਿੱਚ ਨੌਟਨ ਅਸੈਂਬਲੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਲੜੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੱਛਮੀ ਚੰਪਾਰਨ ਜ਼ਿਲੇ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਡਿਵੀਜ਼ਨ, ਬੇਟੀਆਹ (2000-2015; 2020-ਮੌਜੂਦਾ) ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚਾਰ ਵਾਰ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ 2015 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਇੱਕ ਮਹਾਗਠਬੰਧਨ ਉਮੀਦਵਾਰ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸੀਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਉਸਨੇ 2005 ਅਤੇ 2009 ਦਰਮਿਆਨ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਹ 2014 ਅਤੇ 2020 ਦਰਮਿਆਨ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੁਆਰਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[15] 2020 ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।[16][17][18][19]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. https://vidhansabha.bih.nic.in/pdf/priority%20List.pdf [bare URL PDF]
  2. "Nitish Kumar takes oath as Bihar CM for fourth consecutive term; Renu Devi first woman deputy CM". The Indian Express.[permanent dead link]
  3. "Thakur, Chaurasia dropped from Shah's team". The Times of India. 14 August 2014. Archived from the original on 4 September 2014. Retrieved 21 October 2014.
  4. "BJP chief Amit Shah announces new team, Varun Gandhi dropped as general secretary". Hindustan Times. 16 August 2014. Archived from the original on 21 October 2014. Retrieved 21 October 2014.
  5. "Bhartiya Janata Party National Office Bearers". Bhartiya Janata Party. Archived from the original on 22 October 2014. Retrieved 21 October 2014.
  6. "New Team BJP: BSY is VP, Ram Madhav G. Sec, Varun Dropped". Outlook. 16 August 2014. Archived from the original on 23 August 2014. Retrieved 21 October 2014.
  7. "Sitting and previous MLAs from Bettiah Assembly Constituency". www.elections.in. Archived from the original on 7 November 2014. Retrieved 21 October 2014.
  8. "Nitish Kumar allocates Bihar portfolios: Here's the full list of cabinet ministers | freepressjournal". m.freepressjournal.in. Archived from the original on 2021-09-13. Retrieved 2020-11-18. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  9. "Nitish Kumar oath taking: Who are Tarkishore Prasad and Renu Devi, two deputy CM probables?". The Indian Express.
  10. "1st woman dy CM, RSS veteran to be the second-in-command in Bihar". Hindustan Times.
  11. "Renu Devi From Extremely Backward Caste Becomes First Woman Deputy CM Of Bihar". Jansatta.
  12. "बिहार की नई उप-मुख्यमंत्री होंगी रेणु देवी, जानिए उनके बारे में". LiveHindustan.
  13. "From Durga Vahini to Deputy Chief Minister of Bihar: The Journey of Renu Devi". News18 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-11-16. Retrieved 2020-11-18.
  14. "Mahila Morcha to Bihar Deputy CM: Renu Devi's 32 Years with BJP". The Quint.
  15. "From Durga Vahini to Deputy Chief Minister of Bihar: The Journey of Renu Devi". News18 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-11-16. Retrieved 2020-11-18.
  16. "Renu Devi From Extremely Backward Caste Becomes First Woman Deputy CM Of Bihar". She The People. Archived from the original on 2021-09-13. Retrieved 2022-03-20.
  17. "Renu Devi, Bihar's first woman Deputy CM is RSS women's wing leader; BJP's counterweight to Nitish's clout". Times Now (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-11-18.
  18. "Who is Renu Devi: BJP's surprise pick as Bihar's deputy Chief Minister". India Tv (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-11-16.
  19. "Meet Renu Devi, First Woman To Be Deputy CM Of Bihar". Femina (in ਹਿੰਦੀ). Retrieved 2020-11-17.