ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ

ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ

ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ (1892-1987) ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਸੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ SGPC ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।

ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ
ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ.
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ
27 ਅਪ੍ਰੈਲ 1925 – 2 ਅਕਤੂਬਰ 1926
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂਮਹਿਤਾਬ ਸਿੰਘ, ਸਰਦਾਰ ਬਹਾਦਰ
ਤੋਂ ਬਾਅਦਬਾਬਾ ਖੜਕ ਸਿੰਘ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ6 ਜੂਨ 1892
ਗਿੱਲ ਪਿੰਡ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ
ਮੌਤ16 ਜੂਨ 1987
ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਜ਼ੈਲਦਾਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਜ਼ੈਲਦਾਰ ਸਨ। ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ ਨੇ 1911 ਵਿਚ ਦਸਵੀਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੱਗੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲੈ ਲਿਆ। 1914 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਕਾਲਜ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਿਲਟਰੀ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਹੋ ਗਿਆ।

ਦੇਸ਼ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਸਖਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ

ਸੋਧੋ

ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੁਧਾਰ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਹ ਐਡਹਾਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਖਰਕਾਰ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਐਕਟ, 1925 ਪਾਸ ਹੋਇਆ। ਉਹ 1925 ਤੋਂ 1926 ਤੱਕ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ

ਉਸਨੇ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਖਰੜਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹਿਰੂ ਰਿਪੋਰਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਹ 1935 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਅਤੇ ਫਿਰ 1945 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ।

ਮੰਗਲ ਸਿੰਘ ਨੇ 1960 ਵਿਚ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਹਟ ਗਿਆ। 16 ਜੂਨ 1987 ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ