ਸੁਰੇਂਦਰ (ਅਭਿਨੇਤਾ)
ਸੁਰੇਂਦਰ (11 ਨਵੰਬਰ, 1910 - 1987; ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਸ਼ਰਮਾ) ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕ-ਅਦਾਕਾਰ ਸੀ।[2] ਆਪਣੇ ਇੱਕੋ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ, ਸੁਰੇਂਦਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜੰਮਿਆ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ-ਲਿਖਾਈ ਵਕੀਲ ਦੇ ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਤਰਕ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਤੇ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਬਣਨ ਲਈ ਬੰਬਈ ਆਇਆ ਸੀ।[3]
ਸੁਰੇਂਦਰ | |
|---|---|
.jpg) 'ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ' ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰ (1938) | |
| ਜਨਮ | ਨਵੰਬਰ 11, 1910[1] |
| ਮੌਤ | 1987 (ਉਮਰ 76–77) ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਅਦਾਕਾਰ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1936–1986 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਸੱਤਿਆ ਰਿਸ਼ੀ |
ਉਹ ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋੋਨ ਵਿਖੇ ਮਿਲਿਆ, ਫਿਰ ਕਲਕੱਤਾ ਅਧਾਰਿਤ ਗਾਇਕ-ਅਭਿਨੇਤਾ, ਕੇ ਐਲ ਸਹਿਗਲ ਦੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ।[4] ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਡੈਕਨ ਕੁਈਨ (1936) ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ।[5] ਉਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋੋਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਾਣਾ "ਬਿਰਹਾ ਕੀ ਆਗ ਲਾਗੀ ਮੋਰੇ ਮਨ ਮੇਂ" ਫਿਲਮ ਇੱਕ ਤੁਰੰਤ ਹਿੱਟ ਬਣ ਗਈ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਸੁਰਿੰਦਰ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਨਵੰਬਰ 1910 ਨੂੰ ਬਟਾਲਾ, ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਜ਼ਿਲੇ, ਪੰਜਾਬ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਲੀਆ ਰਾਮ ਸ਼ਰਮਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਕੂਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਦੇ "ਅਕਸ" ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ 1935 ਵਿੱਚ ਅੰਬਾਲਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀ.ਏ., ਐਲ ਐਲ. ਬੀ. ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।[6]
ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਤਰਕ ਲਾਲਾ ਅਲੋਪਿ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਨੇ ਪਹਿਚਾਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।[7]
ਉਸ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ 'ਤੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਜ਼ਮਾਉਣ, ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਛੱਡ ਕੇ ਬੰਬਈ ਆਇਆ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।
ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੇ ਮਾਪੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜੁੜਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ, ਪਰੰਤੂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਸੁਰੇਂਦਰ ਦਾ ਨਾਮ "ਸੁਰੇਂਦਰ ਨਾਥ ਬੀ.ਏ., ਐਲ.ਐਲ.ਬੀ" ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਰਤ ਮਹਿਬੂਬ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਅਪਣਾਈ ਸੀ।[8]
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ
ਸੋਧੋਸੁਰੇਂਦਰ ਦਾ ਵਿਆਹ 3 ਮਾਰਚ 1945 ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿਚ, ਸੱਤਿਆ ਰਿਸ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਤਿਆ ਰਿਸ਼ੀ ਲੇਖਕ ਤਿਲਕ ਰਿਸ਼ੀ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ। ਸੁਰੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੱਤਿਆ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ, ਦੋ ਬੇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਬੇਟੇ, ਸੁਨੀਤਾ, ਜਿਤੇਂਦਰਨਾਥ, ਕੈਲਾਸ਼ ਅਤੇ ਰੋਹਿਨੀ। ਸੁਰੇਂਦਰ ਨੇ ਇੱਕ ਐਡ ਫ਼ਿਲਮ ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਸੁਰੇਂਦਰ ਫਿਲਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼। ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਜੇ ਕੇ ਐਡਵਰਟਾਈਜ਼ਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਐਫ.ਆਰ. ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਜਿਤੇਂਦਰ ਅਤੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਜਿਤੇਂਦਰ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਅਤੇ ਧੀ ਰੋਹਿਨੀ ਪਿੰਟਾ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਐਡਵਰਟਾਈਜਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਫਾਰ ਵਪਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।[9]
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੇਟੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਪਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਕੈਲਾਸ਼ ਪਿਕਚਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਬਾਨੀ ਹਨ। ਉਹ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਆਰਤੀ ਗੁਪਤਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਹਨ।[10]
ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੀ ਮੌਤ 1987 ਵਿੱਚ 77 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[11]
ਫਿਲਮੋਗਰਾਫੀ
ਸੋਧੋਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ:
| ਸਾਲ | ਫਿਲਮ | ਡਾਇਰੈਕਟਰ | ਕੰਪੋਜ਼ਰ | ਸਟੂਡੀਓ |
|---|---|---|---|---|
| 1936 | ਡੈਕਨ ਕੁਈਨ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਪ੍ਰਣਸੁਖ ਨਾਕ, ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1936 | ਮਨਮੋਹਨ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1936 | ਗ੍ਰਾਮਾ ਕੰਨਿਆ | ਸਰਵੋਤਮ ਬਦਾਮੀ | ਸ਼ੰਕਰਰਾ ਪੁੱਟੂ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1937 | ਕਜਾਕ ਕੀ ਲੜਕੀ | ਕੇ ਸਰਦਾਰ | ਇਸ਼ਰਤ ਸੁਲਤਾਨਾ | ਰੇਨਬੋ ਫਿਲਮਾਂ |
| 1937 | ਜਗੀਰਦਾਰ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1937 | ਕਲ ਕੀ ਬਾਤ | ਰਾਮ ਸਮ ਚੌਧਰੀ | ਮੀਰ ਸਾਹਿਬ | ਸਰੋਜ ਮੂਵੀਜ |
| 1937 | ਮਹਿਗੀਤ ਏ.ਕੇ.ਅਨੰਤ ਸੰਗੀਤ | ਹਰੀਨ ਬੋਸ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1938 | ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ | ਸੀ. ਐਮ. ਲੂਹਰ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1938 | ਗ੍ਰਾਮੌਫੋਨ ਗਾਇਕ | V. ਸੀ. ਦੇਸਾਈ, ਰਾਮਚੰਦਰ ਠਾਕੁਰ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1939 | ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਏ.ਕੇ.ਏ. ਕਾਮਰੇਡਜ਼ | ਨੰਦਲਾਲ ਜਸਵੰਤਲਾਲ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1939 | ਲੇਡੀਜ਼ ਓਨਲੀ | ਸਰਵੋਤਮ ਬਦਾਮੀ | ਅਨੁਪਮ ਘਟਾਕ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1939 | ਸਰਵਿਸ ਲਿਮਿਟਿਡ ਏ.ਕੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ | ਸੀ. ਐਮ. ਲੂਹਰ | ਅਨੁਪਮ ਘਟਾਕ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1940 | ਔਰਤ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੀਓ |
| 1940 | ਅਲੀਬਾਬਾ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਸਾਗਰ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1942 | ਗਰੀਬ | ਰਾਮਚੰਦਰ ਠਾਕੁਰ | ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼ | ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੀਓ |
| 1942 | ਜਵਾਨੀ | ਵਾਜਤ ਮਿਰਜ਼ਾ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੂਡੀਓ |
| 1943 | ਪੈਗਾਮ | ਗਿਆਨ ਦੱਤ | ਗਿਆਨ ਦੱਤ | ਅਮਰ ਤਸਵੀਰ |
| 1943 | ਵਿਸ਼ ਕੰਨਿਆ | ਕਿਦਰ ਸ਼ਰਮਾ | ਖੇਮਚੰਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ | ਰਣਜੀਤ ਸਟੂਡੀਓ |
| 1943 | ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਹੋਮੀ ਵਾਡੀਆ | ਫਿਰੋਜ ਨਿਜ਼ਾਮੀ, ਖੇਲਾਲਾਲ | ਵਾਡੀਆ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1944 | ਲਾਲ ਹਵੇਲੀ | ਕੇ ਬੀ ਲਾਲ | ਮੀਰ ਸਾਹਿਬ | ਬੰਬੇ ਸਿਨਟੋਨ |
| 1944 | ਮਿਸ ਦੇਵੀ | ਸੀ. ਐੱਮ. ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ | ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼ | ਲਕਸ਼ਮੀ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼ |
| 1944 | ਭਟਰੂਹਾਰੀ | ਚਤੁਰਭੁਜ ਦੋਸ਼ੀ | ਖੇਮਚੰਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ | ਨਵਿਨ ਪਿਕਚਰ |
| 1945 | ਰਤਨਾਵਲੀ | ਸੁਰੇਂਦਰ ਦੇਸਾਈ | ਗੋਬਿੰਦਰਾ ਰਾਮ | ਅਮਰ ਤਸਵੀਰ |
| 1945 | ਪਰਿੰਦੇ | ਪੀ. ਕੇ. ਅਤਰ | ਗੋਬਿੰਦਰਾ ਰਾਮ | ਅਤਰ ਤਸਵੀਰ |
| 1945 | ਆਰਤੀ | ਰਾਮਚੰਦਰ ਠਾਕੁਰ | ਅਸ਼ੋਕ ਘੋਸ਼, ਅਲੀ ਬਕਸ | ਸਕਰੀਨ ਆਕਰਸ਼ਣ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ |
| 1945 | ਚੰਦ ਚਕੋਰੀ | ਕਿਦਰ ਸ਼ਰਮਾ | ਬੁਲੋ ਸੀ. ਰਾਣੀ | ਰਣਜੀਤ ਸਟੂਡੀਓ |
| 1946 | ਅਨਮੋਲ ਗੜੀ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਨੌਸ਼ਾਦ | ਮਹਿਬੂਬ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ |
| 1946 | 1857 | ਮੋਹਨ ਸਿਨਹਾ | ਸੱਜਾਦ ਹੁਸੈਨ | ਮਰਾਾਰੀ ਤਸਵੀਰ |
| 1946 | ਪਨੀਹਾਰੀ | V. ਐਮ. ਗੁਜਾਲ | ਅਲੀ ਹੁਸੈਨ, ਸ. ਐਨ. ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ | ਏਸ਼ੀਆਈ ਤਸਵੀਰਾਂ |
| 1947 | ਏਲਾਨ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਨੌਸ਼ਾਦ | ਮਹਿਬੂਬ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ |
| 1947 | ਮੰਝਧਾਰ | ਸੋਹਰਾਬ ਮੋਦੀ | ਗੁਲਾਮ ਹੈਦਰ, ਗਿਆਨ ਦੱਤ | ਮਿਨਰਵਾ ਮੂਵੀਟੋਨ |
| 1948 | ਅਨੋਖੀ ਐਡਾ | ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ | ਨੌਸ਼ਾਦ | ਮਹਿਬੂਬ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ |
| 1948 | ਦੁੱਖਆਰੀ | ਡੀ. ਕੇ. ਰਤਨ | ਗਿਆਨ ਦੱਤ | ਜੀਵਨ ਜੋਤ ਕਲਾਮਿੰਦਿਰ |
| 1949 | ਇਮਤੀਹਾਨ | ਮੋਹਨ ਸਿਨਹਾ | S ਪਾਠਕ | ਵੀਨਾ ਪਿਕਚਰਜ਼ |
| 1949 | ਕਮਲ | ਸੂਰਯਾ ਕੁਮਾਰ | S ਡੀ. ਬਰਮਨ | ਹਿੰਦ ਕਮਲ ਪਿਕਚਰਸ |
| 1950 | ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਹਮਾਰਾ | ਪਾਲ ਜ਼ਿਲਜ਼ | ਵਸੰਤ ਦੇਸਾਈ | ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਯੂਨਿਟ |
| 1951 | ਮਾਇਆ ਮੱਛੀਂਦਰਾ | ਅਸਪੀ | ਪ੍ਰੇਮਨਾਥ (ਸੰਗੀਤਕਾਰ) | ਸੁਪਰ ਤਸਵੀਰ |
| 1952 | ਬਯਾਜੂ ਬਾਵਰਾ | ਵਿਜੇ ਭੱਟ | ਨੌਸ਼ਾਦ | ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਤਸਵੀਰ |
| 1953 | ਘਰ ਬਾਰ | ਦਿਨਕਰ ਪਾਟਿਲ | ਵਸੰਤ ਪ੍ਰਭ | ਕੇ ਤਸਵੀਰ |
| 1954 | ਗਾਵਈਯਾ | H ਪੀ. ਸ਼ਰਮਾ | ਰਾਮ ਗਾਂਗੁਲੀ | ਆਰ B. Productions |
| 1954 | ਮਹਾਤਮਾ ਕਬੀਰ | ਗਜਨਨ ਜਗਦਾਰ | ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ | ਐਨ. ਪੀ. ਫਿਲਮਾਂ |
| 1959 | ਦਿਲ ਦੇਕੇ ਦੇਖੋ | ਨਾਸਿਰ ਹੁਸੈਨ | ਊਸ਼ਾ ਖੰਨਾ | ਫਿਲਮੈਲਯਾ |
| 1962 | ਹਰੀਆਲੀ ਔਰ ਦਰਸਾ | ਵਿਜੇ ਭੱਟ | ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਕਿਸ਼ਨ | ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਤਸਵੀਰ |
| 1964 | ਗੀਤ ਗਾਆ ਪਾਥਤਰੋਨਾ | V. ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ | ਰਾਮਲਾਲ | V. ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼ |
| 1965 | ਜੌਹਰ-ਮਹਿਮੂਦ ਇਨ ਗੋਆ | ਮੈਂ. ਐਸ. ਜੌਹਰ | ਕਲਿਆਣਜੀ ਆਨੰਦਜੀ | ਜੌਹਰ ਫਿਲਮਾਂ |
| 1965 | ਵਕਤ | ਯਸ਼ ਚੋਪੜਾ | ਰਵੀ | ਬੀ ਆਰ. ਫਿਲਮਾਂ |
| 1967 | ਇਵਨਿੰਗ ਇਨ ਪੈਰਿਸ | ਸ਼ਕਤੀ ਸੰੰਦਤਾ | ਸ਼ੰਕਰ ਜੈਕਿਸ਼ਨ | ਸ਼ਕਤੀ ਫਿਲਮਾਂ |
| 1967 | ਸੰਗਦਿਲ | ਧਰਮ ਕੁਮਾਰ | ਜੀ. ਸ. ਕੋਹਲੀ | ਆਲਮਦੀਪ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ |
| 1967 | ਮਿਲਣ | ਅਦੂਰਤੀ ਸੁਬਰਾ ਰਾਓ | ਲਕਸ਼ਮੀਕਾਂਤ-ਪਿਆਰੇਲਾਲ | ਰਾਜਸ਼੍ਰੀ ਪਿਕਚਰਜ਼, ਪ੍ਰਸਾਦ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼ |
| 1968 | ਬੂੰਦ ਜੋ ਬਣੇ ਗੀ ਮੋਤੀ | V. ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ | ਸਤੀਸ਼ ਭਾਟੀਆ | ਰਾਜਕਮਲ ਕਲਾਮਦਰ (ਸ਼ਾਂਤਮਰਮ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼) |
| 1968 | ਸਰਸਵਟੀਚੰਦਰਾ | ਗੋਵਿੰਦ ਸਾਰਈਆ | ਕਲਿਆਣਜੀ-ਅਨੰਦਜੀ | ਸਰਵੋਦਾ ਤਸਵੀਰ |
| 1973 | ਦਾਗ | ਯਸ਼ ਚੋਪੜਾ | ਲਕਸ਼ਮੀਕਾਂਤ-ਪਿਆਰੇਲਾਲ | ਯਸ਼ ਰਾਜ ਫਿਲਮਸ, ਤ੍ਰਿਮਿਟੀ ਫਿਲਮਾਂ |
| 1974 | 36 ਘੇਂਟੇ' ' | ਰਾਜ ਤਿਲਕ | ਸਪਨ-ਜਗਮੋਹਨ | ਰਾਜ ਤਿਲਕ |
| 1974 | ਬਾਜ਼ਾਰ ਬੰਦ ਕਰੋ | ਬੀ ਆਰ. ਇਸ਼ਾਰਾ | ਬੱਪੀ ਲਹਿਰੀ | ਬੀ ਆਰ. ਇਸ਼ਾਰਾ |
| 1975 | ਅੰਗਾਰੇ | ਗੋਵਿੰਦ ਸਰਰਾਇਆ | ਚਿੱਤਰਗੁਪਤ | ਅਪੋਲੋ ਆਰਟਸ |
| 1976 | ਕਬੀਲਾ | ਭੋਲੂ ਖੋਸਲਾ | ਕਲਿਆਣਜੀ ਆਨੰਦਜੀ | ਭੋਲੂ ਖੋਸਲਾ |
| 1977 | ਅਭੀ ਤੋ ਜੀ ਲੇਂ | ਰੋਸ਼ਨ ਤਨੇਜਾ | ਸਪਨ-ਜਗਮੋਹਨ | ਐਮਬੀ ਸੰਯੋਗਸ |
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ http://www.downmelodylane.com/surendra.html
- ↑ "Surendra". singeractorsurendra.com. FAR Commercials. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 26 April 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ RaufAhmed, p. 29
- ↑ "FAR Commercials". resources.afaqs.com. afaqs!. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 16 May 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Kailash Picture Company". kailashpictureco.com. Kailash Picture Co. Archived from the original on 7 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 16 May 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Death Anniversary Tribute". activeindiatv.com. activeindiatv.com. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 16 May 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.