ਗੰਧਾਰੀ (ਪਾਤਰ)

ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਤਰ

ਗੰਧਾਰੀ (Sanskrit ਗੰਧਾਰਾ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜਕੀ) ਭਾਰਤੀ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਹੈ। ਉਹ ਗੰਧਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ, ਹਸਤੀਨਾਪੁਰ ਦਾ ਅੰਨ੍ਹਾ ਰਾਜਾ, ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੌ ਕੌਰਵਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ।

ਗੰਧਾਰੀ (ਪਾਤਰ)
Mahabharataਪਾਤਰ
Gandhari
Gandhari receiving boon from Vyasa
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪਰਿਵਾਰSubala (father) Sudarma (mother) Shakuni (elder brother) Arsh (shakuni's wife) Uluka & Vrikaasura(shakuni's sons)
ਪਤੀ/ਪਤਨੀ(ਆਂ}Dhritarashtra
ਬੱਚੇDuryodhana, Dushasana, Vikarna, 97 other sons and Duhsala (daughter)

ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਇੱਕ ਕੁਆਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਗੰਧਾਰੀ ਉਸ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਨੇਕ ਸੁਭਾਅ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਗੰਧਾਰੀ ਨੂੰ ਮਤੀ, ਬੁੱਧੀਵਤਾ ਦੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਗੰਧਾਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸੁਬਾਲਾ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦਾ ਨਾਮ 'ਗੰਧਾਰੀ' ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗੰਧਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਹੋਰ ਨਾਂਅ (ਸੱਤਿਆਵਤੀ, ਕੁੰਤੀ ਜਾਂ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਦੇ ਉਲਟ) ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ 'ਗੰਧੜਾ ਰਾਜ ਦੀ ਧੀ' ਹੈ।

ਵਿਆਹ ਸੋਧੋ

ਗੰਧਾਰੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਧਿ੍ਰਾਰਾਸ਼ਟਰ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕੁਰੂ ਰਾਜ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਰਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸੀ, ਕੁਰੂ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਸੀ। ਮਹਾਭਾਰਤ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਨੇਕ ਔਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਮਰਪਤ ਪਤਨੀ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਭੀਸ਼ਮ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਅੰਨ੍ਹਾ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਵਾਂਗ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਤੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਜਵਾਨ ਲੜਕੀ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਕੀ ਚੱਲਦਾ ਹੋਣਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਅੰਨ੍ਹੇ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਦਾ ਵਰਣਨ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਇਰਾਵਤੀ ਕਰਵੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਬਹਿਸ ਕੀਤੀ ਕਿ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਇਹ ਕੰਮ ਭੀਸ਼ਮ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਡਰਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹਸਤੀਨਾਪੁਰ ਦੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਾਥ ਦੇਵੇ।[1]

ਤਸਵੀਰ:Gandhari reprimands Duryodhana.jpg
ਗੰਧਾਰੀ ਦੁਰਯੋਧਨ ਨੂੰ ਝਿੜਕਦੇ ਹੋਏ

ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸੋਧੋ

  • ਬੀ ਆਰ ਚੋਪੜਾ ਦੀ ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੰਧਾਰੀ ਨੂੰ ਰੇਣੁਕਾ ਇਸਰਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
  • 2013 ਵਿੱਚ ਮਹਾਭਾਰਤ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਗੰਧਾਰੀ ਨੂੰ ਰੀਆ ਦੀਪਸੀ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਸੀ।
  • ਧਰਮਕਸ਼ੇਤਰ (2014) ਵਿੱਚ ਗੰਧਾਰੀ ਨੂੰ ਮਲੀਕਾ ਆਰ ਘਈ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
  • ਸੂਰਯਪੁੱਤਰ ਕਰਨ (2015 ਟੀ ਵੀ ਸੀਰੀਜ਼) ਵਿੱਚ ਗੰਧਾਰੀ ਨੂੰ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਸਿਨ੍ਹਾ ਵਤਸਾ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ