ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Vani Jairam; ਜਨਮ ਕਾਲਾਇਵਾਨੀ ; 30 ਨਵੰਬਰ 1945 – 4 ਫਰਵਰੀ 2023) ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਸੀ।[1][2] ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ " ਆਧੁਨਿਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੀਰਾ " ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3][4] ਵਾਣੀ ਦਾ ਕੈਰੀਅਰ 1971 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਚੱਲਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ 10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਪਲੇਬੈਕ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਐਲਬਮਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੋਲੋ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।[5][6]

ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ
2014 ਵਿੱਚ ਵਾਣੀ
ਜਨਮ
ਕਲਾਇਵਾਨੀ

(1945-11-30)30 ਨਵੰਬਰ 1945
ਵੇਲੋਰ, ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ
(ਹੁਣ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਭਾਰਤ)
ਮੌਤ4 ਫਰਵਰੀ 2023(2023-02-04) (ਉਮਰ 77)
ਹੋਰ ਨਾਮ'ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਮੀਰਾ'
ਪੇਸ਼ਾਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕ
ਵੈੱਬਸਾਈਟvanijairam.com

ਆਪਣੀ ਵੋਕਲ ਰੇਂਜ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਰਚਨਾ ਲਈ ਆਸਾਨ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ, ਵਾਣੀ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਅਕਸਰ ਚੋਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ (19 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ), ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੰਨੜ, ਤਾਮਿਲ, ਹਿੰਦੀ, ਤੇਲਗੂ, ਮਲਿਆਲਮ, ਮਰਾਠੀ, ਉੜੀਆ,[7] ਗੁਜਰਾਤੀ, ਹਰਿਆਣਵੀ, ਅਸਾਮੀ, ਤੁਲੂ, ਕਸ਼ਮੀਰੀ, ਭੋਜਪੁਰੀ, ਮਾਰਵਾੜੀ, ਉਰਦੂ, ਕੋਂਕਣੀ, ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਗਾਇਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ।[8][9]

ਵਾਣੀ ਨੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸਰਵੋਤਮ ਮਹਿਲਾ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤੇ ਅਤੇ ਓਡੀਸ਼ਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵੀ ਜਿੱਤੇ। 2012 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਦੱਖਣ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ - ਦੱਖਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਜੁਲਾਈ 2017 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿਖੇ NAFA 2017 ਈਵੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਔਰਤ ਗਾਇਕਾ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[11]

ਉਹ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਾਰਨਾਟਿਕ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ, ਠੁਮਰੀ, ਗ਼ਜ਼ਲ, ਭਜਨ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਇੱਕ ਗੀਤਕਾਰ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਹੈ।[12]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਵਾਣੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਸੱਸ, ਪਦਮਾ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ, ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਕਾਰਨਾਟਿਕ ਸੰਗੀਤ ਗਾਇਕਾ, FG ਨਤੇਸਾ ਅਈਅਰ ਦੀ ਆਖਰੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਧੀ ਸੀ। ਐਨ. ਰਾਜਮ ਉਸਦੀ ਭਾਬੀ ਹੈ।[13][14][15] ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਜੈਰਾਮ ਪੰਡਿਤ ਰਵੀ ਸ਼ੰਕਰ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ।[16]

4 ਫਰਵਰੀ 2023 ਨੂੰ 77 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[17][18] ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ 'ਤੇ ਮਰਹੂਮ ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲੈਂਦਿਆਂ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਵੇਦਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ।[19]

ਰਾਜਪਾਲ ਆਰ.ਐਨ.ਰਵੀ ਜੈਰਾਮ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ।[20]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. PTI (2023-02-04). "Veteran singer Vani Jayaram dies". www.thehindubusinessline.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2023-03-23.
  2. Vanakkam Tamizha with Indian singer Vani Jairam | Best Moments | 18 May 2022 | Sun TV (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), retrieved 2023-03-23
  3. "'Meera of Modern India': A velvet voice became silent forever" Archived 2023-02-23 at the Wayback Machine.. Cityspidey.com. Retrieved 19 March 2023.
  4. "Vani jayaram"[permanent dead link]. Swaramaadhuri. Retrieved 19 March 2023.
  5. "Lending 'Vani' to patriotism". The Hindu. 12 June 2006. Archived from the original on 23 November 2016. Retrieved 23 November 2016.
  6. "Padma Bhushan Awardee and Legendary Singer Vani Jayaram Passes Away". Retrieved 19 March 2023.
  7. "Vani Jairam Odia Songs". Archived from the original on 9 September 2021. Retrieved 9 September 2021.
  8. "Sweet music for the ears". The Hindu. Chennai, India. 5 December 2004. Archived from the original on 10 December 2004.
  9. "Vani Jayaram: A distinct voice that suited all kinds of songs". The Times of India. 2023-02-05. ISSN 0971-8257. Retrieved 2023-02-05.
  10. "Filmfare Awards (South): The complete list of Winners". ibnlive.in.com. Archived from the original on 19 March 2023. {{cite news}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 10 ਮਈ 2015 suggested (help)
  11. "Best Female Singer Award by NAFA in 2017". International Business Times. 30 January 2017. Archived from the original on 11 October 2017. Retrieved 16 February 2017.
  12. Vanakkam Tamizha with Indian singer Vani Jairam | 18 May 2022 | SunTV (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), retrieved 2023-03-23
  13. "Coimbatore: Fans, family celebrate Padma Swaminathan's hundred and first birthday". featured her famous musician daughter-in-law Dr N Rajam, her daughter Sangeetha Shankar, and her grandchildren Ragini Shankar and Nandini Shankar giving a brilliant violin concert accompanied by Kedar Kharaton on table. That was followed by another world-famous musician Vani Jairam, another daughter-in-law, rendering two compositions.
  14. "Coimbatore fans and family celebrate Padma Swaminathan's hundred and first birthday". Deccan Chronicle. 9 December 2017. Archived from the original on 21 July 2022. Retrieved 21 July 2022.
  15. "Padma Swaminathan's 100th birthday". Sruthi Magazine. 15 May 2018. Archived from the original on 12 June 2021. The two-day celebration of Padma Swaminathan's 100th birthday on 1 December at Brindavan Hill, Coimbatore was attended by her family including (L to R): Nandini Shankar (great granddaughter), Shankar Devraj (Sangita's husband), T.S. Jairam (son) and Vani Jairam, Padma Swaminathan, N. Rajam and T.S. Subramanian (son), Sangita Shankar (granddaughter) and Ragini Shankar (great granddaughter). It was followed by a violin concert by N. Rajam (daughter-in-law) with Sangita, Nandini and Ragini accompanied by Kedar Kharaton (tabla). Vocalist Vani Jairam (daughter-in-law) rendered a few compositions.
  16. C D S Mani (13 December 2012). "Maestro asked Vani to escort George Harrison". The Times of India. Retrieved 8 February 2023. "I first met Pandit Ravi Shankar in 1970 in Mumbai immediately after my marriage to Jairam who was a student of Pandit Ravi Shankar's Kinnara School of Music.
  17. "பிரபல பின்னணி பாடகி வாணி ஜெயராம் மரணம்...!". 4 February 2023. Archived from the original on 4 February 2023. Retrieved 4 February 2023.
  18. "Vani Jairam, one of India's most versatile voices, no more". The Hindu. 4 February 2023. Archived from the original on 4 February 2023. Retrieved 4 February 2023.
  19. Bureau, The Hindu (4 February 2023). "PM Modi, M.K. Stalin, music industry condole passing of Vani Jairam". The Hindu Bureau (in Indian English). The Hindu. Retrieved 9 February 2023. {{cite news}}: |last= has generic name (help)
  20. "Tamil Nadu: Governor RN Ravi pays last respect to Veteran Singer Vani Jairam". Retrieved 4 February 2023.