ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: Śakuntalā) ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਸਮਰਾਟ ਭਰਤ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਦਾ ਨਾਟਕ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਲੀਦਾਸ ਦਾ ਨਾਟਕ ਅਭਿਜਨਾਸ਼ਾਕੁੰਤਲਮ (ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਦੇ ਲੱਛਣ) ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।[1]
| ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ | |
|---|---|
| Mahabharataਪਾਤਰ | |
 | |
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਪਰਿਵਾਰ | Vishwamitra (father) and Menaka(mother) |
| ਪਤੀ/ਪਤਨੀ(ਆਂ} | Dushyanta |
| ਬੱਚੇ | Bharata |
ਨਿਰੁਕਤੀ
ਸੋਧੋਰਿਸ਼ੀ ਕੰਵਾ ਨੇ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕੁੰਤ ਪੰਛੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ, ਭਾਵ ਸ਼ਕੁੰਤ-ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ।[2][3]
ਮਹਾਭਾਰਤ ਦੇ ਆਦਿ ਪਰਵ ਵਿਚ, ਕੰਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ:
ਉਹ ਜੰਗਲ ਦੇ ਇਕਾਂਤ ਵਿੱਚ ਸਕੁੰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ, ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਮੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ (ਸ਼ਕੁੰਤ-ਸੁਰੱਖਿਅਤ) ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦੰਤਕਥਾ
ਸੋਧੋਰਾਜਾ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਜਦੋਂ ਆਪਣੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਇੱਕ ਨਰ ਹਿਰਨ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ ਅਤੇ ਗੰਧਾਰਵ ਵਿਆਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਸ਼ਾਹੀ ਅੰਗੂਠੀ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ।[4]
ਕਲਾ
ਸੋਧੋਕੈਮਿਲ ਕਲਾਉਡੇਲ ਨੇ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਦੀ ਇੱਕ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਈ।[5]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Shakuntala - the Epitome of Beauty, Patience and Virtue". Dolls of India. Retrieved 2016-03-08.
- ↑ "The Mahabharata, Book 1: Adi Parva: Sambhava Parva: Section LXXII". www.sacred-texts.com.
- ↑ "The Mahabharata in Sanskrit: Book 1: Chapter 66". www.sacred-texts.com.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "CAMILLE CLAUDEL FROM 1 OCTOBER TO 5 JANUARY CAMILLE CLAUDEL COMES OUT OF THE RESERVE COLLECTIONS". Musée Rodin. Retrieved 2018-02-22.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.ਸਰੋਤ
ਸੋਧੋ- Dorothy Matilda Figueira. Translating the Orient: The Reception of Sakuntala in Nineteenth-Century Europe. SUNY Press, 1991. ISBN 0791403270
- Romila Thapar. Sakuntala: Texts, Readings, Histories. Columbia University Press, 2011. ISBN 0231156553
- Vyasa. Mahabharata.