ਦਵੈਤ ਜੰਗਲ

ਦਵੈਤਵਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਵੈਤ ਜੰਗਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਜੰਗਲ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਦਵੈਤ ਝੀਲ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਜੰਗਲ ਨੂੰ ਸਰਸਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਕਾਮਯਕਾ ਜੰਗਲ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ, ਕੁਰੂ ਰਾਜ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਬਾਹਰੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੋਇਆ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਵ੍ਯੁਤਪਤੀ

ਸ਼ਤਪਥ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ,ਦਵੈਤ ਜੰਗਲ ] ਦਾ ਨਾਮ ਮਤਸਿਆ ਰਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਸਕ ਧਵਾਸਨ ਦਵੈਤ ਜੰਗਲ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰਾਜੇ ਨੇ ਇਸ ਝੀਲ ਦੇ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਅਸ਼ਵਮੇਧ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਵਤਾ ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਵਜੋਂ ਚੌਦਾਂ ਘੋੜੇ ਭੇਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਸਨ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸਾਹਿਤ

ਮਹਾਭਾਰਤ

ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜੰਗਲਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਬਾਰੇ ਸੁਝਾਅ ਮੰਗੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੇ ਜਲਾਵਤਨ ਬਿਤਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਅਰਜੁਨ ਨੇਦਵੈਤ ਜੰਗਲ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਝੀਲ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੰਨਿਆਸੀਆਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਕੇ, ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫੁੱਲਾਂ, ਪੰਛੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਿਰਨ ਅਤੇ ਹਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਸੀ। ਪਵਿੱਤਰ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬਸਤੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣਗੇ। ਰਿਸ਼ੀ ਮਾਰਕੰਡੇਯ ਅਤੇ ਵਾਕਾ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਦ੍ਰੌਪਦੀ ਅਤੇ ਭੀਮ ਨੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਬਾਰੇ ਆਪਣਾ ਦੁਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਆਸ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਏ ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਕਈ ਆਕਾਸ਼ੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਬਾਰੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪਾਂਡਵ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਰਜੁਨ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਬਨਸਪਤੀ ਅਤੇ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਖੋਜ 'ਤੇ ਦੂਰ ਸੀ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਂਡਵ ਕਾਮਯਕਾ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ। ਆਪਣੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿਮਾਲਿਆ ਤੋਂ ਅਰਜੁਨ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਂਡਵ ਦੂਜੀ ਵਾਰਦਵੈਤ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਦੁਰਯੋਧਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਾਅਨੇ ਮਾਰਨ ਲਈ ਦ੍ਵੈਤਵਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਕੌਰਵਾਂ ਦੇ ਪਸ਼ੂ-ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨ ਦੇ ਬਹਾਨੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਆਦਮੀ ਕੈਂਪ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਚਿੱਤਰਸੇਨ ਦੀ ਕਮਾਨ ਹੇਠ ਗੰਧਰਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਛੁਡਾਉਣਾ ਪਿਆ ਸੀ।

ਹਿਰਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਪਾਂਡਵ ਦੁਬਾਰਾ ਕਾਮਯਕਾ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ, ਪਰ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ ਬਾਰ੍ਹਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਤੀਜੀ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਦਵੈਤ ਜੰਗਲ ਵਾਪਸ ਆਏ। ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਵਰਣਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਦਿਆਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸਾਲ ਨੂੰ ਗੁਮਨਾਮ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਮਤਸਿਆ ਰਾਜ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ।