ਰੇਵਤੀ
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿੱਚ, ਰੇਵਤੀ, ਰਾਜਾ ਕਾਕੁਦਮੀ ਦੀ ਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ, ਬਲਰਾਮ, ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਲੇਖਾ ਜੋਖਾ ਮਹਾਭਾਰਤ ਅਤੇ ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੁਰਾਣਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
| ਰੇਵਤੀ | |
|---|---|
 ਬਲਰਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਰੇਵਤੀ (ਸੱਜੇ) | |
| ਨਿਵਾਸ | ਗੋਲੋਕ |
| Consort | ਬਲਰਾਮ |
ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ ਸੋਧੋ
ਗਰਗ ਸੰਹਿਤਾ ਨੇ ਰੇਵਤੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਨੂੰ ਜੋਤੀਸ਼ਮਤੀ ਵਜੋਂ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰਾਜਾ ਚਕਸ਼ੁਸ਼ ਮਨੂ, ਜਿਸ ਨੇ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਰਾਜੇ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੱਗ ਦੀ ਬਲੀ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬ੍ਰਹਮ ਔਰਤ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਵਜੋਂ ਨਿਕਲੀ ਅਤੇ ਜੋਤੀਸ਼ਮਤੀ ਨਾਂ ਹੇਠ ਉਸ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੇਵਤਾ ਇੰਦਰ (ਬੱਦਲਾਂ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਦਾ ਦੇਵਤਾ) ਨੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਵਾ ਵਾਯੂ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਵਾਯੂ ਨੇ ਮਨੂ ਨੂੰ ਪਰਵਤ (ਪਹਾੜ) ਵੱਲ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਰਤੀ-ਦੇਵਤਾ ਭੂ-ਮੰਡਲ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਨ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਧਰਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੇਸ਼, ਸੱਪ ਜੋ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੁੰਡਾਂ ਤੇ ਲਿਜਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ; ਬਲਾਰਾਮ ਸ਼ੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰੂਪ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੋਤੀਸ਼ਮਤੀ ਵਿੰਧਿਆ ਪਰਬਤ ਉੱਤੇ ਬਲਰਾਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਤਪਸ (ਤਪੱਸਿਆ) ਕਰਨ ਗਈ। ਕਈ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਨੀ ਵਜੋਂ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ। ਜਵਾਬੀ-ਸਰਾਪ ਵਿੱਚ, ਇੰਦਰ ਨੇ ਜੋਤੀਸ਼ਮਤੀ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੇ ਉਸਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਬਲਰਾਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ 27 ਯੁਗਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਨਮ ਲਵੇਗਾ। ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆਈ ਜੋਤੀਸ਼ਮਤੀ ਨੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੂੰ ਵੀ ਸਰਾਪ ਦੇਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਰਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜਾ ਕਾਕੂਦਮੀ ਦੀ ਧੀ ਰੇਵਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪੱਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 27 ਯੁੱਗ ਗੁਜ਼ਰਣਗੇ।[1]
ਬ੍ਰਹਮਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੋਧੋ
ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਗਰਗ ਸੰਹਿਤਾ ਨੇ ਰੇਵਤੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੱਖਰੇਵਿਆਂ ਨਾਲ ਬਿਆਨਿਆ ਹੈ; ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਉਸ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਰੇਵਤੀ ਰਾਜਾ ਕਾਕੂਦਮੀ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਧੀ ਸੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕਕੁਦਮੀਨ, ਰੇਵਤਾ ਜਾਂ ਰਾਵਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ), ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰਾਜਾ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਰਾਜ ਕੁਸਾਸਥਾਲੀ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੇ ਅਨਾਰਤਾ ਰਾਜ ਸਮੇਤ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਟ੍ਰੈਕਟਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਆਪਣੀ ਪਿਆਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਨ ਧੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਇੰਨਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਾਕੁਦਮੀ ਰੇਵਤੀ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮਲੋਕਾ (ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੇ ਘਰ) ਕੋਲ ਲੈ ਗਿਆ, ਤਾਂਕਿ ਰਵਤੀ ਲਈ ਢੁੱਕਵੇਂ ਪਤੀ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਰੱਬ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈ ਸਕੇ।
ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹੁੰਚੇ, ਬ੍ਰਹਮਾ ਗੰਧਾਰਵਾਸ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੱਕ ਸਬਰ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਫਿਰ, ਕਾਕੁਦਮੀ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਝੁਕਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੱਸੇ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਮਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਢੰਗ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਚਾਲ ਬਣਾਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਬਲਰਾਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਸੋਧੋ
ਕਾਕੁਦਮੀ ਅਤੇ ਰੇਵਤੀ ਨੇ ਬਲਾਰਾਮ ਨੂੰ ਲੱਭ ਲਿਆ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸੀ, ਰੇਵਤੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਲੰਮੀ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਲਰਾਮ ਨੇ, ਉਸਦਾ ਹਲ (ਉਸਦੇ ਗੁਣ ਹਥਿਆਰ) ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਿਰ ਅਤੇ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਟੇਪ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਬਲਰਾਮ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਮ ਕੱਦ ਤੱਕ ਸੁੰਗੜ ਗਈ। ਵਿਆਹ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਪੂਰੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬੱਚੇ ਸੋਧੋ
ਰੇਵਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰਾਂ, ਨਿਸਾਥ ਅਤੇ ਉਲਮੁਕਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।
ਮੌਤ ਸੋਧੋ
ਦੋਨੋ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨਿਸਾਥ ਅਤੇ ਉਲਮੁਕਾ ਯਾਦੂ ਭਰਾ ਨਾਲ ਹੋਈ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਬਲਰਾਮ ਨੇ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਸੰਮਦੁਰ 'ਚ ਧਿਆਨ ਲਾ ਲਿਆ।[2] ਉਸ ਦੇ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ, ਰੇਵਤੀ ਆਪਣੇ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕਲੀ ਰਹਿ ਗਈ। [3]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ਸੋਧੋ
- ਬਲਾਰਾਮਾ
- ਯੁਗ
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ A. Whitney Sanford (January 2012). Growing Stories from India: Religion and the Fate of Agriculture. University Press of Kentucky. pp. 73–6. ISBN 0-8131-3412-9.
- ↑ Bhag-P 11.30.26 Archived 2007-03-26 at the Wayback Machine.
- ↑ http://www.equalityforwomen.org/genocide-of-women-in-hinduism-ch-5-sati/[permanent dead link]