ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ
ਵਿਜੇ ਸੈਮੂਅਲ ਹਜ਼ਾਰੇ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Vijay Samuel Hazare; 11 ਮਾਰਚ 1915 - 18 ਦਸੰਬਰ 2004) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1951 ਅਤੇ 1953 ਦਰਮਿਆਨ 14 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ 25 ਵੇਂ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਵਿਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਟੈਸਟ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 20 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ 1951-552 ਵਿਚ ਮਦਰਾਸ ਵਿਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇਕ ਪਾਰੀ ਅਤੇ ਅੱਠ ਦੌੜਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਜਿੱਤ (ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿਚ ਇਕਲੌਤੀ ਜਿੱਤ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਮੈਚ, ਰਾਜਾ ਜਾਰਜ VI ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਹਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਜਨਮ 1915 ਵਿਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਬੰਬੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਵਿਚ ਸੰਗਲੀ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਅੱਠ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸੀ।
ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦਾ ਬੱਲੇਬਾਜ਼, ਹਜ਼ਾਰੇ ਵੀ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਸਨ। ਇਕ "ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ, ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਵਾਲੇ" ਆਦਮੀ ( ਵਿਜ਼ਡਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 1952 ਵਿਚ), ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸੋਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੁਦਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਸਦੇ ਵਿਰੋਧੀ, ਵਿਜੇ ਮਰਚੈਂਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਪਤਾਨੀ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਰਬੋਤਮ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ: "ਇਹ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੀ ਦੁਖਾਂਤ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।"
ਫਿਰ ਵੀ, ਹਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਟੈਸਟ ਰਿਕਾਰਡ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਹੈ: ਉਸਨੇ 30 ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 47.65 ਦੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 2,192 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਉਸਦਾ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 58.38 ਦੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਉਸ ਦੇ 18,740 ਦੌੜਾਂ (ਸੁਨੀਲ ਗਾਵਸਕਰ, ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਅਤੇ ਰਾਹੁਲ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਦਰਜੇ ਦੀ ਕੁਲ) ਹੈ। ਉਸਨੇ 60 ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਲਗਾਏ (ਟੈਸਟਾਂ ਵਿੱਚ 7 ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ), ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਲਈ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਅਤੇ 10 ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਦੋਹਰੇ ਸੈਂਕੜੇ (ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਛੇ ਸਮੇਤ), ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਇਕਲੌਤਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਘਰੇਲੂ ਪਹਿਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੁਕਾਬਲਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ)।
ਉਸ ਦਾ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਰਿਕਾਰਡ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਮੂਲੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 595 ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ ਦੀਆਂ ਵਿਕਟਾਂ (ਟੈਸਟ ਵਿਚ 20, ਅਤੇ ਡੋਨਾਲਡ ਬ੍ਰੈਡਮੈਨ ਦੀ ਵਿਕਟ ਤਿੰਨ ਵਾਰ) 2461 ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ ਨਾਲ ਲਈ। ਭਾਰਤੀ ਘਰੇਲੂ ਸਰਕਟ 'ਤੇ, ਹਜ਼ਾਰੇ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬੜੌਦਾ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਲਈ ਖੇਡਿਆ।
ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਵਿਚ, ਉਹ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੀ, ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਚੋਣਕਾਰ. ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਵਿਜੇ ਹਜ਼ਾਰੇ ਟਰਾਫੀ, ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਕ ਜ਼ੋਨਲ-ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਲੰਬੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਸੰਬਰ 2004 ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਉਹ ਅਤੇ ਜਸੂ ਪਟੇਲ ਪਹਿਲੇ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।