ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ (ਫ਼ਾਰਸੀ: جگت گوسین; ਮੌਤ 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1619) ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਮਾਲਕ'[1], ਮੁਗ਼ਲ ਸਮਰਾਟ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦੀ, ਪੰਜਵਾਂ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਸੀ।[2][3] ਉਸਨੂੰ ਜੋਧ ਬਾਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ[4][5] ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਈਸ ਮਕਾਨੀ ਦਾ ਮਰਮੁਸ ਸਿਰਲੇਖ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6][7]

ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ
17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ ਦਾ ਚਿੱਤਰ
ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਰਾਣੀ
ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ3 ਨਵੰਬਰ 1605 - 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1619
ਜਨਮ13 ਮਈ 1573
ਜੋਧਪੁਰ
ਮੌਤ19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1619
ਆਗਰਾ, ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ
ਦਫ਼ਨ
ਸੁਹਾਗਪੁਰਾ, ਆਗਰਾ
ਜੀਵਨ-ਸਾਥੀਜਹਾਂਗੀਰ
ਔਲਾਦਬੇਗਮ ਸੁਲਤਾਨ
ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨ
ਰਾਜਵੰਸ਼ਰਾਠੋਰ
ਪਿਤਾਮੇਵਾੜ ਦਾ ਉਦੈ ਸਿੰਘ
ਧਰਮਹਿੰਦੂ

ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹ ਮਾਰਵਾੜ (ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਜੋਧਪੁਰ) ਦੀ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਉਦੈ ਸਿੰਘ (ਜੋ ਕਿ ਮੋਟਾ ਰਾਜਾ ਵਜੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ), ਮਾਰਵਾੜ ਦਾ ਰਾਠੌਰ ਸ਼ਾਸਕ,ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[8][9]

ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ ਦਾ ਆਗਰਾ ਵਿੱਖੇ 19 ਅਪ੍ਰੈਲ 1619 ਨੂੰ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਈ।[10] ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, ਬਸ ਇਹ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ "ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਦਇਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।"[11] in all of the official documents.[12]

ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਹਾਗਪੁਰਾ, ਆਗਰਾ ਵਿੱਚ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[13] ਉਸਦੀ ਕਬਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉੱਚ ਗੁੰਬਦ, ਗੇਟਵੇ, ਟਾਵਰ ਅਤੇ ਛਾਉਣੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਗ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।

ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ

ਸੋਧੋ
  • ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ ਇੰਦੂ ਸੁੰਦਰਸ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਨਾਵਲ ਦ ਟੈਨਟੀਆਈਥ ਵਾਈਫ (2002[14])ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਇਸਦੀ ਸੀਕੁਅਲ ਦ ਈਸਟ ਰੋਜ਼ਰ (2003) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਪਾਤਰ ਹੈ।[15]
  • ਨਈਨੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਨੇ ਜਗਤ ਗੋਸੈਨ ਨੂੰ ਈਪੀਆਈਸੀ ਚੈਨਲ ਦੇ ਸਮ੍ਰੋਲਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਨਾਟਕ ਸਿਯਾਸਿਤ (ਟਵੈਂਟੀਆਈਥ ਵਾਈਫ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ) ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Journal of the Asiatic Society of Bengal, Volume 57, Part 1. Asiatic Society (Kolkata, India)). 1889. p. 71.
  2. Manuel, edited by Paul Christopher; Lyon,, Alynna; Wilcox, Clyde (2012). Religion and Politics in a Global Society Comparative Perspectives from the Portuguese-Speaking World. Lanham: Lexington Books. p. 68. ISBN 9780739176818. {{cite book}}: |first1= has generic name (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  3. Eraly, Abraham (2007). Emperors of the Peacock Throne, The Saga of the Great Mughals. Penguin Books India. p. 299. ISBN 0141001437.
  4. Findly, p. 396
  5. transl.; ed.,; Thackston, annot. by Wheeler M. (1999). The Jahangirnama: memoirs of Jahangir, Emperor of India. New York [u.a.]: Oxford Univ. Press. p. 13. ISBN 9780195127188. {{cite book}}: |last2= has generic name (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  6. Sharma, Sudha (2016). The Status of Muslim Women in Medieval India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). SAGE Publications India. p. 144. ISBN 9789351505679.
  7. Lal, K.S. (1988). The Mughal harem. New Delhi: Aditya Prakashan. p. 149. ISBN 9788185179032.
  8. Shujauddin, Mohammad; Shujauddin, Razia (1967). The Life and Times of Noor Jahan (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Lahore: Caravan Book House. p. 50.
  9. Balabanlilar, Lisa (2015). Imperial Identity in the Mughal Empire: Memory and Dynastic Politics in Early Modern South and Central Asia (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). I.B.Tauris. p. 10. ISBN 9780857732460.
  10. transl.; ed.,; Thackston, annot. by Wheeler M. (1999). The Jahangirnama: memoirs of Jahangir, Emperor of India. New York [u.a.]: Oxford Univ. Press. p. 300. ISBN 9780195127188. {{cite book}}: |last2= has generic name (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  11. Findly, p. 94
  12. Findly, p. 162
  13. Srivastava, Ashirbadi Lal (1973). Society and culture in 16th century India. Shiva Lal Agarwala. p. 293.
  14. Sundaresan, Indu (2002). Twentieth wife: a novel (Paperback ed.). New York: Washington Square Press. p. 11. ISBN 9780743428187.
  15. Sundaresan, Indu (2003). The Feast of Roses: A Novel (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Simon and Schuster. ISBN 9780743481960.

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ

ਸੋਧੋ

ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ

ਸੋਧੋ
  • Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan: Empress of Mughal India. Oxford University Press. ISBN 9780195360608.