ਪ੍ਰੇਮਲਾ ਚਵਾਨ
ਪ੍ਰੇਮਲਾ ਚਵਾਨ (2 ਜੁਲਾਈ 1918 – 8 ਜੁਲਾਈ 2003), ਜਿਸਨੂੰ ਪ੍ਰੇਮਲਾਬਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮਲਾਕਾਕੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਵੂਮੈਨ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ-ਪ੍ਰਧਾਨ[1] ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਚਵਾਨ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੁਆਰਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾਵਾਂ (ਚਾਰ) ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।[2]
ਪ੍ਰੇਮਲਾ ਚਵਾਨ | |
|---|---|
| ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਲੋਕ ਸਭਾ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1973–1979 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਦਾਜੀਸਾਹਿਬ ਚਵਾਨ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਯਸ਼ਵੰਤਰਾਓ ਮੋਹੀਤੇ |
| ਹਲਕਾ | ਕਰੜ |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1980–1984 | |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 2 ਜੁਲਾਈ 1918 ਬੜੌਦਾ ਰਾਜ |
| ਮੌਤ | 8 ਜੁਲਾਈ 2003 (ਉਮਰ 85) |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | |
| ਬੱਚੇ | ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ, ਨਿਰੂਪਮਾ, ਵਿਦੁਲਤਾ |
| ਕਿੱਤਾ | ਸਿਆਸਤਦਾਨ |
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ
ਚਵਾਨ ਦਾ ਜਨਮ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਬੜੌਦਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਐਮਐਨ ਰਾਓ ਜਗਦਲੇ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਇੰਦੌਰ ਵਿੱਚ SNDT ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰ ਕਾਲਜ ਬੰਬਈ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਮੋਂਟੇਸਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੇਮਲਾ ਦਾ ਵਿਆਹ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1942 ਨੂੰ ਦਾਜੀ ਸਾਹਿਬ ਚਵਾਨ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਉਹ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਪ੍ਰਿਥਵੀਰਾਜ ਚਵਾਨ, ਨਿਰੂਪਮਾ ਅਜੀਤਰਾਓ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਵਿਦਲੁਲਤਾ ਵਿੰਕਟਰਾਓ ਘੋਰਪੜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਦੀ ਮਾਂ ਸੀ।
ਸਿਆਸੀ ਕੈਰੀਅਰ ਸੋਧੋ
ਲੋਕ ਸਭਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਸੋਧੋ
ਚਵਾਨ 1952-60 ਤੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਪੰਜਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ (1971-77), ਛੇਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ (1977-79), ਅੱਠਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ (1984-89), ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਭਾ (1980-84) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1973 ਵਿੱਚ ਉਪ-ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਨਿਰਵਿਰੋਧ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਅਗਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਕਰਾਡ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਮੁੜ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਿੱਗਜ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੇਵਰਾਜ ਉਰਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਚਵਾਨ ਨੇ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਾਂਗਰਸ (i) ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ 1980 ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਈ ਤਾਂ ਉਸਨੇ 1981 ਵਿੱਚ ਚਵਾਨ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ। ਚਵਾਨ 1989 ਵਿੱਚ ਕਰਾਡ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਚਵਾਨ ਨੇ 1991 ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ।[3]
ਚਵਾਨ ਨੇ 1991 ਤੱਕ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਇਸ ਬਿੰਦੂ ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਰੀਆਂ ਮਿਆਦਾਂ ਲਈ ਉਸੇ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸੋਧੋ
ਚਵਾਨ ਕਰਾਡ ਵਿੱਚ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 1951 ਵਿੱਚ ਕਰਾਡ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਮੌਂਟੇਸਰੀ ਸਕੂਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ 1950 ਵਿੱਚ ਕਰਾੜ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਮੰਡਲ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 1973 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਮੌਤ ਸੋਧੋ
ਚਵਾਨ ਦੀ ਮੌਤ 8 ਜੁਲਾਈ 2003 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੋਵਾਂ ਦੀ 8 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[4]
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ "Womens Cricket Association of India". Static.espncricinfo.com. 1973-12-23. Retrieved 2013-10-15.
- ↑ "Lok Sabha". 164.100.47.132. Archived from the original on 16 January 2014. Retrieved 2013-10-15.
- ↑ Camil Parkhe, TNN 19 Mar 2002, 02.11am IST (2002-03-19). "Prithviraj Chavan continues family legacy". The Times of India. Archived from the original on 2014-01-27. Retrieved 2013-10-15.
{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Premalakaki Chavan". prabook.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2023-03-04.