ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀ ( ਬੁਸ਼ਹਿਰੀ ਟੋਪੀ, ਪਹਾੜੀ ਟੋਪੀ, ਕਿਨੌਰੀ ਟੋਪੀ) ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਸਿਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਹਾੜੀ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।[1][2][3][4]

ਕੁੱਲੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ, ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ ਸੋਧੋ

ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿੰਨੌਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ ਅਤੇ ਬੁਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਕੁੱਲੂ ਦੇ ਰਿਆਸਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਟੋਪੀਆਂ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਬੁਣਾਈ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ( ਜੌਂਸਰ-ਬਾਵਰ ), ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਅਤੇ ਟਿਹਰੀ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਵਿੱਚ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਕਿਨੌਰੀ/ ਬੁਸ਼ਹਿਰੀ ਟੋਪੀ ਵੀ ਪਹਿਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਅਤੇ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਖੇਤਰਾਂ (ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਧੂਮਲ ਟੋਪੀ ਨਾਲ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਨਾ ਹੋਣ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਨ, ਪਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੀ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਟੋਪੀਆਂ ਹਿਮਾਚਲ ਅਤੇ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੋਪੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਕੋਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5][6]

ਪਦਾਰਥ ਅਤੇ ਸ਼ਕਲ ਸੋਧੋ

ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀਆਂ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਨ ਦੀ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਕਾਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੋਲ ਜਾਂ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[7]

ਰਵਾਇਤੀ ਪਹਿਨਣ ਸੋਧੋ

 
ਰਵਾਇਤੀ ਕਿਨੌਰੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਨਾਲ ਨਟੀ ਨਾਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ

ਕੈਪ ਇੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪਹਿਨਣ ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਥਾਨਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ, ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਅਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[8] ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਕੁੜਤਾ ਪਜਾਮਾ ਅਤੇ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਕਮੀਜ਼ ਅਤੇ ਦੁਪੱਟਾ (ਧਾਤੂ) ਦੇ ਨਾਲ ਚੂੜੀਦਾਰ ਪਜਾਮਾ ਜਾਂ ਸਲਵਾਰ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਹਨ।[7] ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਛਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ। ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਲੋਕ ਟੋਪੀ ਨੂੰ ਮਾਣ ਸਮਝਦੇ ਹਨ,[9] ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਪੱਗ ਵਾਂਗ।[10]

ਸਿਆਸੀ ਪਛਾਣ ਸੋਧੋ

  ਹਿਮਾਚਲੀ ਟੋਪੀਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦਾ ਸੂਚਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੀਰਭੱਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਰੇ ਬੈਂਡ ਵਾਲੀ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾ ਪ੍ਰੇਮ ਕੁਮਾਰ ਧੂਮਲ ਨੇ ਮਾਰੂਨ ਬੈਂਡ ਵਾਲੀ ਟੋਪੀ ਪਹਿਨੀ ਹੈ।[11][12][13][14][15][16][17]

ਗੈਲਰੀ ਸੋਧੋ

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Broadcasting, India Ministry of Information and (1956). Himachal Pradesh (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Tourist Division, Ministry of Transport. p. 22. ISBN 978-81-7199-465-6.
  2. Shaikh, Ameen (2019-04-01). ShaikhSpear in Himachal (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Mountain Walker Private Limited. p. 173. ISBN 978-81-940505-0-6.
  3. "Himachali Cap (Topi) -Buy Kullu, Shimla, Kinnauri and Malana Cap". HimalayanKraft (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-01-16.
  4. "The Himachali cap - Culture, legacy and heritage Issues and analysis @ abhipedia Powered by ABHIMANU IAS". abhipedia.abhimanu.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-01-16.
  5. Chitkara, M. G. (1999). World Government and Thakur Sen Negi (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). APH Publishing. p. 25. ISBN 978-81-7648-032-1.
  6. Verma, Shruti (2018-02-02). "The Himachali cap: Culture, legacy and heritage". HimVani (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-01-16.
  7. 7.0 7.1 Broadcasting, India Ministry of Information and (1956). Himachal Pradesh (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Tourist Division, Ministry of Transport. pp. 128, 129. ISBN 978-81-7199-465-6. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  8. Verma, Shruti (2018-02-02). "The Himachali cap: Culture, legacy and heritage". HimVani (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-01-17.
  9. Wagner, Anja (2013-06-01). The Gaddi Beyond Pastoralism: Making Place in the Indian Himalayas (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Berghahn Books. p. 34. ISBN 978-0-85745-930-5.
  10. ""Importance of turban in Sikhism" - Early Times Newspaper Jammu Kashmir". www.earlytimes.in. Retrieved 2021-01-17.
  11. IANS (2017-10-29). "War of caps: State which flaunts political loyalty on its head (Himachal Polls)". Business Standard India. Retrieved 2021-05-25.
  12. SHARMA, NIDHI. "In Himachal Pradesh, it is maroon for BJP and green for Congress". The Economic Times. Retrieved 2021-05-25.
  13. Archana Phull (14 January 2018). "Cap likely on 'cap politics' in Himachal Pradesh". The Statesman. Archived from the original on 13 March 2018. Retrieved 12 March 2018.
  14. "Cap's colour denotes political leanings!". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2008-07-08. Retrieved 2021-05-25.
  15. "As BJP-Congress battle heats up in Himachal Pradesh, people flaunt their political 'colours' on their headgear-Politics News, Firstpost". Firstpost. 2017-10-29. Retrieved 2021-05-25.
  16. Service, Tribune News. "Short film '... Kissa Topi Ka' has message for voters". Tribuneindia News Service (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-06-14.
  17. "Himachal topi leaves Chief Minister Virbhadra Singh fuming at function". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2017-09-13. Retrieved 2021-06-14.