ਅਰਬੀਅਨ ਜੈਸਮੀਨ
ਜੈਸਮੀਨ ਸਾਂਬੈਕ ( ਅਰਬੀਅਨ ਜੈਸਮੀਨ ਜਾਂ ਸਾਂਬੈਕ ਜੈਸਮੀਨ )[1] ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੱਕ ਫੈਲੀ, ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵਸਦੀ ਜੈਸਮੀਨ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ।[2][3] ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ- ਮਾਰੀਸ਼ਸ, ਮੈਡਾਗਾਸਕਰ, ਮਾਲਦੀਵ, ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਆਈਲੈਂਡ, ਚਿਆਪਾਸ, ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ, ਦੱਖਣੀ ਫਲੋਰੀਡਾ, ਬਹਾਮਾਸ, ਕਿਊਬਾ, ਹਿਸਪੈਨੀਓਲਾ, ਜਮੈਕਾ, ਪੋਰਟੋ ਰੀਕੋ, ਅਤੇ ਘੱਟ ਐਂਟੀਲਜ਼ ਵਿੱਚ।[4] [5][6]
ਜੈਸਮੀਨਮ ਸਾਂਬੈਕ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਝਾੜੀ ਜਾਂ ਵੇਲ ਹੈ ਜੋ 0.5 to 3 m (1.6 to 9.8 ft) ਤੱਕ ਵਧਦੀ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਸੁਗੰਧ ਵਾਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਲਈ ਇਸਦੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਅਤਰ ਅਤੇ ਜੈਸਮੀਨ ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਗੰਧਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਮੋਗਰਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਲ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਨੂੰ sampaguita ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[7] ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਨੂੰ melati Putih ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਰਣਨ
ਸੋਧੋਜੈਸਮੀਨਮ ਸਾਂਬੈਕ ਇੱਕ ਸਦਾਬਹਾਰ ਵੇਲ ਜਾਂ ਝਾੜੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਲੰਬਾਈ 0.5 to 3 m (1.6 to 9.8 ft) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ।[8] ਇਹ ਕਿਸਮ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ, ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਭਾਵਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਕੁਦਰਤੀ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਆਟੋਪੋਲੀਪਲੋਇਡੀ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਜੈਸਮੀਨਮ ਸਾਂਬੈਕ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਜ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਕਟਿੰਗਜ਼, ਲੇਅਰਿੰਗ, ਮਾਰਕੌਟਿੰਗ ਅਤੇ ਅਲੌਕਿਕ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[9][10][11]
ਪੱਤੇ ਅੰਡਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, 4 to 12.5 cm (1.6 to 4.9 in) ਲੰਬੇ ਅਤੇ 2 to 7.5 cm (0.79 to 2.95 in) ਚੌੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫਾਈਲੋਟੈਕਸੀ ਉਲਟ ਹੈ ਜਾਂ ਤਿੰਨ, ਸਧਾਰਨ (ਪਿੰਨੇਟ ਨਹੀਂ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹੋਰ ਜੈਸਮੀਨਾਂ ਵਾਂਗ) ਹੈ।[12] ਪੱਤੇ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਉਹ ਨਿਰਵਿਘਨ (ਚਮਕਦਾਰ) ਹੁੰਦੇ ਹਨ। [13]
ਫੁੱਲ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਖਿੜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟਾਹਣੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰਿਆਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ 3 ਤੋਂ 12 ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[14] ਉਹ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਚਿੱਟੇ ਕੋਰੋਲਾ 2 to 3 cm (0.79 to 1.18 in), 5 ਤੋਂ 9 ਲੋਬਸ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਆਸ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫੁੱਲ ਰਾਤ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਹਨ (ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 6 ਤੋਂ 8 ਵਜੇ), ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਬੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 12 ਤੋਂ 20 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[15] ਫਲ ਇੱਕ ਜਾਮਨੀ ਤੋਂ ਕਾਲੇ ਬੇਰ ਵਰਗੇ 1 cm (0.39 in) ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[16]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Jasminum sambac (L.) Aiton, Oleaceae". Pacific Island Ecosystems at Risk (PIER). 18 October 2006. Archived from the original on 1 ਮਈ 2021. Retrieved 8 May 2011.
- ↑ "Jasminum sambac". Missouri Botanical Garden. Retrieved 25 November 2019.
- ↑ Olveros-Belardo, Luz; Smith, Roger M.; Ocampo, Milagros P. (990). "Some Components of the Absolute of the Rowers of Jasminum sambac (l.) Ait" (PDF). Transactions of the National Academy of Science and Technology. 12 (6): 129–140. Archived from the original (PDF) on 2022-08-07. Retrieved 2022-06-24.
{{cite journal}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Fernando C. Sanchez Jr.; Dante Santiago; Caroline P. Khe (2010). "Production Management Practices of Jasmine (Jasminum sambac (L.) Aiton) in the Philippines" (PDF). Journal of the International Society for Southeast Asian Agricultural Sciences. 16 (2): 126–136. Archived from the original (PDF) on 28 June 2011. Retrieved 8 May 2011.
- ↑ Kew World Checklist of Selected Plant Families[permanent dead link]
- ↑ Biota of North America Program
- ↑ Pangilinan Jr., Leon (3 October 2014). "In Focus: 9 Facts You May Not Know About Philippine National Symbols". National Commission for Culture and the Arts. Archived from the original on 26 ਨਵੰਬਰ 2016. Retrieved 8 January 2019.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ Fernando C. Sanchez Jr.; Dante Santiago; Caroline P. Khe (2010). "Production Management Practices of Jasmine (Jasminum sambac (L.) Aiton) in the Philippines" (PDF). Journal of the International Society for Southeast Asian Agricultural Sciences. 16 (2): 126–136. Archived from the original (PDF) on 28 June 2011. Retrieved 8 May 2011.Fernando C. Sanchez Jr.; Dante Santiago; Caroline P. Khe (2010).
- ↑ "Jasminum sambac (Linnaeus) Aiton, Hort. Kew. 1: 8. 1789". Flora of China. Archived from the original on 8 ਜੂਨ 2019. Retrieved 8 May 2011.
- ↑ Kenneth W. Leonhardt; Glenn I. Teves (2002). "Pikake A Fragrant-Flowered Plant for Landscapes and Lei Production" (PDF). Ornamentals and Flowers. College of Tropical Agriculture and Human Resources (CTAHR), University of Hawai'i at Manoa. Retrieved 8 May 2011.
- ↑ B.K. Banerji; A.K. Dwivedi. "Fragrant world of Jasmine". Floriculture Today, National Botanical Research Institute. Archived from the original on 7 December 2010. Retrieved 8 May 2011.
- ↑ "Jasminum sambac (Linnaeus) Aiton, Hort. Kew. 1: 8. 1789". Flora of China. Archived from the original on 8 ਜੂਨ 2019. Retrieved 8 May 2011."Jasminum sambac (Linnaeus) Aiton, Hort. Archived 2019-06-08 at the Wayback Machine.
- ↑ Kenneth W. Leonhardt; Glenn I. Teves (2002). "Pikake A Fragrant-Flowered Plant for Landscapes and Lei Production" (PDF). Ornamentals and Flowers. College of Tropical Agriculture and Human Resources (CTAHR), University of Hawai'i at Manoa. Retrieved 8 May 2011.Kenneth W. Leonhardt; Glenn I. Teves (2002).
- ↑ Fernando C. Sanchez Jr.; Dante Santiago; Caroline P. Khe (2010). "Production Management Practices of Jasmine (Jasminum sambac (L.) Aiton) in the Philippines" (PDF). Journal of the International Society for Southeast Asian Agricultural Sciences. 16 (2): 126–136. Archived from the original (PDF) on 28 June 2011. Retrieved 8 May 2011.Fernando C. Sanchez Jr.; Dante Santiago; Caroline P. Khe (2010).
- ↑ "Jasminum sambac (Linnaeus) Aiton, Hort. Kew. 1: 8. 1789". Flora of China. Archived from the original on 8 ਜੂਨ 2019. Retrieved 8 May 2011."Jasminum sambac (Linnaeus) Aiton, Hort. Archived 2019-06-08 at the Wayback Machine.
